Hàng ngàn hộ dân bị tính sai thuế đất

Năm 2012 là năm đầu tiên thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp thay cho thuế nhà, đất. Địa bàn TP.HCM đã xảy ra khá nhiều sai sót trong việc tính thuế này.

Có nơi người dân nhận được thông báo nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp (SDĐPNN) đến ba lần và mỗi lần số tiền thuế đều khác nhau.

Nhiều quận tính thuế sai

Tháng 10-2012 ông Nguyễn Tấn Mẫn, ngụ 353/41 Phạm Ngũ Lão, tổ 64, P.Phạm Ngũ Lão (Q.1) nhận được thông báo nộp thuế SDĐPNN lần 1 với mức đóng gần 570.000 đồng. Trong thông báo thuế ghi rõ: giá đất tính thuế là 10,56 triệu đồng/m², diện tích đất chịu thuế là 33,4m², diện tích đất trên giấy chứng nhận 26,54m². Thấy tiền thuế quá cao so với thuế nhà, đất những năm trước đó (76.000 đồng cho năm 2010), ông Mẫn đọc hết những quy định của pháp luật về thuế SDĐPNN mà vẫn không thể tính ra số tiền theo thông báo thuế. Cuối năm 2012, ông Mẫn lại nhận được thông báo nộp thuế SDĐPNN lần hai nhưng số tiền thuế chỉ gần 230.000 đồng. Tháng 1-2013 ông Mẫn lại nhận thêm thông báo nộp thuế SDĐPNN lần ba với số tiền chỉ hơn 146.000 đồng. Thông báo lần ba ghi rõ: thông báo này thay thế cho hai thông báo trước...

Hẻm 353 Phạm Ngũ Lão, P.Phạm Ngũ Lão, Q.1, TP.HCM - nơi có nhiều hộ dân bị tính sai thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.

Tương tự, ông Nguyễn Đức Giã (ngụ cùng hẻm với ông Mẫn) cũng nhận được ba thông báo nộp thuế SDĐPNN với số tiền thuế giảm dần, lần 1: hơn 733.000 đồng, lần 2: hơn 324. 000 đồng và lần 3 gần 140.000 đồng... Nhiều gia đình trong hẻm 353 Phạm Ngũ Lão thuộc tổ 64 cũng nhận được ba thông báo thuế với số tiền thuế khác nhau.

Những tháng cuối năm 2012, bà Huỳnh Thị Bé ở P.11, Q.Gò Vấp nhận được hai thông báo thuế: lần 1 số tiền thuế 87.800 đồng nhưng lần 2 chỉ còn 49.000 đồng. Trong cả hai thông báo nộp thuế đều ghi: thông báo nộp thuế lần 1-2012 khiến bà Bé lúng túng, không biết mình phải nộp thuế 87.800 đồng hay 49.000 đồng.

Ông Trần Ngọc Hiếu và ông Trần Ngọc Minh cùng được mua nền đất tái định cư trong khu dân cư Lý Chiêu Hoàng, P.An Lạc, Q.Bình Tân với diện tích bằng nhau là 56m²/nền. Ông Hiếu đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên được thông báo đóng thuế khoảng 27.000 đồng, còn ông Minh chưa được cấp giấy chứng nhận phải đóng thuế cao gấp sáu lần ông Hiếu: 160.000 đồng. Chi cục Thuế Q.Bình Tân giải thích: nhà nào đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tức đã đóng tiền sử dụng đất cho Nhà nước thì sẽ đóng thuế thấp hơn nhà chưa có giấy chứng nhận. Ông Hiếu bức xúc: “Tôi đã đóng hết tiền mua đất khi nhận nền tái định cư, việc chậm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho dân là do chủ đầu tư dự án và Nhà nước chứ tôi đâu có lỗi, sao lại tính thuế cao cho tôi?”.

Thiếu dữ liệu nhà, đất

Theo Chi cục Thuế Q.1, đợt thông báo nộp thuế SDĐPNN đầu tiên của Q.1 có hơn 3.000 thông báo thuế bị tính sai số tiền thuế do áp giá đất không chính xác. Bà Đặng Thị Minh Xuân, chi cục phó Chi cục Thuế Q.1, giải thích nhiều nhà trong hẻm có một phần diện tích đất đang sử dụng là đất lấn chiếm, chưa được cấp giấy chứng nhận bị tính sai mức thuế do chi cục thuế áp giá đất mặt tiền đường để tính thuế cho phần đất này, thay vì phải áp dụng giá tính thuế là giá đất hẻm. Sau khi phát hiện sai, chi cục thuế đã tính lại thuế cho toàn bộ trường hợp nhà trong hẻm có diện tích đất ngoài chủ quyền. Trong đợt này có 14 trong số 22 hộ của tổ 64, hẻm 353 Phạm Ngũ Lão, P.Phạm Ngũ Lão nói trên được xác định lại mức thuế phải đóng.

Khi nhận được phản ánh từ báo Tuổi Trẻ về trường hợp các hộ dân tại tổ 64 hẻm 353 Phạm Ngũ Lão nói trên, Chi cục Thuế Q.1 đã liên hệ với UBND P.Phạm Ngũ Lão để xác định những thông tin về nhà, đất của các hộ dân. Sau khi rà soát kỹ thì phát hiện cán bộ P.Phạm Ngũ Lão xác định vị trí và cấp hẻm của khu vực này chưa chính xác nên hệ số áp dụng để tính giá đất bị sai. Chi cục thuế đã xác định lại cấp hẻm và tính lại số tiền thuế mà các hộ dân phải đóng và thông báo nộp thuế lần 3.

Còn đại diện UBND P.Phạm Ngũ Lão cho rằng do phường thiếu thông tin dữ liệu về nhà đất và các văn bản hướng dẫn không sát với thực tế. Theo quy hoạch, hẻm 353 Phạm Ngũ Lão rộng 6,5m, nhưng thực tế hẻm chia thành nhiều đoạn có chiều rộng khác nhau từ 2-4,5m. Nếu tính vị trí nhà và cấp hẻm theo chiều rộng thực tế thì những nhà trong hẻm sẽ có giá để tính thuế khác nhau nên phường và Chi cục Thuế Q.1 thống nhất tính hẻm cấp 3 cho tất cả nhà ở mặt hẻm 353. Chính vì sự thay đổi này mà giá tính thuế cũng thay đổi, dẫn đến số tiền thuế cũng thay đổi...

Ông Cao Văn Tỵ, chi cục phó Chi cục Thuế Q.Gò Vấp, cho biết ở quận này cũng có khoảng 2.000 thông báo thuế SDĐPNN bị xác định sai số tiền do UBND phường xác định sai vị trí nhà, cấp hẻm và pháp lý nhà, đất. Đại diện Chi cục Thuế Q.Bình Tân cũng giải thích do UBND P.An Lạc xác định nhầm mục đích sử dụng đất của ông Minh nói trên. Ban đầu, phường xác định ông Minh sử dụng đất không đúng mục đích (do chưa được cấp giấy chứng nhận) nên chịu thuế suất 0,15% (đất sử dụng đúng mục đích sẽ chịu thuế suất 0,03%). Sau khi rà soát vị trí nhà của cả ông Minh và ông Hiếu, Chi cục Thuế Q.Bình Tân phát hiện nhà của cả hai ông đều bị xác định sai vị trí đất và cấp hẻm. Mức thuế của hai ông được tính lại sau khi sửa sai là hơn 17.000 đồng/nhà.