Điều hành chính sách tiền tệ trước hết bảo đảm giá trị đồng Việt Nam
Đó là khẳng định của Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng trong phiên trả lời chất vấn trước Quốc hội sáng 17/11 vừa qua. Theo Thống đốc, đây cũng là mục tiêu đầu tiên và xuyên suốt trong việc điều hành chính sách tiền tệ.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) thực hiện việc hoạch định và điều hành chính sách tiền tệ theo quy định của Luật Ngân hàng nhà nước. Trước hết, phải tập trung vào việc ổn định giá trị đồng tiền, bảo đảm an toàn hệ thống và hoạt động của các tổ chức tín dụng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đây là những mục tiêu xuyên suốt.
“Mục tiêu đầu tiên và xuyên suốt chính là bảo đảm giá trị của đồng Việt Nam. Chính vì vậy, thời gian vừa qua theo chỉ đạo của Chính phủ cũng như trong công tác hoạch định và điều hành chính sách tiền tệ, NHNN đã tập trung nỗ lực để kiểm soát được lạm phát, ổn định giá trị của đồng Việt Nam”, Thống đốc Lê Minh Hưng khẳng định.
Theo đánh giá của NHNN, trong thời gian vừa qua có nhiều mục tiêu và đôi khi các mục tiêu đấy cùng một lúc khó thực hiện. Nhưng trên thực tế, nhờ sự phối hợp, kết hợp rất chặt chẽ giữa các bộ, ngành, đặc biệt giữa Ngân hàng nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương và một số Bộ, ngành trong điều hành chính sách vĩ mô, kinh tế Việt Nam đã dần đi vào ổn định, kiểm soát được lạm phát, kinh tế vĩ mô ổn định, giá trị đồng Việt Nam cũng được giữ ổn định, hoạt động của các tổ chức tín dụng đã an toàn hơn.
“Chúng tôi cho rằng công tác điều hành chính sách tiền tệ để đạt được mục tiêu phải đặt trong tổng thể chính sách kinh tế vĩ mô của Chính phủ với mục tiêu xuyên suốt là ổn định vĩ mô và vẫn phải hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý,” Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết. “Dựa trên những kết quả đạt được trong thời gian qua, tới đây, các bộ, ngành sẽ phải tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong công tác hoạch định và thực thi các chính sách điều hành của mình”.
Liên quan đến vấn đề điều hành tỷ giá, Thống đốc Lê Minh Hưng cho rằng việc hoạch định và điều hành chính sách tỷ giá của ngân hàng trung ương các nước luôn là vấn đề rất khó, vì phải cân đối giữa các mục tiêu điều hành và phải đánh giá được các tác động đối với nền kinh tế. Thống đốc Lê Minh Hưng khẳng định điều hành bất cứ chính sách nào, trong đó có chính sách tỷ giá, trước hết phải đặt mục tiêu kiểm soát được lạm phát.
Cũng theo Thống đốc, điều hành tỷ giá cũng cần phải tính toán đến yếu tố xuất khẩu, nghĩa vụ trả nợ nước ngoài của Chính phủ; phải tính toán định lượng yếu tố tác động đối với giá hàng nhập khẩu vì nhiều doanh nghiệp xuất khẩu phải nhập khẩu nguyên liệu để sản xuất hàng xuất khẩu.
Một vấn đề nữa rất quan trọng trong điều kiện của Việt Nam là tâm lý kỳ vọng. Thống đốc Lê Minh Hưng cho rằng trong quá trình điều hành, NHNN đã rất thành công trong việc neo giữ tâm lý kỳ vọng về lạm phát và về tỷ giá, nhưng cũng không được chủ quan trước ảnh hưởng, tác động của tâm lý đối với diễn biến của thị trường.
“Trong quá trình hoạch định và điều hành tỷ giá, chúng tôi luôn tính đến những yếu tố đó, kể cả về mặt định tính và định lượng trong việc hoạch định chính sách tỷ giá”, người đứng đầu ngành ngân hàng khẳng định trước Quốc hội.
Cũng với vấn đề tỷ giá, Thống đốc khẳng định thời gian qua NHNN đã áp dụng cơ chế tỷ giá rất linh hoạt. Cụ thể là cơ chế tỷ giá trung tâm gắn với rổ các đồng tiền của các đối tác có các quan hệ thương mại và đầu tư quan trọng đối với Việt Nam. Trong tính toán cơ cấu tỷ giá đó, diễn biến tỷ giá dựa vào cung cầu của thị trường cũng như mục tiêu điều hành vĩ mô của Chính phủ trong từng thời kỳ. Chính vì vậy, khi đưa vào áp dụng cơ chế tỷ giá trung tâm từ tháng 1/2016, diễn biến tỷ giá và thị trường ngoại hối là rất tích cực.
Theo Báo cáo của Thống đốc trước Quốc hội, năm 2016, mặc dù cán cân thanh toán chỉ thặng dư khoảng 5 tỷ USD, nhưng NHNN đã mua vào dự trữ ngoại hối hơn 9 tỷ USD. 6 tháng đầu năm 2017 mặc dù Việt Nam nhập siêu nhưng NHNN vẫn tiếp tục mua vào dự trữ ngoại hối.
“Đến hôm nay chúng ta đã mua hơn 7 tỷ USD. Tổng dự trữ ngoại hối của chúng ta đến nay đã cao hơn 46 tỷ. Thị trường ngoại hối ổn định, các nhu cầu ngoại tệ của nền kinh tế đều được đáp ứng đầy đủ, giữ được sự ổn định tỷ giá là yếu tố then chốt trong việc củng cố lòng tin của các nhà đầu tư, đặc biệt các nhà đầu tư nước ngoài và điều hành của Chính phủ, qua đó thu hút được các nguồn vốn đầu tư. Cho nên, trong công tác điều hành tỷ giá nói chung chúng tôi đều tính toán các yếu tố, trong đó có lĩnh vực xuất khẩu. Nhờ sự ổn định của tỷ giá, trong 10 tháng đầu năm xuất khẩu của Việt Nam tăng mạnh, đến hôm nay chúng ta đã xuất siêu khoảng 2,8 tỷ đô la. Đây là kết quả tích cực”, Thống đốc Lê Minh Hưng khẳng định.
Tuy nhiên, đại diện NHNN cũng khẳng định điều hành tỷ giá cũng như các chính sách khác của chính sách tiền tệ thì phải linh hoạt và chủ động. Chủ động ứng phó được trước những biến động bất ngờ của thị trường quốc tế và khu vực để tác động vào nền kinh tế của nước ta, cũng như tác động vào các chính sách vĩ mô. Với quy mô dự trữ ngoại hối, với khuôn khổ điều hành chính sách tiền tệ, trong đó có chính sách tỷ giá, Thống đốc khẳng định NHNN hoàn toàn có thể chủ động ứng phó được những biến động của khu vực và quốc tế.