Chặn doanh nghiệp nhà nước bán đất “vàng” giá rẻ

Bộ Tài chính đang xây dựng bộ quy định mới nhằm ngăn chặn hiệu quả việc “đất vàng” của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) bị chuyển đổi với giá rẻ vào tay tư nhân sau khi cổ phần hóa (CPH).

Chiều 16/3, trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Duy Long, Tổ trưởng Biên tập Dự thảo Nghị định chuyển DNNN thành công ty cổ phần cho biết, việc xử lý đất đai và xác định giá trị quyền sử dụng đất trong giá trị DNNN được quan tâm nhất trong CPH thời gian qua. Thực tế có nhà đầu tư mua DN không phải nhằm mục tiêu sản xuất kinh doanh, mà nhắm vào những vị trí đất DN đó đang sở hữu. Vì vậy, theo ông Long, dự thảo lần này sẽ quy định rõ về xác định giá trị đất theo Luật Đất đai năm 2013.

Theo đó, DN căn cứ bảng giá đất do UBND tỉnh, thành phố công bố để tính vào giá trị DN và nộp tiền thuê đất vào ngân sách nhà nước. Với DN sở hữu đất ở những vị trí có lợi thế thương mại cao (đất vàng), trước khi CPH phải xây dựng phương án sử dụng đất trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định. Phương án sử dụng đất phải đảm bảo phù hợp quy định, quy hoạch, kế hoạch đất của địa phương và phải được gửi tới chính quyền cấp tỉnh cho ý kiến. “Quy định này sẽ ngăn ngừa DN lợi dụng tiếp tục nắm giữ, ôm lại toàn bộ đất đang quản lý dù không phù hợp với ngành nghề kinh doanh, sai quy hoạch”, ông Long nói.

Những khu đất vàng luôn được các doanh nghiệp ngắm đến trong quá trình cổ phần hóa. Ảnh: Anh Tuấn

Sau rà soát, Nhà nước sẽ thu hồi những phần đất DN sử dụng chưa phù hợp với lĩnh vực kinh doanh, sai quy hoạch. Phần DN giữ lại sẽ được hướng dẫn xử lý, nếu là đất được giao phải tính giá trị đất vào giá trị DN trước khi CPH.

Riêng với những khu đất “vàng”, ông Long cho biết, giá đất và giá thuê đất sẽ được tính cao hơn (tối đa 30% và 3%) so với đất cùng chủng loại theo khung giá đất do Chính phủ quy định. “DN sau khi CPH phải sử dụng đất theo đúng mục đích đã được phê duyệt. Nếu chuyển đổi mục đích sử dụng đất, công ty cổ phần phải thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo giá thị trường và thực hiện các nghĩa vụ với ngân sách nhà nước”, ông Long nói.

Ông Đặng Quyết Tiến, Phó Cục trưởng Tài chính Doanh nghiệp (Bộ Tài chính) cho biết, chỉ có một số trường hợp ngay khi CPH được nhà nước giao đất làm nhà, hạ tầng cho thuê. Tuy nhiên, diện tích đất này phải được xác định lại giá trị quyền sử dụng đất để tính vào giá trị DN trước khi CPH và sát theo giá thị trường. “Đa số đất của DNNN trước khi CPH sẽ chuyển sang nhà nước cho thuê và thu tiền theo năm, mỗi kỳ 5 năm nhà nước thay đổi giá 1 lần. Quy định này sẽ ngăn việc chuyển đổi đất vàng với giá rẻ”, ông Tiến nói.