Ngân hàng phải cấp thông tin tài khoản khách hàng cho ngành Thuế?

Mặc dù Dự thảo Luật Quản lý thuế mới nhất đã sửa đổi một số nội dung, nhưng nhiều người vẫn không khỏi e ngại việc cơ quan thuế yêu cầu nắm nhiều thông tin riêng tư của khách hàng.

Phải cấp cả số dư, giao dịch tài khoản

Dự thảo nhận được nhiều ý kiến góp ý trái chiều về việc ngân hàng phải cung cấp các thông tin của khách hàng cho cơ quan thuế như thông tin mở tài khoản, số dư, giao dịch... Trao đổi với PV Báo Giao thông, ông Lưu Đức Huy, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế, Tổng cục Thuế cho biết, ở bản sửa đổi mới nhất, dự thảo chỉ quy định ngân hàng cung cấp số tài khoản (có gắn với mã số thuế) của khách hàng chứ không phải cung cấp cả những thông tin liên quan tới số dư tài khoản, thông tin giao dịch của chủ tài khoản như trước đây. Theo kinh nghiệm các nước, các ngân hàng đều cung cấp số tài khoản của khách hàng cho cơ quan thuế khi khách hàng mở tài khoản. Còn theo dự thảo này, tại Việt Nam, các ngân hàng chỉ cung cấp số tài khoản của khách hàng gắn với mã số thuế của người nộp thuế khi cơ quan thuế yêu cầu.

Còn với những trường hợp bị cơ quan thuế xác định nằm trong diện rủi ro, ngân hàng có thể phải cung cấp cả thông tin về giao dịch thanh toán trên tài khoản của người nộp thuế. Đơn cử như trường hợp người nộp thuế nợ thuế đến mức phải cưỡng chế theo quy định, cơ quan thuế sẽ phải thực hiện các biện pháp mạnh như phong tỏa tài khoản hay trích tiền từ tài khoản. “Một người có thể mở tài khoản tại rất nhiều ngân hàng khác nhau. Nếu người này cố tình chây ỳ hay trốn thuế mà cơ quan thuế không có thông tin tài khoản thì không thể thu được thuế”, ông Huy nói. Do đó, theo đại diện Tổng cục Thuế, khi luật có hiệu lực (dự kiến từ 2020), cơ quan thuế sẽ hướng dẫn người nộp thuế bổ sung tài khoản ngân hàng. Song song, ngân hàng cũng phải cung cấp cho cơ quan thuế tài khoản tương ứng với mã số thuế của khách hàng. Những thông tin này sẽ được bổ sung vào dữ liệu người nộp thuế và được cơ quan thuế quản lý. Ông Huy cũng khẳng định, những thông tin này sẽ được bảo mật nghiêm ngặt.

Nhiều tranh cãi xung quanh yêu cầu ngân hàng phải cung cấp số tài khoản của khách hàng cho cơ quan thuế (Trong ảnh: Làm thủ tục thuế tại Chi cục Thuế Đống Đa, Hà Nội) - Ảnh: Tạ Tôn

Hộ kinh doanh sẽ phải nộp thuế như doanh nghiệp

Một điểm mới của dự luật là quy định những hộ kinh doanh có từ 10 lao động trở xuống và có doanh thu tối đa 3 tỷ đồng/năm thuộc các lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, công nghiệp và xây dựng; doanh thu 10 tỷ đồng/năm với lĩnh vực thương mại, dịch vụ thì phải thực hiện theo chế độ kế toán và nộp thuế kê khai như doanh nghiệp, thay vì chế độ thuế khoán như hiện hành.

Điều này cũng có nghĩa là những hộ kinh doanh có quy mô đáp ứng đủ tiêu chí của doanh nghiệp siêu nhỏ và doanh nghiệp nhỏ, thậm chí có doanh thu tương đương với doanh nghiệp trung bình nhưng nhưng cố tình trốn không lên doanh nghiệp để hưởng thuế suất thấp thì đến năm 2020 cũng bị áp dụng chế độ kế toán và nộp thuế như doanh nghiệp. Có thể hiểu là “vỏ” hộ kinh doanh nhưng “ruột” doanh nghiệp thì vẫn phải nộp thuế như doanh nghiệp.

Theo số liệu vừa thống kê của Tổng cục Thống kê, đến 1/7/2017, cả nước có 13,56 nghìn hợp tác xã và 5,1 triệu cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể. Trong đó, nếu xét theo tỷ trọng thì số cơ sở đã có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh chỉ chiếm 26,2%, các cơ sở chưa có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh chiếm 57,9% (còn lại là các cơ sở đã đăng ký nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và không phải đăng ký kinh doanh theo quy định của Nhà nước). Nếu một bộ phận số hộ kinh doanh trên này chuyển sang hình thức doanh nghiệp thì sẽ là nguồn bổ sung khá lớn cho mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp bởi đây là những cơ sở đã kinh doanh lâu năm, có sự ổn định và có cơ sở mở rộng hoạt động nên mức độ rủi ro ít hơn so với các doanh nghiệp khởi nghiệp hiện nay.

Ông Huy cũng cho rằng, quy định trên của dự luật nhằm quản lý thuế tốt hơn những đơn vị kinh doanh này. Đồng thời, việc áp dụng chế độ kế toán và thuế kê khai như doanh nghiệp cũng nhằm minh bạch trong quản lý thuế với hộ kinh doanh và phù hợp với chính sách khuyến khích các hộ kinh doanh thành lập doanh nghiệp, đồng bộ với chính sách phát triển doanh nghiệp của Chính phủ.