Nhờ đâu bệnh từ tâm không qua tim?

Bàn về bệnh tim cho dù có nói đi nói lại nhiều lần vẫn chưa đủ. Bằng chứng là bệnh tim vẫn trước sau đứng đầu trên bảng tử vong, mặc dầu kỹ thuật chẩn đoán và phương tiện điều trị được cải thiện không ngừng.

Thầy thuốc ngày xưa khó có thể chẩn đoán chính xác nếu van hai lá bị hở chút xíu, vì phải đợi đến khi bệnh khá nặng mới nghe được tiếng tim bệnh lý. Nhà điều trị bây giờ nhàn hơn nhiều vì đã có máy siêu âm màu ba chiều đo chính xác từng ly, từng chút lượng máu dội ngược khi van hai lá không còn đóng kín.

Không lửa vẫn có khói

Đa số là phụ nữ thuộc nhóm bệnh tim do nguyên nhân thần kinh-nội tiết (endogenous cardiac neurosis). Máy siêu âm cho dù là hàng hiệu cũng tìm không ra khe hở hay chỗ nghẹt trên tim khi người bệnh mệt từng cơn bất chợt do dòng máu bỗng có lúc trở nên đậm đặc, như thường gặp ở người:

- Đau khổ lâu ngày vì tình duyên trục trặc.

- Trầm uất do hậu quả của bệnh nội tiết, bệnh tiểu đường, nhược tuyến giáp.

- Thường xuyên lo sợ vì căng thẳng trong nghề nghiệp.

- Chấn động tâm lý sau tang sự, chấn thương.

- Căm giận kéo dài trong nghề nghiệp vì ám tiễn sau lưng nhưng không có cơ hội nói hết cho hả giận.

Nhờ đâu bệnh từ tâm không qua tim? - 1

Đừng quên tỉ lệ tử vong của phụ nữ trên 60 tuổi vì nhồi máu cơ tim đã từ lâu “bình đẳng” với số nạn nhân nam giới!

Hồng nhan đa truân

Nhưng đó chưa hẳn là lý do tại sao tỉ lệ mắc bệnh và thậm chí tỉ lệ tử vong do nhồi máu cơ tim ở phụ nữ tuổi trung niên đang có khuynh hướng qua mặt nam giới. Nguyên nhân trên thực tế là vì:

- Dấu hiệu báo động của thiếu máu cơ tim ở phụ nữ rất mơ hồ, ít khi là hình ảnh điển hình của cơn đau thắt ngực. Thay vào đó là chóng mặt, đau đầu nên thầy thuốc còn bị đánh lừa, nói chi bệnh nhân.

- Phụ nữ thường tự chọn chuyên khoa dựa theo triệu chứng và vì thế ít khi đến ngay thầy thuốc chuyên khoa tim mạch. Nạn nhân, từa tựa như lúc mua sắm, thường lòng vòng nhiều nơi khiến bệnh dễ trở nặng.

- Đa số phụ nữ có lẽ vì bản tính can đảm hơn giới được tiếng mày râu nên có khuynh hướng lưỡng lự quá lâu trước khi quyết định gọi xe cấp cứu. Hậu quả là bệnh nhân đến bệnh viện quá trễ!

- Không dưới 60% phụ nữ trong độ tuổi trung niên sẵn sàng đo loãng xương nhiều lần nhưng lại ngại đo điện tim để tầm soát bệnh mạch vành.

- Hơn 50% trường hợp tử vong là người béo phì từ lâu nhưng không thể giảm cân mặc dầu đã thử qua không biết bao nhiêu cách kiêng cữ!

Chữa tim qua ngõ bệnh tim

Đáng nói là, cũng theo kết quả nghiên cứu ở CHLB Đức, tỉ lệ thiếu máu cơ tim ở phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh giảm thấy rõ ở nhóm đối tượng được điều chỉnh tình trạng dao động rồi đi lần đến thiếu hụt nội tiết tố estrogen và progesterone bằng chất kháng ôxy hóa. Khi hiểu ra thì mọi việc đơn giản hơn nhiều. Cho dù vì nguyên nhân nào cũng thế, thần kinh hay nội tiết cũng vậy, tai biến mạch máu não hay nhồi máu cơ tim không thể đánh lén nếu dòng máu đừng quá đậm đặc, nếu mạch máu đừng co thắt đột ngột, nếu thành mạch không mất tính đàn hồi vì xơ vữa do tác hại của chất ôxy hóa tích lũy từ giai đoạn tiền mãn kinh. Đó cũng chính là lý do tại sao càng lúc càng có nhiều thầy thuốc chọn việc sử dụng chất kháng ôxy hóa như nhân tố quan trọng trong phác đồ điều trị bệnh tim mạch cho phụ nữ tuổi trung niên.

Lối thoát qua ngõ thiên nhiên

Chuyên gia ở ĐH Hamburg, CHLB Đức ắt hẳn có lý do chính đáng khi khuyên phụ nữ từ tuổi 40 nên thường xuyên bổ sung chất kháng ôxy hóa trong thực phẩm như cà chua, việt quất... Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ chắc chắn có cơ sở vững chắc khi khuyến khích áp dụng hoạt chất giữ máu loãng, như rutin trong cây thuốc để phòng ngừa biến chứng của bệnh tim mạch cho phụ nữ vừa đến khúc quanh của đường đời.

Nếu nghĩ nhồi máu cơ tim là chuyện trời kêu ai nấy dạ thì lầm. Bệnh không hề đánh lén bất ngờ. Trong đại đa số trường hợp, đúng ra đã có thể phòng ngừa nếu gia chủ trước đó đừng quá thờ ơ với sức khỏe, nếu “thủ phạm” tìm được thầy thuốc đặt nặng giá trị phòng và chữa bệnh toàn diện.

Phụ nữ ít để ý đến bệnh tim

Éo le chính ở điểm nếu tưởng phái yếu lúc nào cũng cẩn thận hơn đàn ông thì sai. Theo thống kê của trường đại học y ở Dresden, CHLB Đức, phụ nữ từ độ tuổi tiền mãn kinh lại là giới ít để ý đến bệnh tim nếu so sánh với cánh đàn ông. Chuyện khó tin nhưng có thật. Bằng chứng là 80% quý ông trong số nạn nhân của bệnh nhồi máu cơ tim tuân thủ răm rắp lịch tái khám trong khi số quý bà chịu khó trở lại phòng khám sau khi rời phòng cấp cứu vì cơn thuyên tắc mạch vành chỉ có 67%! Bên mình chắc càng ít hơn nữa vì đa số phụ nữ tất bật với chồng, con, cháu, chắt!