Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị bệnh sán lợn
Người nhiễm sán thường không có dấu hiệu điển hình, không sốt, nếu để lâu ngày có thể trở nên gầy mòn.
Thông tin hàng nghìn trẻ ở Bắc Ninh được gia đình đưa đi xét nghiệm sán lợn khi nghi vấn học sinh mầm non ăn thịt lợn nghi có sán ở trường học đã khiến người dân vô cùng hoang mang.
Riêng tại BV Nhiệt đới Trung ương, trong 461 mẫu xét nghiệm của bệnh nhân thì đã khẳng định chắc chắn 58 mẫu dương tính. Một số mẫu nghi ngờ sẽ chạy lại lần 3 để có thể khẳng định thêm.
Trẻ được xét nghiệm sán lợn tại BV Nhiệt đới Trung ương.
Trao đổi với PV, GS.TS Nguyễn Văn Kính, Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương khẳng định, việc điều trị sán lợn cũng rất đơn giản theo phác đồ của Bộ Y tế. Nếu để điều trị sán thông thường, chỉ cần sử dụng thuốc 1 ngày là hết sán. Tuy nhiên, để diệt được trứng có những thuốc điều trị 2 tuần là hết sạch, hoàn toàn chữa khỏi, không để lại hậu quả nghiêm trọng.
Tuy nhiên, GS. Kính cũng khuyến cáo, do nhiễm sán thường không có dấu hiệu điển hình, không sốt, do đó nếu để nhiễm sán dài ngày gây ra hậu quả là suy giảm thể lực, rối loạn tiêu hoá, lâu năm trở nên gầy mòn. Vì thế, nếu cha mẹ nghi ngờ con nhiễm sán có thể sắp xếp thời gian để đi kiểm tra và điều trị.
Trước sự việc này, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cũng đưa ra khuyến cáo người dân phòng bệnh sán lợn trong cộng đồng.
Bộ Y tế cho biết, bệnh sán dây, ấu trùng sán lợn hay còn gọi là bệnh sán dải, sán dải heo có ở nhiều nơi trên thế giới, việc mắc bệnh liên quan đến tập quán ăn uống, ăn thịt lợn chưa nấu chín.
Đến nay, có ít nhất 55 tỉnh, thành có trường hợp bệnh sán dây, ấu trùng sán lợn.
Ở Việt Nam, bệnh xuất hiện ở tất cả các vùng miền, các tỉnh thành. Theo số liệu được báo cáo của các cơ sở điều trị đến nay, có ít nhất 55 tỉnh, thành có trường hợp bệnh sán dây, ấu trùng sán lợn.
Cục Y tế dự phòng cho biết, nhiễm sán lợn có 2 thể bệnh, với bệnh ấu trùng sán lợn: người ăn phải trứng sán dây lợn nhiễm trong thức ăn, sau khi ăn hay nuốt phải trứng sán, trứng vào dạ dày, nở ra ấu trùng, đến ruột non, ấu trùng xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu và di chuyển đến ký sinh tại một số cơ quan trong cơ thể.
Trong trường hợp người bệnh có sán trưởng thành trong ruột, khi đốt sán già rụng, có thể đốt sán bị trào ngược lên dạ dày do phản ứng của nhu động ruột, như vậy sẽ tương tự như ăn phải đốt sán mới, do đó số lượng ấu trùng sẽ rất lớn. Ấu trùng sán theo máu đến các cơ, mắt hay não của người và sẽ hóa nang. Tùy thuộc vào vị trí ký sinh của nang sán mà có những biểu hiện khác nhau.
Với bệnh sán trưởng thành ở ruột: Người bệnh ăn phải thịt lợn sống hay chưa được nấu chín có chứa các nang sán (lợn gạo), khi đến dạ dày ấu trùng sán sẽ thoát nang và bám dính vào ruột non rồi phát triển thành sán dây trưởng thành.
Sán dây trưởng thành phát triển dần bằng cách nẩy chồi, sinh đốt mới từ cổ, tạo ra hàng nghìn đốt sán mới, mỗi đốt có khoảng 50.000 trứng, kéo dài chiều dài của sán trưởng thành lên tới 2 đến 12m, chúng ký sinh trong ruột non nhiều năm.
Bệnh sán dây trưởng thành thường không biểu hiện triêu chứng rõ rệt như gây triệu chứng đau bụng, rối loạn tiêu hóa nhẹ. Triệu chứng chủ yếu là người bệnh thường xuyên có những cảm giác khó chịu, bứt rứt, có những đốt sán tự rụng theo phân ra ngoài, đốt sán là những đoạn nhỏ, dẹt, trắng ngà như xơ mít, đầu sán phẳng, một số trường hợp phát hiện thấy có trứng sán trong phân.
Để chủ động phòng bệnh sán dây và ấu trùng sán lợn, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân không sử dụng thịt lợn ốm để chế biến thực phẩm. Không ăn thịt lợn tái, chưa nấu chín, nem chua sống, (nguy cơ nhiễm sán dây trưởng thành), rau sống không đảm bảo vệ sinh (nguy cơ mắc bệnh ấu trùng sán lợn).
Bệnh viện huy động toàn bộ nhân viên Khoa Xét nghiệm để chạy mẫu Đến nay đã có gần 1000 gia đình ở huyện Thuận Thành, Bắc Ninh đưa con đến xét nghiệm sán lợn tại hai bệnh viện ở Hà Nội là BV Nhiệt đới Trung ương và Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Công trùng TƯ. Riêng tại BV Nhiệt đới Trung ương, bệnh viện huy động toàn bộ nhân viên Khoa Xét nghiệm để chạy mẫu. Trong 461 mẫu xét nghiệm của bệnh nhân thì đã khẳng định chắc chắn 58 mẫu dương tính. Một số mẫu nghi ngờ sẽ chạy lại lần 3 để có thể khẳng định thêm. Ông Nguyễn Quang Thiều, Phó Viện trưởng Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Công trùng TƯ cho biết, Viện đã lấy mẫu xét nghiệm cho 692 trẻ đến từ huyện Thuận Thành – Bắc Ninh trong 2 ngày 15 – 16/3. Số mẫu dương tính với sán lợn là 75 trường hợp. Hiện các chuyên gia của Viện vẫn chưa thể về Bắc Ninh điều tra dịch tễ do đang đợi Sở này sắp xếp kế hoạch. Được biết, chi phí xét nghiệm sán lợn dao độngt ừ 700 – 1 triệu đồng/lần xét nghiệm. |
Theo các chuyên gia y tế, sán dây trưởng thành phát triển dần bằng cách nẩy chồi, sinh đốt mới từ cổ, tạo ra hàng ngàn...