Trẻ dậy thì sớm: Cha mẹ ‘chết sững’ khi biết nguyên nhân

Theo các BS, có những trường hợp bé gái chỉ mới lên 6 đã có ngoại hình phổng phao không khác một thiếu nữ. Thậm chí có bé gái trong độ tuổi mầm non đã “có ngực” hay bé trai mới 8 tuổi dương vật đã phát triển như chàng trai trưởng thành. Những trường hợp dậy thì dưới 10 tuổi đối với bé trai và dưới 8 tuổi đối với bé gái đều được coi là sớm.

Ảnh minh hoạ: Internet

Cảnh báo u não, u buồng trứng… 

 Bệnh dậy thì sớm được phân thành hai loại là dậy thì sớm thật và dậy thì sớm giả. Dậy thì sớm thật có sự kích hoạt của não, nguyên nhân do u não, tổn thương não, teo não, động kinh, u nang buồng trứng, u tuyến thượng thận... rất dễ dẫn đến tử vong, cần lập tức tiến hành phẫu thuật. Còn dậy thì sớm giả (vô căn) là do hormon sinh dục, ở bé gái là u nang buồng trứng, bé trai là do tăng sản thượng thận bẩm sinh, cần điều trị bằng thuốc.

Hiện chưa có nghiên cứu xác định cụ thể nào về nguyên nhân gây ra tình trạng dậy thì sớm ở trẻ. Ngoài các nguyên nhân bệnh lý, có thể thấy việc sử dụng các vật có chứa phthalate cao ở những đồ chơi trẻ em được làm bằng chất nhựa dẻo, đầu núm vú bình sữa; xem tivi và chơi game nhiều làm giảm lượng melatonin trên não; chế độ ăn giàu năng lượng, ăn quá nhiều thịt động vật có chứa các chất kích thích thúc đẩy quá trình tăng trưởng nhanh ở vật nuôi, lạm dụng thuốc bổ cho trẻ cũng là nhân tố làm dậy thì sớm.  

Hầu hết trẻ dậy thì sớm được đưa đến viện khi đã có những biểu hiện khá rõ rệt như bé gái phát triển ngực, có kinh; bé trai có ria mép, lông mu, tinh trùng... khiến việc điều trị khó khăn.  

Dù ở thể dậy thì sớm thật hay giả, thì cha mẹ cũng cần đưa con đi khám, điều trị kịp thời ngay khi trẻ có bất kỳ dấu hiệu phát triển bất thường như: bé trai ăn khỏe, cơ bắp phát triển, hiếu động, nghịch bộ phận sinh dục; bé gái có núm vú to, thủ dâm... Việc phát hiện và điều trị sớm trước 5 tuổi cho các trẻ có biểu hiện dậy thì sớm sẽ cho hiệu quả cao.

Dấu hiệu nhận biết trẻ dậy thì sớm

Thời gian bắt đầu dậy thì ở mỗi người khác nhau do yếu tố di truyền, sức khỏe, tình trạng dinh dưỡng, khí hậu, độ cao so với mặt biển, điều kiện kinh tế, thói quen vệ sinh… Nói chung, thời gian bắt đầu dậy thì của trẻ em gái thường sớm hơn so với trẻ em trai 1-2 năm.

Trong trường hợp trẻ dậy thì sớm, chúng ta dễ dàng nhận thấy rằng những biểu hiện khác lạ xuất hiện bên ngoài cơ thể các em. Điển hình như ở những bé trai cơ bắp nở nang, dương vật dài ra, có ria mép, vỡ giọng và có hiện tượng xuất tinh.

Còn ở những bé gái thì ngực nảy nở, núm vú phát triển, sẫm màu và bắt đầu hành kinh. Hiện tượng dậy thì sớm ở bé gái được chia thành hai loại: Nếu ở bé gái xuất hiện những đặc trưng của giới tính nữ quá sớm thì gọi là hiện tượng dậy thì sớm đồng tính ở nữ giới. Nếu ở bé gái xuất hiện những đặc trưng giới tính quá sớm và lại là những đặc trưng của nam giới (như có râu, yết hầu lớn lên, tiếng nói trầm khàn, đồng thời âm vật cũng lớn lên …) gọi là dậy thì sớm dị tính ở nữ giới.

Cha mẹ cần sớm đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa nội tiết trẻ em để được tư vấn, thăm khám và điều trị kịp thời khi nhận ra trẻ có các triệu chứng dậy thì sớm.  

Bởi chính những thay đổi trên cơ thể sẽ làm cho trẻ cảm thấy ngại ngùng và lo lắng khi trẻ bắt đầu so sánh bản thân mình với các bạn đồng trang lứa về các vấn đề sinh lý.

Trẻ dậy thì sớm thường có những biểu hiện “giả” ban đầu là bề ngoài cao to, bộ phận sinh dục gần như hoàn thiện song về mặt lâu dài điều đó lại ảnh hưởng nghiêm trọng tâm sinh lý của trẻ. Hậu quả dễ dàng thấy được là trẻ có nguy cơ thấp lùn khi đến tuổi trưởng thành do các sụn ở đầu xương đóng kín khiến chiều cao của trẻ không thể phát triển thêm nữa.

Ngoài ra, khi trẻ dậy thì sớm cũng là lúc các bộ phận sinh dục bắt đầu hoạt động nếu không được sự quan tâm chia sẻ của gia đình, các em dễ bước vào đời sống tình dục theo bản năng mà thiếu kiểm soát, gây ra nhiều hệ lụy đặc biệt là các bé gái có thể bị lạm dụng tình dục dẫn đến nạn nạo phá thai bừa bãi, và nhiều trường hợp xu hướng lệch lạc giới tính sau này.