Choáng: Ngân hàng 9 năm rửa tiền mà không ai biết

Hơn 230 tỷ USD đã bị "rửa" thông qua chi nhánh ngân hàng Danske ở Estonia trong suốt 9 năm qua.

Tháng trước, CEO của ngân hàng Danske, Thomas Borgen, đã từ chức sau khi Cơ quan Dịch vụ Tài chính Đan Mạch và Cơ quan Ngân hàng Châu Âu mở hàng loạt cuộc điều tra về các hoạt động bất hợp pháp của ngân hàng này tại chi nhánh ở Estonia.

Vào ngày 19/9, công ty luật Bruun & Hjejle đã công bố một báo cáo cho thấy hơn 200 tỷ euro, khoảng 230 tỷ USD, đã bị "rửa" thông qua chi nhánh tại Estonia trong suốt 9 năm. Tuy nhiên, bản báo cáo đã xóa tên CEO Borgen và ban giám đốc ra khỏi bất kỳ loại trách nhiệm pháp lý nào trước sơ suất này.

Choáng: Ngân hàng 9 năm rửa tiền mà không ai biết - 1

CEO của ngân hàng Danske Bank, Thomas Borgen

Vào năm 2017, IMF và Văn phòng Ma túy và Tội phạm Liên Hiệp Quốc ước tính rằng 2,1 nghìn tỷ USD đang bị tội phạm rửa mỗi năm với kỹ thuật ngày càng tinh vi. Một trong những chiến lược phổ biến nhất để rửa tiền là tạo ra các công ty vỏ bọc, lấy tiền mặt để mua hàng hóa hoặc dịch vụ giả mạo, mà thực chất là hoạt động chuyển tiền.

Các ngân hàng đã tạo ra các hệ thống giám sát giao dịch, nhằm vào hành vi đáng ngờ như gửi một khoản tiền lớn, chuyển tiền nhanh hoặc các giao dịch phức tạp được thiết kế để che giấu rửa tiền. Nhưng vì các thủ tục chống rửa tiền được tự động hóa và dựa vào các hành vi có thể dự đoán được bởi tội phạm, những người rửa tiền kinh nghiệm có cách để tránh bị phát hiện bởi phần mềm đó.

Choáng: Ngân hàng 9 năm rửa tiền mà không ai biết - 2

Borgen trước một cuộc họp báo về vụ bê bối rửa tiền

Vụ bê bối hiện tại bắt đầu vào năm 2007, khi Danske mua lại Ngân hàng Sampo có trụ sở tại Phần Lan, cũng có chi nhánh ở Estonia. Tại chi nhánh này, trong giai đoạn 2007-2013, 44% tất cả tiền gửi đến từ những người không phải cư dân Estonia, ứng với 10.000 khách hàng của chi nhánh. Từ năm 2007 đến 2015, các khách hàng đã thực hiện 7,5 triệu giao dịch (không bao gồm chuyển khoản giữa các khách hàng).

Bởi vì chi nhánh Estonia có nền tảng công nghệ thông tin của riêng mình và nhiều tài liệu được viết bằng tiếng Estonia hoặc tiếng Nga, ngân hàng Danske đã không có chiến lược phù hợp để vận hành chi nhánh này và đơn giản cho rằng nó vẫn thực hiện đầy đủ thủ tục chống rửa tiền cần thiết.

Mặc dù các hoạt động rửa tiền xảy ra tại ngân hàng, nhưng thực chất Danske không hề làm gì

Điều làm cho vụ bê bối trở nên thú vị hơn là 42 nhân viên và tám nhân viên cũ tại chi nhánh Estonia có thể đã hợp tác với bọn tội phạm để duy trì hoạt động rửa tiền này bởi số lượng giao dịch đáng ngờ là rất lớn. Theo báo cáo, các thủ phạm rửa tiền (hay còn gọi là “Laundromat”) phần lớn đến từ Nga và Azerbaijan.

Sự đắt đỏ khi cập nhật hệ thống chống rửa tiền tại chi nhánh Estonia để phù hợp tiêu chuẩn chung của Danske là sự biện minh khó chấp nhận. Sự phụ thuộc quá nhiều vào các hệ thống tự động đang khiến các ngân hàng dành ít thời gian hơn để phân tích các giao dịch đáng ngờ mà thay vào đó là tập trung để có tăng trưởng lợi nhuận.