Bộ Tài chính bỏ đề xuất trao quyền điều tra cho cơ quan thuế

Theo lý giải của Bộ Tài chính, cần phải có thời gian và lộ trình để đào tạo cán bộ thuế có chuyên môn nghiệp vụ điều tra, am hiểu luật hình sự và tố tụng mới áp dụng được vào thực tế...

Trong dự thảo được công bố gần đây, Bộ Tài chính bỏ đề xuất bổ sung thêm chức năng điều tra cho cơ quan thuế. 

Trước đó, tại dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi lần đầu tiên, Bộ Tài chính cho biết, ở nước ta, cơ quan Thuế do chưa được giao quyền điều tra các hành vi tội phạm về thuế nên toàn bộ các vụ vi phạm có dấu hiệu hình sự đều chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để điều tra Bộ Công an, khởi tố vụ án.

Tuy nhiên, theo đánh giá, tỷ lệ các vụ xử lý được còn thấp do hành vi vi phạm pháp luật về thuế phức tạp, đa dạng, diễn ra trên phạm vi rộng, có liên quan đến chứng từ, sổ sách, kế toán, thanh toán… Từ đó, tại dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi, cơ quan chức năng đề xuất bổ sung thêm chức năng điều tra cho cơ quan thuế. 

Lý giải về việc bỏ đề xuất ở dự thảo lần 2 này, Bộ Tài chính cho rằng, vấn đề cốt lõi là nhân sự. Cụ thể, phải tuyển dụng, bổ nhiệm, đào tạo những cán bộ có chuyên môn nghiệp vụ điều tra, am hiểu luật hình sự và tố tụng hình sự để có thể áp dụng trên thực tế, vấn đề này cần phải có thời gian và lộ trình để thực hiện.

Ngoài ra, theo Bộ Tài chính, chức năng điều tra, khởi tố nếu được bổ sung cho cơ quan Thuế cần phải có cơ chế quản lý, phối hợp với các cơ quan chức năng có liên quan để thực hiện nhiệm vụ mới này. Đồng thời, phải sửa đổi rất nhiều văn bản pháp luật phù hợp và đồng bộ trong hệ thống pháp luật để tránh chồng chéo hoặc tránh việc thoái thác nhiệm vụ giữa các cơ quan chức năng; tránh việc phình to bộ máy hành chính nhưng thiếu tính chuyên nghiệp, thiếu tính hiệu quả. Vấn đề này cũng cần phải có thời gian và lộ trình thực hiện.

Trước đó, theo Tổng cục Thuế, trong đợt đầu tiên (từ 1/7/2018), ngành này thực hiện sáp nhập 192 chi cục thuế thành 90 chi cục thuế khu vực, giảm 102 chi cục; trước 1/9/2018, thực hiện sáp nhập 135 chi cục thuế thành 64 chi cục thuế khu vực, giảm 71 chi cục thuế.

Như vậy, trong năm 2018 sẽ sáp nhập 327 chi cục thuế quận, huyện, thị xã, thành phố thành 154 chi cục thuế khu vực, giảm 173 chi cục thuế.

Mặt khác, theo Bộ Tài chính, hiện cơ quan Thuế đã và đang xây dựng, củng cố quy định pháp luật về việc phối hợp với các cơ quan ban ngành có liên quan để đấu tranh đối với những hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực thuế. Theo đó, tăng cường phối hợp với lực lượng điều tra của cơ quan cảnh sát điều tra của công an hoặc cơ quan điều tra của quân đội để đấu tranh đối với loại tội phạm này. Việc phối hợp vẫn đang được triển khai thực hiện, mang lại hiệu quả tương đối tốt.

Từ các lý do nêu trên, Bộ Tài chính đề nghị trước mắt chưa bổ sung chức năng điều tra cho cơ quan Thuế để cơ quan Thuế có thời gian nghiên cứu kỹ hơn, lập kế hoạch thực hiện nhiệm vụ này theo lộ trình.