Kịch bản nào cho thị trường tín dụng cuối năm?
Áp lực thực hiện chính sách tiền tệ nới lỏng nhằm hỗ trợ tăng trưởng sẽ là nhiệm vụ trọng tâm của NHNN trong quý 4/2017. Tuy nhiên, sẽ có sự thận trọng nhất định đối với lượng vốn mới bơm ra trong bối cảnh lạm phát đang có xu hướng tăng trở lại.
Tính đến ngày 20/9/2017, tín dụng mới chỉ đạt mức tăng trưởng 11,02%, Để hoàn thành mục tiêu tăng trưởng 21% trong năm 2017, trong 3 tháng cuối năm, tín dụng phải tăng trưởng 10%, tương đương khoảng 552 nghìn tỷ đồng sẽ chảy vào nền kinh tế.
Để có lượng vốn lớn như vậy, NHNN sẽ phải tính toán mức cung tiền hợp lý sao cho không khiến hệ thống ngân hàng gặp khó khăn về thanh khoản, thậm chí phải đảm bảo thanh khoản hệ thống dồi dào mới tạo điều kiện để các ngân hàng phấn đấu giảm thêm 0,5% lãi suất cho vay như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Tuy vậy, theo đánh giá của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), NHNN không nhất thiết phải thúc đẩy hệ thống ngân hàng hoàn thành chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng 21% bằng mọi giá nếu xuất hiện những tín hiệu sớm về khả năng lạm phát sẽ nằm ngoài tầm kiểm soát, không chỉ trong quý 4/2017 mà còn cả trong năm 2018.
Theo đó, thay vì dồn hết gánh nặng cho chính sách tiền tệ, nếu vẫn muốn thúc đẩy tăng trưởng GDP, Chính phủ cần quyết liệt hơn nữa trong chính sách tài khóa, cụ thể là đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt là nguồn vốn trái phiếu Chính phủ.
Trong phiên thảo luận tại Quốc hội sáng 24/10/2017, ông Hồ Đức Phớc, Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết, giải ngân vốn trái phiếu Chính phủ 9 tháng đầu năm mới chỉ đạt 7% trong tổng số 148.200 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ đã phát hành.
“Nếu 9 tháng vừa qua giải ngân được trái phiếu Chính phủ thì chắc chắn GDP đã khác, trong khi lãi suất trái phiếu Chính phủ là 6,2% nhưng không giải ngân được nên Kho bạc Nhà nước lại mang tiền đi gửi ngân hàng”, ông Hồ Đức Phớc nói.
Về mặt bằng lãi suất, BVSC cho rằng khó có khả năng mặt bằng lãi suất cho vay giảm trên diện rộng trong quý 4. Lý do quý 4 là thời điểm nhu cầu vốn tăng cao, thanh khoản cũng thường chịu ảnh hưởng bởi yếu tố mùa vụ nên các ngân hàng sẽ không giảm lãi suất huy động.
Trong một diễn biến khác, trả lời phỏng vấn Bloomberg, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng khẳng định tỷ giá sẽ được giữ ở mức ổn định từ nay đến cuối năm nhờ lượng dự trữ ngoại hối dồi dào.
Với mức dự trữ ngoại hối cao kỷ lục, 45 tỷ USD ở thời điểm hiện tại, NHNN có đủ nguồn lực để can thiệp vào thị trường tiền tệ khi cần thiết.
Mặc dù vậy, diễn biến ổn định của tỷ giá, bên cạnh nhờ cơ chế điều hành, còn có nguyên nhân không nhỏ đến từ diễn biến giảm mạnh của đồng USD trong 9 tháng đầu năm. Trong kịch bản chính sách cải cách thuế của Tổng thống Trump được thông qua, kết hợp với kỳ vọng FED đẩy nhanh việc nâng lãi suất trong năm 2018, đồng USD có thể hồi phục mạnh và gây khó khăn cho việc điều hành tỷ giá của NHNN.