Vì sao nam giới chết vì ung thư gan nhiều hơn phụ nữ?

Ung thư gan gặp ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, do thói quen uống rượu bia, hút thuốc lá ở nam giới nhiều hơn nên tỷ lệ mắc ung thư gan ở nam cao gấp 3 lần so với nữ giới.

Ảnh minh họa: Internet Quảng cáo

Ung thư gan là nỗi lo sợ của tất cả mọi người. Người mắc bệnh ung thư gan sẽ dẫn đến suy giảm chức năng gan, suy thận, di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể và hậu quả cuối cùng gây tử vong. Vậy ung thư gan là gì? Tại sao ung thư gan ở nam lại nhiều hơn ở nữ?

Nguyên nhân gây ung thư gan chưa được biết chính xác. Tuy nhiên nghiện rượu bia, thuốc lá chính là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan. Người uống rượu bia và các chất kích thích kéo dài kéo sẽ dẫn tới xơ gan. Giai đoạn bệnh tiến triển từ xơ gan sang ung thư gan là rất nhanh nếu như không được kiểm soát chặt chẽ. Chính thói quen uống bia rượu phổ biến tại Việt Nam đã đưa nước ta trở thành quốc gia có tỷ lệ mắc ung thư gan cao nhất thế giới theo số liệu năm 2018.

Theo một số thống kê, Việt Nam thuộc khu vực có tỉ lệ mắc và tử vong do ung thư gan cao nhất trên thế giới. Ở nước ta, ung thư gan đứng thứ 3 trong các loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới, sau ung thư phổi, dạ dày và thứ 8 ở nữ giới.

Năm 2000, ung thư gan ở VN chỉ có 5.700 ca, tăng lên 9.400 ca năm 2010. Dự báo đến 2020 có thể tăng trên 11.000 ca. Bệnh khó sàng lọc phát hiện sớm vì ở giai đoạn sớm biểu hiện của bệnh thường mơ hồ, người bệnh ít chú ý tới. Trong đó có 80% ung thư gan là dạng ung thư biểu mô tế bào gan nguyên phát (chiếm 80%).

Ung thư gan gặp ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, do thói quen uống rượu bia, hút thuốc lá ở nam giới nhiều hơn nên tỷ lệ mắc ung thư gan ở nam cao gấp 3 lần so với nữ giới. Ảnh minh họa: Internet

Ung thư gan gặp ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, do thói quen uống rượu bia, hút thuốc lá ở nam giới nhiều hơn nên tỷ lệ mắc ung thư gan ở nam cao gấp 3 lần so với nữ giới.

Bên cạnh yếu tố uống rượu bia, thuốc lá, ung thư gan cũng có thể xuất phát từ những nguyên nhân sau:

Virus viêm gan B

Thủ phạm chính gây nên bệnh ung thư gan là virus viêm gan B. Người bị nhiễm viêm gan B có nguy cơ mắc ung thư gan cao gấp 200 lần so với người không bị nhiễm loại virus này. Thống kê đã chỉ ra rằng, có khoảng 81% người mắc viêm gan B bị ung thư gan. Chính vì vậy, người bị viêm gan B cần hết sức chú ý tới việc thăm khám sức khỏe định kỳ để phòng bệnh tốt nhất.

Xơ gan

80% bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) có biểu hiện của xơ gan, do đó các yếu tố nguy cơ của xơ gan cũng được xem là yếu tố nguy cơ của HCC.

Gan được ví như “nhà máy thải độc” lớn nhất của cơ thể, ngoài chức năng hoạt hóa vitamin, cân bằng hormon, gan còn có tác dụng xử lý hóa học đối với các chất như đường, mỡ và đạm, giúp cho các cơ quan trong cơ thể dễ dàng hấp thụ.

Bình thường, gan có màu nâu, mềm, nhẵn, khối lượng từ 1,2-1,5kg. Khi bị xơ, gan bị đổi sang màu vàng nhạt, khối lượng giảm xuống, các mô gan được thay thế bằng mô xơ, sẹo, gan cứng, bề mặt sần sùi do các cục u nổi lên.

Viêm gan do nhiễm virus viêm gan A, B, C, D, E, do rượu, do viêm tắc tĩnh mạch gan, rối loạn chuyển hoá...

Ăn nhiều đồ chiên rán, thực phẩm độc hại bị tẩm ướp hóa chất bảo quản ... cũng là một trong những nguyên nhân gây hại cho gan, có thể dẫn tới ung thư gan. Ảnh minh họa: Internet

Virus viêm gan C (HCV)

Virus này chiếm khoảng 30-50% các trường hợp mắc HCC ở Mỹ, và khoảng 7% các trường hợp mắc HCC ở Việt Nam.

VN có khoảng có 5 triệu người nhiễm HCV. Khoảng 30% người viêm gan C mãn tính có nguy cơ tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan.

Tuổi tác

Tuổi càng cao thì tỷ lệ mắc ung thư gan cũng càng lớn. Cần thực hiện khám sức khỏe định kỳ đặc biệt là khám sàng lọc ung thư gan đối với nam trên 40 tuổi và nữ trên 50 tuổi để có thể phòng ngừa ung thư gan tốt hơn.

Tiền sử gia đình

Cần hiểu rằng, ung thư gan không phải là một bệnh di truyền. Tức cha, mẹ, anh, chị hoặc ông bà mắc ung thư gan thì con cái sinh ra cũng mắc ung thư gan là không phải. Bởi sự di truyền của ung thư gan được gọi là "tập hợp gia đình". Ví dụ mẹ bị viêm gan B "truyền" virus viêm gan B cho con.

Tuy nhiên, việc tiêm vắc-xin phòng ngừa viêm gan B kịp thời cho đứa trẻ ngay cả khi người mẹ mang virus viêm gan B, thì đứa trẻ đó có thể được kiểm soát tốt.

Rau xanh, hoa quả tươi là những thực phẩm nên ăn để có lá gan khỏe mạnh. Ảnh minh họa: Internet

Thực phẩm bẩn

Các loại thực phẩm được bảo quản không tốt, dự trữ trong môi trường nóng và ẩm dễ sinh ra nấm, mốc. Một số loại nấm có khả năng sinh ra Aflatoxin, là chất gây ung thư mạnh trên thực nghiệm. Làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan.

Tiếp xúc với hóa chất độc

Môi trường làm việc chứa chất có độc tính với gan như phòng thí nghiệm, thử nghiệm hạt nhân.... hay có thể kể tới Dioxin, yếu tố nguy cơ chính gây nên căn bệnh này do hậu quả của chiến tranh để lại với hàng triệu tấn.

Để có một lá gan khỏe mạnh cần chú ý 5 điểm sau:

1. Ăn "tạp" một chút: Rau xanh, thịt, cá, thực phẩm chay, ngũ cốc nguyên hạt, ngũ cốc mịn,… ăn càng nhiều loại càng tốt.

2. Ăn ít hơn một chút: Ăn ít muối, ít dầu, ít cay.

3. Ăn tươi một chút: Thực phẩm càng tươi, càng đúng mùa càng tốt, ăn nhiều các loại thực phẩm tự nhiên và ăn ít các loại thực phẩm chế biến.

4. Ăn chay một chút: Rau xanh và đậu phụ là an toàn, thịt phải có, nhưng tỷ lệ thịt nhất định phải giảm.

5. Ăn ít hơn một chút: Trong một bữa chỉ nên ăn đến 7, 8 phần no là được.