Quan niệm sai lầm khi cứu người bị đột quỵ khiến họ ... 'nhanh chết'

Theo các bác sĩ, thời gian vàng để cấp cứu bệnh nhân đột quỵ là 6 giờ đầu, nhưng đáng tiếc là rất nhiều người bệnh bị mất cơ hội sống hoặc phục hồi các tổn thương chỉ vì quan niệm sai lầm của người nhà.

Quan niệm sai lầm khi cứu người bị đột quỵ khiến họ ... 'nhanh chết' - 1

Ảnh minh hoạ: Internet

Thời tiết chuyển lạnh sâu khiến số bệnh nhân đột quỵ nhập viện tăng lên đáng kể. Có bệnh nhân không được đưa đến bệnh viện trong “thời gian vàng” làm giảm đi cơ hội tiếp cận kỹ thuật cao và cơ hội phục hồi tối ưu.

Theo các bác sĩ, thời gian vàng để cấp cứu bệnh nhân đột quỵ là 6 giờ đầu. Theo số liệu chung toàn quốc, trong năm 2016, tỉ lệ bệnh nhân đến khung giờ vàng được điều trị tái thông bằng thuốc chỉ chiếm 1,5% bệnh nhân. Con số này tăng lên 2,5% trong 2017 và đến năm 2018 trong tổng số gần 7.000 bệnh nhân được điều trị, số bệnh nhân đến viện vào giờ vàng đã tăng lên 3,5%.

Riêng tại BV Bạch Mai, tỉ lệ bệnh nhân đến sớm cao hơn, khoảng 5 – 7% bệnh nhân vào điều trị trong giờ vàng.

Chăm sóc bệnh nhân bị đột quỵ tại BV Bạch Mai, Hà Nội. Ảnh: Internet

PGS.TS Mai Duy Tôn dẫn chứng từ thực tiễn cho rằng: Đây là một tiến bộ ngoạn mục. Năm 2018 ước tính có gần 350 bệnh nhân đột quỵ vào trong giờ vàng được điều trị tái tưới máu bằng thuốc, can thiệp cơ học. Trong khi đó năm 2017 con số được can thiệp sớm chỉ khoảng 200 bệnh nhân. Đột quỵ đến vào giờ vàng, được can thiệp sớm không chỉ chi phí điều trị thấp hơn mà tỉ lệ di chứng cũng thấp đi. Còn sau giờ vàng, hậu quả rất tồi tệ, chi phí tốn kém.

Chia sẻ thêm thông tin, PGS.TS Nguyễn Văn Chi vẫn bày tỏ đáng lo ngại là nhiều bệnh nhân nhập viện muộn do những suy nghĩ sai lầm.

“Rất nhiều người nhà bệnh nhân khi được hỏi vì sao giờ này mới đưa bệnh nhân đột quỵ đến nhập viện thì họ bảo nghe nói đột quỵ phải nằm yên một chỗ nên không đưa đi ngay. Đây là nhận thức hết sức sai lầm. Theo nguyên lý không để bệnh nhân vận động là áp dụng đối với bệnh nhân có thể đi được, vì nếu vận động bệnh nhân có thể ngã, bệnh thêm nặng. Còn với bệnh nhân đột quỵ nói chung thì phải đặt bệnh nhân lên cáng hoặc đưa lên ô tô cấp cứu. Lúc đó, xe ô tô hoạt động, chứ bệnh nhân có hoạt động đâu?!”- PGS.TS Nguyễn Văn Chi, Phó Trưởng khoa Cấp cứu (BV Bạch Mai) nói.

Ngoài ra, theo TS. Nguyễn Văn Chi, thói quen của nhiều người Việt Nam là khi thấy người thân trong gia đình nghi ngờ có dấu hiệu đột quỵ thường cho uống ngay viên An Cung. Đây là điều cực kỳ nguy hiểm cho người bệnh. Bởi lẽ, khi bệnh nhân bị đột quỵ thường rơi vào trạng thái rối loạn nuốt. Việc uống nước còn khó đối với bệnh nhân chứ chưa kể đến việc nuốt viên thuốc, có thể gây sặc và viên thuốc sẽ trở thành dị vật đường thở cho người bệnh. TS. Chi khuyến cáo: khi phát hiện người có biểu hiện nghi ngờ đột quỵ, tuyệt đối không cho họ uống bất cứ loại thuốc nào khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Những đối tượng có nguy cơ cao đột quỵ

Những người có nguy cơ cao bị đột quỵ là người cao tuổi, bệnh nhân cao huyết áp, tiểu đường, tim mạch. Các dấu hiệu của bệnh thường là rối loạn ý thức, méo miệng, nói khó, thậm chí không nói được, đột ngột mất thị lực, liệt 1 nửa cơ thể 1 tay, 1 chân, vận động khó khăn, các biểu hiện chóng mặt bất thường, đau đầu dữ dội.

Cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí. Tuyệt đối không cho bệnh nhân uống viên an cung nhằm tránh nghẹt đường thở. Các bác sĩ lưu ý người dân tuyệt đối không tự ý điều trị cho người bệnh dù chỉ là bấm huyệt, châm cứu hay đánh gió vì những tác động này vô tình có thể làm cho tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.

Không tự ý dùng thuốc huyết áp, chỉ dùng thuốc hạ huyết áp khi huyết áp > 180/100mmHg (không dùng thuốc hạ huyết áp dạng nhỏ dưới lưỡi).