Viêm tuỵ cấp khiến thanh niên 20 tuổi tử vong ở BV Chợ Rẫy nguy hiểm cỡ nào?

Trong số khoảng 132.000 người tử vong vì viêm tuỵ cấp và mãn tính trên thế giới, có 10-15% là do viêm tuỵ cấp. Riêng với viêm tụy cấp thể hoại tử tử vong có thể tới 40%.

Tụy là cơ quan nặng khoảng 80g nằm trong ổ bụng, gắn vào đoạn tá tràng (đoạn ruột ngay sát dưới dạ dày). Trong cơ thể, tụy là một tuyến có cả chức năng Nội tiết và ngoại tiết

Bình thường, các enzyme tuyến tụy tiết ra dưới dạng tiền chất, khi dịch tụy chảy xuống ruột chúng mới được hoạt hóa thành các enzyme hoạt động để tiêu hóa các thức ăn trong ruột.

Bệnh nhân viêm tuỵ cấp có biểu hiện đau bụng xuất hiện gần như 100% các trường hợp

Vì một lý do nào đó (như tắc ống tụy do sỏi, giun, mỡ máu quá cao… hoặc uống rượu nặng quá nhiều), các men tuỵ được hoạt hóa ngay tại tụy và chúng sẽ tiêu hóa luôn tuyến tụy như một loại thức ăn. Và khi đó viêm tụy cấp sẽ xảy ra.

Viêm tuỵ cấp xảy ra hết sức cấp tính, đột ngột và diễn biến phức tạp

TS.BS. Đào Xuân Cơ, Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh Viện Bạch Mai cho biết, triệu chứng của viêm tuỵ cấp xảy ra hết sức cấp tính, đột ngột và diễn biến phức tạp, có thể có các dấu hiệu ngoại khoa xen lẫn, đặc biệt là trong viêm tụy cấp thể hoại tử.

ThS Nguyễn Trung Cấp – Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương giải thích, viêm tụy cấp hoại tử, tức là các men tụy tiêu hóa thành công tuyến tụy thành một khối hoại tử.

Khi bị viêm tụy cấp nặng sẽ có rất nhiều rối loạn xảy ra: Người bệnh có thể sốc, suy các phủ tạng khác như gan, thận, phổi,… bội nhiễm vi khuẩn, rối loạn đường huyết và cân bằng nội môi trong cơ thể.

Bệnh nhân viêm tuỵ cấp có biểu hiện đau bụng xuất hiện gần như 100% các trường hợp. Điển hình là cơn đau bụng xuất hiện đột ngột, dữ dội, ở vùng trên rốn, lan lên ngực, sang hai bên mạng sườn, xiên sau lưng.

Cơn đau dữ dội nhất sau vài giờ và kéo dài nhiều giờ, nhất là ở người béo sau bữa ăn nhiều rượu, thịt, song có khi khởi phát tự nhiên. Nôn xuất hiện cùng với đau, xảy ra ở khoảng 70 – 80% các trường hợp, sau nôn đau vẫn không thuyên giảm. Bí trung đại tiện do tình trạng liệt ruột cơ năng, các biểu hiện này rất dễ nhầm lẫn với các bệnh liên quan đến tiêu hóa và bệnh nhân thường nhập viện muộn, nguy cơ tử vong cao…

Về điều trị, BS Cấp cho biết, các bệnh nhân viêm tụy sẽ được giảm đau, cho nhịn ăn, nuôi dưỡng đường tĩnh mạch, dùng, thuốc để ức chế tụy bài tiết các enzyme tiêu hóa.

Nếu có tình trạng viêm tụy hoại tử, thầy thuốc sẽ cân nhắc phẫu thuật để giải phóng khối hoại tử và dẫn lưu các enzyme tiêu hóa ra ngoài. Nếu phát hiện các nguyên nhân gây tắc ống tụy, bệnh nhân sẽ được nội soi hoặc phẫu thuật để giải phóng nguyên nhân gây tắc.

Ở những bệnh nhân viêm tụy cấp thể nặng, nếu có sốc bệnh nhân cần được chống sốc. Nếu có suy các tạng, thầy thuốc sẽ dung các phương tiện để hỗ trợ các tạng suy như: Suy thận, rối loạn nội môi thì lọc máu, suy hô hấp thì thở máy, nhiễm trùng thì dung kháng sinh vv…

Ở Việt Nam, viêm tuỵ cấp thường do uống nhiều rượu bia

TS Cơ nhận định viêm tụy cấp thường xảy ra do uống nhiều rượu bia (chiếm đến 60-70% số bệnh nhân mắc viêm tụy cấp ở Việt Nam...). Do đó cách phòng bệnh này là hạn chế uống rượu bia tối đa.

Hàng năm trên thế giới có khoảng 8,9 triệu người bị viêm tụy cấp và mạn, trong số đó khoảng 132.000 người tử vong. Trong đó nhóm viêm tụy cấp tỷ lệ tử vong là từ 10-15%. Riêng với viêm tụy cấp thể hoại tử tử vong có thể tới 40%.

ThS Nguyễn Trung Cấp thông tin, ngay cả ở những trung tâm hồi sức tốt nhất trên thế giới, bệnh nhân bị viêm tụy cấp có suy đa tạng tính chung cũng tử vong đến 30%.

"Người bệnh càng suy nhiều tạng, nguy cơ tử vong càng cao và nếu suy nặng tất cả các tạng thì nguy cơ tử vong có thể tiệm cận 100%. Và dù rằng đã áp dụng rất nhiều tiến bộ khoa học trong điều trị, tỷ lệ này vẫn chưa hề được cải thiện trong vòng 10 năm qua” – vị chuyên gia này cho biết thêm.

Nếu có những dấu hiệu sau, chứng tỏ bạn đã bị viêm tụy cấp

Đáng lo ngại, bệnh có dấu hiệu đau gần giống đau dạ dày, tá tràng nên nhiều người chủ quan.

Bấm xem >>