Ngân hàng lại đột ngột “đua” lãi suất

9 tháng đầu năm 2018, 27 ngân hàng đã huy động được thêm 489.823 tỷ đồng trong dân và tổ chức kinh tế, đưa tổng quy mô tiền gửi lên gần 5,48 triệu tỷ đồng (tăng 9,8% so với cuối năm 2017). Trong đó, tiền gửi dân cư luôn chiếm khoảng 50%. Dù thế, vẫn xuất hiện một cuộc đua tăng lãi suất. Vì sao?

Ồ ạt tăng

Cập nhật diễn biến thị trường tiền tệ tuần qua, Công ty Chứng khoán Sài Gòn (SSI) vừa cho biết, lãi suất VND liên ngân hàng tăng liên tục trong tuần trước khi giảm khá mạnh vào ngày giao dịch cuối tuần. Mức đỉnh trong tuần của lãi suất qua đêm là 4,9% và kết thúc tuần ở mức 4,7%, giảm so với tuần trước.

Tuy nhiên, không giống như diễn biến trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất huy động trên thị trường 1 tuần qua đã nóng trở lại khi khá nhiều các ngân hàng thông báo tăng lãi suất huy động. Do mức lãi suất kỳ hạn dưới 6 tháng bị khống chế trần 5.5% nên kỳ hạn được các ngân hàng đẩy lên mạnh nhất là 6 đến 11 tháng. 

Lãi suất huy động VND tăng mạnh do nhu cầu thanh khoản. Ảnh: PV

Cụ thể, thống kê cho thấy: Lãi suất huy động VND phổ biến ở mức 0,6-1%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 4,3-5,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng; 5, 3- 7% đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng; kỳ hạn trên 12 tháng ở mức 6,5-8,4%/năm. 

Đơn cử như tại VIB, khách hàng gửi từ 500 tỷ đồng trở lên, kỳ hạn 12 tháng sẽ được hưởng lãi suất 8.4%/năm. Tại PVCombank cũng số tiền trên, gửi kỳ hạn 13 tháng là 8,5%/năm. Với SeABank, khách gửi số tiền lớn, kỳ hạn 14 tháng sẽ hưởng lãi 8,2%/năm. Tại TP Bank, với số tiền 100 tỷ đồng trở lên, gửi kỳ hạn 12 tháng khách hàng được hưởng lãi 8%/năm và 24 tháng là 8,4%/năm. 

Ngân hàng Xây Dựng kỳ hạn từ 12 đến 24 tháng là 8%/năm. Ngân hàng Quốc dân (NCB) cũng điều chỉnh tăng với các kỳ hạn trên 6 tháng. Nhà băng này hiện đang niêm yết lãi suất 1 năm ở mức 8%/năm, thuộc nhóm cao nhất trong hệ thống ngân hàng. 

Những ngày vừa qua, Vietcombank cũng đã tiếp tục điều chỉnh lãi suất. Đây là tháng thứ 3 liên tiếp Vietcombank tăng lãi suất. 

Áp lực đến từ đâu?

Theo bộ phận phân tích của Công ty Cổ phần (CTCP) Chứng khoán Sài Gòn (SSI Retail Research), lãi suất huy động tăng do 3 áp lực cơ bản: Nhu cầu thanh khoản cao vào thời điểm cuối năm; sự chuẩn bị cho việc giảm giới hạn tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn từ 45% hiện nay xuống 40% từ 1/1/2019 và nhu cầu tín dụng dịch chuyển từ USD sang VND.

Nhu cầu vay vốn ngoại tệ dự kiến sẽ bị tác động khi các ngân hàng buộc phải dừng cho vay thanh toán USD nhập khẩu để phục vụ nhu cầu sản xuất kinh doanh hàng hóa trong nước. Hạn cuối đối với cho vay ngắn hạn là 31/3, còn kỳ hạn dài là 30/9 năm tới. Vay vốn bằng tiền đồng do đó cũng gia tăng nhu cầu.

Ngoài ra, đà tăng lãi suất trên thị trường dân cư cũng chịu ảnh hưởng lan tỏa từ sức nóng thị trường liên ngân hàng. Vài tháng gần đây, mặt bằng lãi suất kỳ hạn 3 tháng đã vượt trên 5%/năm, có thời điểm lên tới gần mức 5,6%. Vay lẫn nhau giữa các ngân hàng duy trì ở mức cao khá lâu, lãi suất huy động từ dân cư đương nhiên không thể đứng yên.

Trao đổi với PV Tiền Phong, một thành viên Tổ tư vấn kinh tế cho Thủ tướng nói: Hiện tại, lãi suất đầu vào của các ngân hàng cũng không thể đi ngang khi xuất hiện nhiều doanh nghiệp đang tung ra sản phẩm trái phiếu hướng đến các khách hàng cá nhân với mức sinh lợi hấp dẫn cao hơn lãi suất tiền gửi. Nhiều ngân hàng lớn khả năng sẽ chủ động tăng lãi suất để đón nguồn vốn cho năm nay và năm tới.