Bảo mật ngân hàng trước thách thức mới

Việt Nam được đánh giá là điểm đến của tội phạm trong lĩnh vực thẻ tín dụng, ATM do các quốc gia trong khu vực và trên thế giới đã gần như hoàn tất chuyển đổi sang công nghệ thẻ chip có độ bảo mật cao hơn thẻ từ đang sử dụng phổ biến ở nước ta.

Hàng loạt vụ khách hàng bỗng dưng mất tiền trong tài khoản không chỉ đặt ra thách thức nâng cấp công nghệ bảo mật, an toàn của ngân hàng, các chuyên gia cũng khuyến cáo khách hàng cần cảnh giác, nâng cao ý thức khi giao dịch qua ATM, trực tuyến...

Không nên lơ là

Ngày 5-6, anh N.T.S (ngụ TP HCM), chủ thẻ ATM của Ngân hàng (NH) Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank), cho biết vẫn chưa nhận được thông báo kết quả tra soát lần 2 và chưa biết có được bồi hoàn 25 triệu đồng trong thẻ ATM bị kẻ gian rút mất hay không. Anh S. là một trong nhiều chủ thẻ ATM của một số NH thương mại "bỗng dưng" bị mất tiền trong tài khoản dù thẻ vẫn đang giữ bên người.

Nhiều vụ chủ thẻ ATM bị mất tiền trong tài khoản gần đây được NH nhận định nguyên nhân ban đầu do thông tin của chủ thẻ bị đánh cắp và kẻ gian làm thẻ giả để rút tiền. Tuy nhiên, dù đã xảy ra nhiều vụ chủ thẻ ATM, chủ thẻ tín dụng, khách hàng giao dịch qua NH điện tử (Internet Banking, Mobile Banking) bị mất tiền trong tài khoản nhưng thực tế không phải ai cũng để ý bảo mật thông tin cá nhân khi giao dịch, mua sắm.

Ăn trưa với bạn ở một nhà hàng xong, chị Đặng Ngọc (ngụ quận Gò Vấp, TP HCM) vô tư đưa thẻ tín dụng của mình cho nhân viên thu ngân đem vào bên trong để thanh toán. Chị Ngọc cũng không xóa 3 số CVV in trên thẻ tín dụng. Như vậy, chỉ cần nhân viên thanh toán lợi dụng lấy cắp thông tin thẻ của chị Ngọc là có thể thanh toán qua giao dịch trực tuyến. "Đến khi được người bạn đi cùng nhắc nhở sao không xóa 3 số CVV, tôi mới giật mình" - chị Ngọc bộc bạch.

Lãnh đạo nhiều NH thương mại nhìn nhận dù NH thường xuyên cảnh báo về bảo mật thông tin thẻ khi giao dịch trực tuyến hoặc rút tiền trên máy ATM tới từng khách hàng nhưng không ít người vẫn lơ là, để bị lộ thông tin cá nhân, thậm chí cung cấp cả mã OTP (mã chỉ có hiệu lực tại thời điểm khách hàng giao dịch qua Internet Banking, Mobile Banking được NH gửi tới số điện thoại của khách hàng)... cho đối tượng lừa đảo.

Khách hàng cần quan tâm hơn đến việc bảo mật thông tin thẻ ATM để an toàn tài khoản Ảnh: Tấn Thạnh

"Trong bối cảnh tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi, chi phí đầu tư cho công nghệ, nâng cấp bảo mật là bài toán không đơn giản và ý thức của khách hàng trong bảo vệ thông tin cá nhân còn chưa cao thì những vụ mất tiền sẽ còn xảy ra" - phó tổng giám đốc một NH cổ phần tại TP HCM nhận định.

Theo lãnh đạo Hội Thẻ NH Việt Nam, tình hình tội phạm tại ATM, POS đang có diễn biến phức tạp và có dấu hiệu gia tăng, đặc biệt là loại hình tội phạm ăn cắp thông tin dữ liệu thẻ, làm giả thẻ để rút tiền và thanh toán hàng hóa, dịch vụ tại ATM, POS. Công nghệ và tổ chức của tội phạm thẻ ngày càng tinh vi dẫn đến các thiết bị chống sao chép thông tin của các NH thương mại nhiều lúc bị vô hiệu hóa. Việt Nam cũng được đánh giá là điểm đến của tội phạm trong lĩnh vực thẻ do các quốc gia trong khu vực và trên thế giới đã gần như hoàn tất chuyển đổi sang công nghệ thẻ chip có độ bảo mật cao hơn. Nhiều NH ở Việt Nam cũng chưa áp dụng đồng bộ giải pháp 3D Secure, các giải pháp xác thực tiên tiến như dấu vấn tay.

Bài toán đầu tư công nghệ

Tại hội nghị trực tuyến triển khai một số nội dung về công tác bảo đảm an ninh, an toàn hoạt động NH trong tình hình hiện nay, Phó Thống đốc NH Nhà nước Đào Minh Tú đánh giá sự phát triển của khoa học công nghệ một mặt giúp các NH cung cấp dịch vụ hiện đại, tiện ích cho khách hàng nhưng mặt khác, NH cũng phải đối mặt với nhiều rủi ro về an ninh công nghệ, bảo mật thông tin... Thực tế này đặt ra thách thức rất lớn đối với công tác bảo đảm an ninh, an toàn hoạt động NH trong tình hình hiện nay dù các tổ chức tín dụng đã chủ động áp dụng tiêu chuẩn quốc tế về an ninh, bảo mật, đầu tư trang thiết bị, hạ tầng công nghệ hiện đại.

Tổng giám đốc một NH cổ phần có hội sở tại TP HCM phân tích đầu tư vào công nghệ để nâng cấp bảo mật, an toàn là bài toán mà nhiều NH phải cân nhắc, thận trọng do chi phí lớn, tính bằng hàng triệu USD, phức tạp nên khó chọn giải pháp phù hợp. Bên cạnh đó, công nghệ thay đổi rất nhiều, nhanh lạc hậu nên phải tính toán kỹ khi đầu tư.

"NH Nhà nước đã có kế hoạch chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chip có độ bảo mật cao hơn và chúng tôi là một trong những NH thương mại đang thực hiện thí điểm. Chi phí chuyển đổi khá tốn kém nhưng NH chấp nhận để tăng độ bảo mật bởi việc hạn chế, giảm thiểu tối đa việc mất tiền trong tài khoản cho khách hàng là của cả hệ thống NH chứ không riêng một NH thương mại nào" - vị tổng giám đốc này nói.

Chuyên gia tài chính, TS Huỳnh Trung Minh cũng cho rằng thực tế các NH thường xuyên đầu tư, nâng cấp bảo mật, mua sắm công nghệ thiết bị hiện đại nhưng thủ đoạn của tội phạm công nghệ ngày càng tinh vi và các nước cũng phải đối mặt với tình trạng này. Do đó, chủ thẻ khi rút tiền trên máy ATM, giao dịch trực tuyến cũng cần nâng cao ý thức bảo mật khi cà thẻ tín dụng tránh để lộ thông tin.