Khả năng mở rộng TPP sau khi Mỹ rút

Trong cuộc họp sáng 21-5 tại Hà Nội, các bộ trưởng nhất trí cần hiện thực hóa những lợi ích của Hiệp định TPP và nhấn mạnh khả năng mở rộng TPP cho các nền kinh tế khác tham gia.

Các Bộ trưởng và Thứ trưởng của các nước Úc, Brunei Canada, Chile, Nhật Bản, New Zealand, Malaysia, Peru, Mexico, Singapore và Việt Nam đã nhóm họp bên lề Hội nghị Bộ trưởng phụ trách thương mại (MRT) của Diễn đàn Hợp tác kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) vào ngày 21-5 tại Hà Nội để thảo luận về Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Khả năng mở rộng TPP sau khi Mỹ rút - 1

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh tại buổi họp báo sau cuộc họp với bộ trưởng thương mại TPP - Ảnh: Bộ Công Thương

Các Bộ trưởng khẳng định lại kết quả cân bằng và tầm quan trọng về mặt kinh tế và chiến lược của TPP. Các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh các nguyên tắc và tiêu chuẩn cao của Hiệp định này là cách để thúc đẩy hội nhập kinh tế trong khu vực, đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của các nước thành viên, tạo thêm cơ hội cho người lao động, các hộ gia đình, nông dân, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Các Bộ trưởng cũng đồng ý cần phải hiện thực hóa những lợi ích của Hiệp định TPP. Theo hướng đó, các Bộ trưởng nhất trí giao cấp kỹ thuật nghiên cứu các kịch bản phù hợp để nhanh chóng đưa Hiệp định toàn diện và tiêu chuẩn cao vào thực thi, trong đó bao gồm việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc tham gia của các nước ký kết ban đầu.

Khả năng mở rộng TPP sau khi Mỹ rút - 2

Cuộc họp ủa các Bộ trưởng và Thứ trưởng các nước TPP 11 bên lề Hội nghị MRT23

Khả năng mở rộng TPP sau khi Mỹ rút - 3

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh phát biểu tại cuộc họp

Các Bộ trưởng đã chỉ đạo các Trưởng đoàn xúc tiến việc chuẩn bị cho nhiệm vụ này và yêu cầu hoàn tất trước khi các nước TPP nhóm họp bên lề Hội nghị Thượng đỉnh APEC sẽ được tổ chức vào ngày 10-11 tháng 11 năm 2017 tại Đà Nẵng, Việt Nam.

Các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh về khả năng mở rộng TPP cho các các nền kinh tế khác tham gia nếu họ có thể chấp nhận các tiêu chuẩn cao của Hiệp định.

Những nỗ lực này sẽ giải quyết các mối quan ngại về chủ nghĩa bảo hộ, duy trì mở cửa thị trường, củng cố hệ thống thương mại quốc tế dựa trên các quy tắc chung, thúc đẩy thương mại toàn cầu và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tại buổi họp báo sau cuộc họp với bộ trưởng thương mại TPP sáng 21-5, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho hay bộ trưởng thương mại các nước đã thống nhất về hướng đi, nhưng chưa đưa ra được thời điểm TPP đi vào hiệu lực. Điều này phụ thuộc vào sự hợp tác của các quốc gia trong TPP và sẽ được quyết định trước khi tổ chức hội nghị cấp cao APEC vào tháng 11-2017.

Vắng Mỹ, Trung Quốc sẽ vào TPP?

Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) được đàm phán từ tháng 3-2010 và ký kết đầu năm 2016, gồm 12 quốc gia: Mỹ, Nhật Bản, Úc, Brunei, Canada, Chile, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Việt Nam. Đây được coi là thỏa thuận thương mại tự do lớn nhất thế giới.

Với quy mô chiếm tới 40% GDP toàn cầu, TPP từng là trụ cột của chính sách "tái cân bằng", chuyển hướng sang châu Á của Chính phủ Mỹ thời ông Barack Obama làm tổng thống. Mỹ và 11 nước châu Á - Thái Bình Dương đã bỏ ra rất nhiều thời gian và nguồn lực chính trị để đàm phán hiệp định này.

Đầu năm 2017, sau khi ông Donald Trump nhậm chức tổng thống, Mỹ rút khỏi TPP, khiến hiệp định này tạm thời "đóng băng". TPP 11 là tên gọi của hiệp định giữa 11 thành viên còn lại của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương sau khi Mỹ rút lui. Trong bối cảnh đó, việc Trung Quốc cử đại diện tham dự Hội nghị Thúc đẩy thương mại châu Á - Thái Bình Dương của các thành viên TPP tại Chile trong ngày 14 và 15-3 làm dấy lên khả năng Bắc Kinh chi phối cuộc họp trong bối cảnh họ đang tìm cách tận dụng sự vắng mặt của Mỹ, các nhà quan sát đặt nghi vấn vắng Mỹ, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới là Trung Quốc sẽ vào TPP?