Grab liệu có buộc phải 'ly hôn' với Uber tại Việt Nam?
Kết quả điều tra sơ bộ cho thấy việc tập trung kinh tế giữa Grab và Uber tại thị trường Việt Nam có thị phần kết hợp vượt ngưỡng 50%
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng - Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 64/QĐ-CT về việc điều tra chính thức vụ việc tập trung kinh tế giữa Grab và Uber tại thị trường Việt Nam.
Theo đó, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng sẽ tiến hành điều tra vụ việc theo đúng quy định của pháp luật cạnh tranh. Thời hạn điều tra chính thức là 180 ngày, kể từ ngày có quyết định điều tra chính thức; trường hợp cần thiết, có thể gia hạn không quá hai lần, mỗi lần không quá 60 ngày.
Sau khi kết thúc điều tra chính thức, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng sẽ chuyển hồ sơ vụ việc cạnh tranh để Hội đồng cạnh tranh tiến hành xử lý theo quy định.
Trước đó, theo công bố điều tra sơ bộ hành vi vi phạm pháp luật cạnh tranh về tập trung kinh tế giữa Công ty TNHH GrabTaxi và Công ty TNHH Uber Việt Nam thông qua việc Grab mua lại các hoạt động của Uber tại Đông Nam Á, trong đó có thị trường Việt Nam, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cho rằng có việc tập trung kinh tế giữa Grab và Uber tại thị trường Việt Nam, với thị phần kết hợp vượt ngưỡng 50%. Hành vi này có dấu hiệu vi phạm quy định về tập trung kinh tế quy định tại Mục 3, Chương II Luật Cạnh tranh 2004.
Trong khi đó, văn bản của GrabTaxi Việt Nam gửi cơ quan chức năng Việt Nam lại cho rằng thị phần kết hợp của Grab và Uber trên thị trường liên quan tại Việt Nam được xác định thấp hơn 30% nên Grab hiểu rằng các bên tham gia giao dịch không phải thông báo cho cơ quan quản lý cạnh tranh trước khi tiến hành và hoàn tất giao dịch tại Việt Nam.
Trao đổi với báo chí, ông Trịnh Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, cho biết ngưỡng 50% thị phần trên được xác định theo doanh thu của Uber và Grab trên thị trường Việt Nam. Trong trường hợp này, Uber và Grab có thể bị xem xét xử phạt 10% tổng doanh thu của năm 2017.
Theo quy định của Luật Cạnh tranh 2004, trường hợp thị phần kết hợp của các bên chiếm từ 30% đến 50% thị trường liên quan mà không thông báo cho cơ quan cạnh tranh trước khi thực hiện, doanh nghiệp tham gia tập trung kinh tế sẽ bị phạt tiền đến 10% tổng doanh thu trong năm tài chính trước năm thực hiện hành vi vi phạm. Nếu vượt quá 50% thị phần thì sẽ cấp tập trung kinh tế.
Còn luật sư Trương Thanh Đức - Chủ tịch Công ty luật Basico cho rằng nếu chiếu theo Luật Cạnh tranh thì Grab không được phép mua lại Uber của Việt Nam. Do đó dù đã hoàn tất thương vụ, Grab buộc phải hủy hợp đồng, hoàn trả lại cho Uber.
"Tuy nhiên, Uber hiện nay không còn ở Việt Nam thì khó ép họ trở về tình trạng ban đầu. Nếu họ không làm thì cũng chẳng thể o ép họ. Điều này vô tình tạo ra bế tắc, luẩn quẩn" - luật sư Trương Thanh Đức nói.
Bên cạnh đó, theo luật sư Trương Thanh Đức, Bộ Công Thương cần phải làm rõ doanh thu trên được tính theo doanh thu cho cả thị trường taxi hay riêng thị trường gọi xe bằng công nghệ.
Trong phần doanh thu gọi xe bằng công nghệ của Grab thì cần phải tách bạch giữa phần Uber và Grab được hưởng và phần doanh thu các doanh nghiệp taxi khác được hưởng thông qua ứng dụng gọi taxi của Grab.