Dừng đột ngột gói vay 30.000 tỷ đồng: Sốc

Hôm nay (31/3), các ngân hàng chấm dứt hoàn toàn việc ký hợp đồng tín dụng mới vay mua nhà gói vay ưu đãi 30.000 tỷ đồng theo văn bản mới của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Hàng nghìn khách hàng và chủ đầu tư một lần nữa thất vọng khi chính sách tín dụng cho người nghèo thay đổi chóng mặt.

Thiệt cho người mua sau

Mới cách đây một tuần, người mua nhà ở xã hội (NOXH), nhà ở thương mại giá rẻ có thêm tia hy vọng khi NHNN kiến nghị Chính phủ gia hạn gói tín dụng 30.000 tỷ đồng giải ngân sau 1/6 với hợp đồng tín dụng đã ký. Đồng thời, những hợp đồng tín dụng mới được ký trước ngày đó vẫn được chấp nhận. Không ít chủ đầu tư phải đẩy nhanh tiến độ để người mua nhà hưởng kịp ưu đãi trước ngày hết hạn.

Niềm tin chưa được bao lâu, bỗng ngày 28/3, NHNN phát đi công văn hỏa tốc yêu cầu dừng ký khiến nhiều chủ đầu tư, ngân hàng thương mại và người mua nhà bước vào cuộc chạy đua ký trước ngày được ấn định. Tuy nhiên, chỉ trong 2 ngày, số lượng hợp đồng tín dụng mới được ký chỉ đếm trên đầu ngón tay. Hàng chục dự án nhà ở thương mại giá rẻ, NOXH với hàng nghìn khách hàng chỉ biết ngậm ngùi khi mất cơ hội bán nhà và mua nhà.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Vũ Kim Giang, Tổng Giám đốc Cty CP BĐS Hải Phát bày tỏ sự thất vọng với những chủ đầu tư xây dựng dự án NƠXH như Hải Phát. Hiện, dự án NƠXH The Vesta (Hà Đông, Hà Nội) do Hải Phát làm chủ đầu tư đang làm thủ tục mua bán cho 1.000 căn.

“Việc dừng đột ngột cho vay khiến mua bán ách tắc. Lần đầu tiên doanh nghiệp tham gia làm NƠXH và nghiên cứu rất kỹ chính sách liên quan đến phân khúc này đã không lường trước đến việc chính sách tín dụng thay đổi nhiều đến vậy. Khi triển khai bán hàng, chúng tôi nhận thấy, đến 99% khách hàng phải nhờ đến tín dụng ưu đãi mới mua nhà. Khách hàng thời điểm này không dám ký hợp đồng mua bán, vì không được vay và không biết đến bao giờ gói tín dụng mới được thay thế. Trong khi đó, chúng tôi vẫn phải triển khai xây dựng dự án dù biết không bán được hàng”, ông Giang nói.

Theo ông Giang, khách hàng mua NƠXH là những người có nhu cầu bức thiết hơn khách hàng mua nhà ở thương mại. Vì vậy, NHNN nên xem xét trước mắt vẫn cho phép vay đối với dự án NƠXH. “Để giải quyết sự tắc nghẽn cục bộ cần có ngay gói tín dụng mới giải ngân nối tiếp luôn ngay sau khi gói 30.000 tỷ đồng kết thúc. Nếu phải chờ đợi trong 3 tháng hay 6 tháng, chủ đầu tư cũng bị thiệt hại rất lớn và gây hoang mang của người dân”, ông Giang nói.

Còn bà Vũ Thị Lan Anh, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Ceo Group, cho biết, dự án NƠXH Bamboo đang triển khai bán hàng, bỗng dưng dừng đột ngột gói 30.000 tỷ đồng khiến người mua nhà và chủ đầu tư hoang mang. 

“Hàng trăm khách hàng đang chờ ký hợp đồng mua bán nghe tin không được vay khiến họ không dám ký tiếp. Bản thân dự án hoàn toàn đủ điều kiện để khách kịp vay gói ưu đãi trước 1/6 khi dự án đã xong, người mua nhà chỉ việc dọn vào ở. Chính sách tín dụng dừng đột ngột chặn mất cơ hội mua nhà của khá nhiều người có thu nhập thấp. Theo tôi, NHNN nên cho phép ký tiếp với người vay mua NƠXH ở những dự án đã hoàn thiện và đủ điều kiện, tránh gây áp lực cho người mua nhà”, bà Lan Anh nói.

NƠXH BamBoo Garden (Hoài Đức, Hà Nội) đã xây xong cũng đành ngậm ngùi vì khách không được vay gói 30.000 tỷ đồng.

Phải ưu tiên cho vay NƠXH

TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách Kinh tế (VEPR) cho rằng, NHNN không nên đột ngột dừng cho vay gói 30.000 tỷ đồng. Thay vào đó, nên tạm dừng gói tín dụng này để đánh giá lại hiệu quả của việc triển khai xem có đúng mục tiêu ban đầu và đúng đối tượng không. 

“Tôi đã tận mắt chứng kiến nhiều người có mức thu nhập trung bình, thu nhập thấp đã mua được nhà nhờ gói tín dụng này và họ đã về ở. Nếu vẫn còn thời hạn vay nên xem xét với những dự án NƠXH, vì những dự án này đáp ứng đúng mục tiêu ban đầu của gói tín dụng”, ông Thành chia sẻ.

Theo ông Thành, cần xem xét lại gói tín dụng này đã được giải ngân đúng đối tượng hay chưa, hay vào tay những người giàu vay với mục đích đầu cơ. Hơn nữa, báo chí đã nêu có những chủ đầu tư ăn theo gói 30.000 tỷ đồng để lừa người mua nhà, dự án của họ không nằm trong diện tiếp cận gói vay nhưng vẫn quảng cáo lừa người mua nhà. 

“Nếu đã có hiện tượng trên, NHNN nên dừng lại để rà soát, sau đó đưa ra kết luận có tiếp tục hay điều chỉnh như thế nào, đó là việc nên làm và hết sức bình thường, đó mới là hành xử có trách nhiệm”, ông Thành nói.

Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội BĐS thành phố Hồ Chí Minh đánh giá, văn bản mới của NHNN “khá sốc” với thị trường, nhất là với các chủ đầu tư và hàng nghìn khách hàng đang chạy đua nước rút mua nhà vay vốn từ gói hỗ trợ này trước hạn 1/6/2016 theo kế hoạch cũ.

Theo ông Châu, đây là gói tài chính hữu hạn, phụ thuộc vào nguồn tái cấp vốn của NHNN. Việc dừng cho vay gói 30.000 tỷ đồng hỗ trợ này là điều đã được biết trước. Tuy nhiên, một văn bản cấp NHNN thường có hiệu lực trong thời gian nhất định, trong khi văn bản hoả tốc chỉ có hai ngày để thông báo mang tính chất đột ngột khiến các bên xoay xở không kịp.