Những dấu hiệu cảnh báo ung thư phổi không thể bỏ qua

Thời gian gần đây liên tục có các nghệ sĩ qua đời vì ung thư phổi, căn bệnh ung thư hàng đầu và có tỷ lệ tử vong cao nhất hiện nay. Đặc biệt bệnh ung thư phổi diễn biến chậm, người bệnh thường phát hiện khi ở giai đoạn muộn.

Hình ảnh ung thư phổi.

Đứng đầu về bệnh ung thư 

Mỗi năm, cả nước có hơn 20.000 bệnh nhân ung thư phổi mới được phát hiện và có tới 17.000 trường hợp tử vong. Bệnh nhân mắc bệnh ung thư phổi bị tử vong chỉ xếp sau ung thư gan.

Phần lớn bệnh nhân ung thư phổi ở Việt Nam được phát hiện ở giai đoạn muộn, không còn khả năng điều trị triệt để. Chỉ 10-20% số ca bệnh được phát hiện khi còn có khả năng cắt bỏ khối u. Trong số các trường hợp ung thư phổi nhập viện, 62,5% không còn khả năng phẫu thuật.

Theo GS Nguyễn Bá Đức - Nguyễn Giám đốc Bệnh viện K trung ương - ung thư phổi bắt nguồn từ những tế bào biểu mô lót trong các túi khí gọi là các phế nang hoặc từ lớp lót của phế quản. Ung thư phổi có hai loại chính là loại không phải tế bào nhỏ chiếm 80% và loại tế bào nhỏ dựa trên hình dạng tế bào dưới kính hiển vi.

Loại không phải tế bào nhỏ thường ít phát triển mạnh hơn và lây lan chậm hơn. Nếu phát hiện sớm, phẫu thuật có hoặc không kết hợp hóa trị, xạ trị có thể chữa khỏi bệnh.

Loại tế bào nhỏ phát triển nhanh và sớm lan vào mạch máu, di căn sang các phần khác của cơ thể. Thông thường, khi chẩn đoán và phát hiện ra thì bệnh đã ở giai đoạn nặng. Bệnh này thường được điều trị bằng hóa trị, xạ trị và không phẫu thuật được.

Ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong cao nhất trong những bệnh ung thư ở nam giới. Ở Việt Nam theo số liệu ghi nhận tại một số vùng, ung thư phổi đứng hàng đầu và chiếm tới 20% tổng số các loại ung thư.

Phổi bị tế bào ác tính xâm lấn

Thuốc lá là nguyên nhân chính gây ung thư phổi. 80% bệnh nhân ung thư phổi do hút thuốc lá. Mặc dù còn 4% bệnh nhân bị ung thư phổi mà không hút thuốc nhưng họ bị hút thuốc thụ động, nghĩa là thường xuyên hít phải khói của người hút thuốc lá.

Những tiếp xúc hóa chất trong quá tình làm việc liên quan tới ung thư phổi bao gồm tiếp xúc với bụi silic, ni ken, crom và khí than, tiếp xúc với quá trình luyện thép, nguy cơ này tăng lên nhiều lần nếu bệnh nhân có hút thuốc lá.

Tiếp xúc với phóng xạ có nguy cơ bị các bệnh ung thư trong đó có cả ung thư phổi. Ngoài ra, ung thư phổi liên quan đến các chất gây ô nhiễm không khí như các sản phẩm phụ sinh ra trong quá trình đốt cháy các nhiên liệu hóa thạch.

Những triệu chứng cần nhớ

GS Đức cho rằng triệu chứng của ung thư phổi gai đoạn đầu thường không có triệu chứng cụ thể nhưng khi bệnh phát triển, thường có những triệu chứng sau:

1, Ho dai dẳng, ngày càng nặng hơn

2, Hô hấp suy giảm như thở dốc

3, Đau ngực kéo dài

4, Ho ra máu

5, Khàn giọng

6,Thường xuyên bị viêm phổi

7, Luôn cảm thấy mệt mỏi, bất lực

8, Giảm cân không rõ nguyên nhân

GS Đức nhấn mạnh các triệu chứng này không phải là đặc trưng riêng cho ung thư phổi. Các bệnh khác cũng có thể gây ra triệu chứng này. Khi có một trong những triệu chứng như trên nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán sớm. Những lưu ý rằng có khoảng 13% số bệnh nhân không có bất cứ một triệu chứng nào cho đến khi phát hiện ra khối u.

Kết hợp nhiều phương pháp 

 Điều trị ung thư phổi tùy vào từng giai đoạn phát triển của bệnh mà bác sĩ xác định mục tiêu của việc điều trị là chữa khỏi, kiềm chế bệnh để kéo dài sự sống hoặc kiểm soát triệu chứng nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống. Phương thức chữa trị có thể được tiến hành độc lập hoặc kết hợp với nhau.

Thứ nhất, phẫu thuật cắt bỏ toàn bổ tổ chức ung thư phổi bao gồm cả cắt bỏ các hạch bạch huyết lân cận. Phương pháp này có hiệu quả cao nhất khi khối u còn nhỏ và chưa có di căn xa. Bệnh nhân có thể trạng tốt chịu được cuộc phẫu thuật, Khoảng 20% bệnh nhân được điều trị theo phương pháp này. Những bệnh nhân được phẫu thuật lấy toàn bộ khối u có thời gian sống thêm lâu dài hơn.

Điều trị bằng tia xạ áp dụng cho khoảng 35% số bệnh nhân. Mục đích là phá hủy khối u khi nó còn tương đối gọn, thường có đường kính 6 cm và chưa di căn xa. Đối với khối u lớn hơn thì phương pháp này cũng tiêu diệt bớt hoặc làm giảm sự phát triển của khối u. Xạ trị kéo dài thêm đời sống của những người bệnh nhưng ít khi chữa khỏi bệnh nên phải phối hợp các phương pháp khác.

Hóa chất có tác dụng tốt ở hầu hết bệnh nhân ung thư phổi loại tế bào nhỏ và đôi khi ở những loại ung thư phổi khác. Những tiến bộ gần đây về hóa trị liệu đã làm giảm đáng kể những tác dụng phụ so với trước đây. Phương pháp này cũng thường kết hợp với phẫu thuật và xạ trị.

Ngoài ra, bệnh nhân có thể điều trị đích dùng thuốc kháng thể đơn dòng, tập trung vào đích phân tử của tế bào ung thư để ngăn chặn sự phát triển và lây lan của chúng.