'Nghiện' tiết canh, nam thanh niên hôn mê, cả tổ sán to đùng trong não

Bác sĩ Nguyễn Đức Liên, Trưởng Khoa Thần kinh, Bệnh viện K Trung ương, cho biết các bác sĩ ở đây vừa tiến hành phẫu thuật cấp cứu một trường hợp là nam thanh niên 35 tuổi, ở tỉnh Lào Cai, bị hôn mê do sán làm tổ trong não.

Ảnh minh hoạ: Internet

Tại thời điểm nhập viện bệnh nhân đang ở trong tình trạng hôn mê. Trước đó theo lời kể của người nhà bệnh nhân, bệnh nhân rất “khoái” món tiết canh, cách ngày nhập viện 2 tuần, bệnh nhân có dấu hiệu đau đầu, choáng váng, sốt, lên cơn co giật. Kết quả chụp cắt lớp vi tính phát hiện bệnh nhân có một khối u lớn trong não dạng nang, nghi ngờ trong não có nang sán hoặc khối u.

Bs. Liên cho biết, với những bệnh nhân tỉnh táo, bác sĩ sẽ chụp cộng hưởng từ để đánh giá kết quả chính xác hơn nhưng do bệnh nhân đã hôn mê nên được chỉ định mổ ngay lập tức. Kết quả, khi mổ ra các bác sĩ phát hiện một tổ nang sán lớn như chùm nho có kích thước 5 cm x 6 cm làm tổ trong não. Sau mổ, bệnh nhân phải hồi sức 3 ngày mới tỉnh trở lại và được điều trị tích cực.

Được biết, trước đó 1 tuần, các bác sĩ của Khoa cũng đã tiếp nhận bệnh nhân nam 54 tuổi, ở Hà Giang, nhập viện trong tình trạng đau đầu, hay quên. Kết quả chụp cộng hưởng từ cho thấy bệnh nhân có nang sán dây lợn trong não kích thước 4 cm x 5 cm. Bệnh nhân này cũng có thói quen ăn tiết canh, rau sống.

Theo bác sĩ Liên, đặc điểm của các trường hợp sán lợn là bệnh nhân có dấu hiệu đau đầu, co giật do sán gây viêm màng não hoặc làm tổ nang sán chèn lên não, nên bị nhầm lẫn với viêm màng não, u não. Ngoài ra, người bị nhiễm sán có thể có các nốt ở dưới da và cơ như bị nhiễm bệnh "lợn gạo" gây chẩn đoán nhầm với các nguyên nhân đau cơ khác. Sán dây lợn thường phát triển ở trong tổ chức cơ, hoặc di chuyển lên phổi, di chuyển lên não. Một số bệnh nhân chỉ tìm đến bệnh viện khi tình trạng bệnh đã nặng, dẫn đến những triệu chứng như: Động kinh, co giật hoặc nổi u dưới da. Khi được hỏi, hầu hết bệnh nhân cho biết họ có thói quen ăn tiết canh; thịt tái, sống; gỏi; rau sống…

Không chỉ 'hoành hành' ở não người, những người ăn tiết canh còn có nguy cơ nhiễm nhiều bệnh cực kỳ nguy hiểm từ món ăn khoái khẩu này, trong đó có bệnh liên cầu khuẩn lợn.

Bệnh có diễn biến nhanh và nặng, thời gian điều trị kéo dài và chi phí điều trị lớn. Thông thường, một bệnh nhân bị liên cầu khuẩn lợn thể viêm màng não mủ phải nằm viện điều trị ít nhất ba tuần. Người bị nhiễm trùng huyết phải điều trị đến hai tháng, chi phí hàng trăm triệu đồng, tùy thuộc di chứng có trầm trọng hay không trầm trọng. Nhiều bệnh nhân không thể qua khỏi hoặc để lại những biến chứng nặng nề.

Không chỉ 'hoành hành' ở não người, những người ăn tiết canh còn có nguy cơ nhiễm nhiều bệnh cực kỳ nguy hiểm từ món ăn khoái khẩu này, trong đó có bệnh liên cầu khuẩn lợn. Ảnh minh hoạ: Internet

Bệnh lây truyền trực tiếp cho con người thông qua việc ăn thịt lợn và các sản phẩm từ lợn bệnh hay lợn mang mầm bệnh chưa nấu chín (như tiết canh, nem chua, nem chạo…) hoặc do tiếp xúc với mầm bệnh thông qua các tổn thương, trầy xước trên da… Theo thống kê, khoảng 70% bệnh nhân mắc liên cầu lợn có ăn tiết canh lợn. Các ca mắc còn lại do ăn nem chạo sống, tiếp xúc, giết mổ lợn bệnh. Một điều tra dịch tễ học của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương trước đó cho thấy gần 70% bệnh nhân liên cầu lợn có giết mổ, ăn thịt lợn tái, tiết canh.

Vi khuẩn liên cầu thường cư trú ở vùng họng của lợn mà không gây bệnh cho con vật, vì thế những con lợn này trở thành lợn lành mang mầm bệnh. Bệnh chỉ phát ra ở những con lợn có sức miễn dịch yếu. Với lợn nhiễm liên cầu khuẩn, trong máu tiết canh và thịt lợn sẽ chứa một lượng lớn vi khuẩn. Tỷ lệ mang mầm bệnh liên cầu khuẩn không triệu chứng trong một đàn lợn khoảng 60-100%.

Trên người, liên cầu lợn là bệnh nguy hiểm, gồm ba thể nhiễm trùng huyết, viêm màng não mủ hoặc kết hợp cả hai. Tùy từng thể mà bệnh diễn biến nặng hay nhẹ, có trường hợp ngay từ ban đầu nhiễm khuẩn đã nặng. Bệnh có thể gây tử vong nếu điều trị muộn. Tỷ lệ tử vong khoảng 7%. Người từng nhiễm liên cầu khuẩn lợn vẫn có thể mắc lại.