Mẹ nhiễm HIV có được nuôi con bằng sữa mẹ?
Nếu như trước đây các chuyên gia khuyến cáo trẻ được sinh ra từ bà mẹ nhiễm HIV tuyệt đối không được bú mẹ thì mới đây WHO lại đưa ra khuyến cáo ngược hoàn toàn…
Ths Nguyễn Lan Hương – Phó phòng điều trị chăm sóc HIV/AIDS Cục phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) cho biết: với người mẹ nhiễm HIV trong quá trình mang thai, lúc sinh và cho con bú có thể truyền bệnh sang con.
Mẹ nhiễm HIV có thể cho con bú ( ảnh minh họa)
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nếu không được can thiệp điều trị dự phòng người mẹ có thể lây truyền HIV sang con theo từng giai đoạn khác nhau (sẽ có khoảng 5-10% trẻ nhiễm HIV từ mẹ trong quá trình mang thai, 10- 15% trong quá trình chuyển dạ, đẻ và 5- 20% trong thời gian cho con bú). Trong trường hợp nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ thì trong 6 tháng tỷ lệ trẻ nhiễm là 20- 35%, đến 24 tháng từ 30- 45%.
Giải thích nguyên nhân này, BS Hương cho rằng lúc bà mẹ mang thai hoặc cho con bú này lượng virut trong máu cao làm trẻ dễ bị nhiễm hơn. Càng nhiễm HIV thể nặng mà không được điều trị thì lượng virut trong máu càng cao, đây chính là tác nhân khiến nguy cơ lây truyền sang con rất lớn. Do đó, thời gian trẻ được sinh ra từ mẹ nhiễm HIV thì thời gian bú mẹ càng dài nguy cơ nhiễm bệnh càng cao.
Tuy nhiên, Tổ chức Y tế vừa đưa ra khuyến cáo, sữa mẹ là thức ăn hoàn hảo nhất, bảo vệ trẻ chống lại nhiều bệnh, đặc biệt là tiêu chảy và nhiễm khuẩn hô hấp. Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và nước, do đó trẻ không cần thức ăn, nước uống nào khác. Sữa mẹ luôn có sẵn, không mất tiền và không cần thời gian chuẩn bị. So với ăn hỗn hợp thì bú mẹ hoàn toàn trong vài tháng đầu nguy cơ nhiễm HIV thấp hơn.
Vì thế, Bộ Y tế cũng cho rằng, nếu hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn thì có thể lựa chọn nuôi con bằng sữa mẹ trong vài tháng đầu. Vì lúc này trẻ không được nuôi dưỡng tốt sẽ bị suy dinh dưỡng và nhiễm nhiều bệnh tật gây nguy hiểm hơn.
Theo đó, khi bà mẹ lựa chọn nuôi con bằng sữa mẹ thì cần phải vệ sinh đầu vú sạch sẽ, cho trẻ bú đúng cách để tránh làm nứt núm vú, viêm vú của mẹ vì cả hai đều có thể tăng nguy cơ lây truyền HIV.
Trong trường hợp gia đình có điều kiện kinh tế, môi trường sống tốt, đảm bảo nguồn nước sạch sinh hoạt hàng ngày, nhằm cắt đứt hoàn toàn đường lây truyền HIV từ mẹ sang con, thì bà mẹ nên lựa chọn nuôi trẻ bằng thức ăn thay thế mà không cho trẻ bú mẹ.
“Khi pha sữa, chuẩn bị thức ăn cho trẻ phải được giữ vệ sinh tuyệt đối nếu không sẽ gây nguy hiểm cho trẻ. Bởi nếu nước không được đun sôi, không đủ sạch để pha sữa cho trẻ chính là điều kiện để trẻ dễ bị tiêu chảy hoặc có thể bị suy dinh dưỡng”- BS Hương nhấn mạnh.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến cáo phụ nữ nhiễm HIV chỉ nên chọn một cách nuôi con (hoặc cho con bú mẹ hoặc ăn sữa ngoài hoàn toàn). Tuyệt đối không không nên cho trẻ vừa bú mẹ vừa ăn sữa ngoài thay thế. Nếu kết hợp cả hai cách trẻ sẽ càng có nguy cơ nhiễm HIV cao, thậm chí cao hơn khi trẻ chỉ bú mẹ.
Để kiểm soát và theo dõi diễn tiến bệnh kịp thời, các chuyên gia cũng khuyến cáo các bậc phụ huynh cần đưa con đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thực hiện xét nghiệm và điều trị dự phòng các nhiễm trùng cơ hội.