Tìm ra yếu tố mới bất ngờ thúc đẩy bệnh gan nhiễm mỡ

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ có thể tăng cao do một thứ hoàn toàn không liên quan đến chế độ ăn uống, theo các nhà nghiên cứu Úc.

Viết trên tạp chí y học Journal of Environmental Sciences, nhóm tác giả dẫn đầu bởi GS Hui Chen từ Đại học Công nghệ Sydney (Úc) đã xác định một "thủ phạm" mới góp phần gây ra bệnh gan nhiễm mỡ, đặc biệt là đối với người sống ở các thành phố lớn.

Bên cạnh chế độ ăn uống, tập luyện, môi trường ở nơi bạn sống cũng có thể tác động đến nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ - Minh họa AI: Thu Anh

"Gan giúp đào thải độc tố, điều hòa đường huyết, sản xuất các vitamin và protein thiết yếu cùng nhiều chức năng khác. Nếu gan không hoạt động bình thường, con người có thể cảm thấy mệt mỏi và không khỏe do quá trình trao đổi chất bị gián đoạn" - GS Chen giải thích.

Thí nghiệm trên chuột của họ đã chỉ ra một thứ có thể khiến lá gan không hoạt động bình thường - một cái tên mà bạn nghe thường xuyên những năm gần đây: PM2.5

"Tiếp xúc kéo dài với PM2.5 liều thấp có nguồn gốc từ giao thông gây ra bệnh gan nhiễm mỡ ở chuột" - các tác giả khẳng định.

PM2.5 là các hạt mịn siêu nhỏ, tồn tại nhiều trong bầu không khí ô nhiễm và chủ yếu sản sinh từ quá trình đốt nhiên liệu của các phương tiện giao thông.

Nhiều tổ chức y tế lớn trên thế giới và các chuyên gia đã cảnh báo ô nhiễm hạt mịn PM2.5 đang ngày một tăng cao và dẫn tới các nguy cơ sức khỏe.

Trong nghiên cứu, các con chuột tiếp được cho tiếp xúc với liều lượng 10 microgam hạt PM2.5 có nguồn gốc từ giao thông mỗi ngày, tương đương với mức phơi nhiễm điển hình ở người dân Sydney.

Các dấu hiệu viêm và xơ hóa, cũng như những thay đổi về lượng đường và chất béo trong gan được đo vào thời điểm 4, 8 và 12 tuần sau khi bắt đầu tiếp xúc.

Hiệu ứng này mang tính tích lũy. Sau 4 tuần, họ không thấy gan các con chuột này thay đổi nhiều. Nhưng sự trao đổi chất ở gan bắt đầu gián đoạn vào tuần thứ 8 và gián đoạn đáng kể vào tuần thứ 12, theo đồng tác giả Min

Tiếp xúc với các hạt ô nhiễm không khí khiến nhiều tế bào miễn dịch tập trung ở gan và làm tăng tình trạng viêm. Nó cũng dẫn đến hình thành nhiều mô sẹo hơn.

Gan cũng tỏ ra quá tải trong việc xử lý chất béo, với các chất béo có khả năng gây hại như triglyceride, diacylglycerol và ceramide tăng lên. Đồng thời, gan dự trữ ít đường để tạo năng lượng hơn.

Các nhà nghiên cứu cũng đã phát hiện ra những thay đổi ở 64 loại protein chức năng cụ thể trong gan, nhiều loại liên quan đến các tình trạng như bệnh gan nhiễm mỡ, rối loạn chức năng hệ thống miễn dịch và các quá trình liên quan đến ung thư.

Nhìn chung, những điều này này dẫn đến việc tăng rõ rệt nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, một tình trạng ngày càng phố biến, được góp phần bởi nhiều yếu tố lối sống khác như chế độ ăn uống thiếu lành mạnh và tình trạng thiếu vận động.