Không muốn bị rắn cắn cần phải biết điều này

Vào mùa này ở phía Bắc, những khách du lịch thích hành trình khám phá, leo trèo thám hiểm rất dễ bị rắn lục tấn công.

Ngày 19/7, BS Nguyễn Đàm Chính, Trung tâm Chống độc cho biết, vào mùa này ở phía Bắc, các khu du lịch Tam Đảo, Hạ Long, Cát Bà… là những nơi khách thích hành trình khám phá, leo trèo thám hiểm khu vực rừng núi nên dễ bị rắn lục tấn công.

Không muốn bị rắn cắn cần phải biết điều này - 1

Một trường hợp bị rắn cắn nhập viện

Do rắn lục có khả năng ngụy trang gần giống với màu lá và thân cây nên khách du lịch khó phát hiện để phòng ngừa. Chỉ khi bị tấn công thì mới phát hiện ra, vì vậy, khách du lịch hạn chế hái hoa, lá, dựa bám vào các cành, thân cây khi mùa rắn sinh nở, kiếm ăn…

BS Chính cho biết, khi bị rắn lục cắn, tại chỗ sẽ gây sưng nề, phỏng nước, chảy máu và chảy máu toàn thân, khó cầm. Từ đó dẫn đến tử vong do chảy máu, mất máu. BS Chính nhấn mạnh, khi đó tuyệt đối không trích, nặn vì càng làm tăng nguy cơ chảy máu, không cầm máu và dẫn đến tử vong.

Ngoài ra, cũng có người tử vong vì mưu sinh từ rắn như bắt rắn, nuôi rắn hoặc đi làm đồng... Với trường hợp này thường là bị rắn hổ mang và cạp nia tấn công.

Đặc điểm của nhóm bệnh nhân này thường là người nghèo, dân tộc không tham gia bảo hiểm y tế nên khi vào viện, người bệnh phải đối diện với khó khăn do chi phí điều trị cao: huyết thanh kháng nọc rắn thường khoảng 20 triệu đến 30 triệu. Chưa kể, những bệnh nhân bị hoại tử sẽ phải cắt cụt chi, hoặc cắt bỏ tổ chức gân, cơ rất lớn. Với tình huống này, người bệnh còn phải chịu thêm chi phí một cuộc phẫu thuật cắt gọt và ghép da.

Điều đau lòng là người bệnh thường đến viện muộn do tin vào thuốc nam, kinh nghiệm dân gian hoặc các thầy lang. Khi đến viện, thường đã quá muộn, tổ chức gân cơ đã bị hoại tử và khi đó liệu trình điều trị huyết thanh không còn giá trị. Nhiều trường hợp đã bị tử vong.

Vì vậy, BS Chính khuyến cáo, khi phát hiện người bị rắn cắn, lập tức đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất ngay trong những giờ đầu.

Dấu hiệu nhận biết rắn cắn

Tại chỗ đau, sưng nề, có thể có hoại tử đen trên da (da bị chết do nọc độc), nhiễm trùng (sưng đỏ, sốt, có mủ). Tuy nhiên, vết cắn do rắn cạp nia, cạp nong cắn thường không có gì đặc biệt. Toàn thân, người bệnh đau nhiều, nói khó, mờ mắt, yếu chân tay, khó thở, liệt toàn thân, loạn nhịp tim, đái ít,... Nguyên nhân tử vong chủ yếu do liệt các cơ hô hấp gây khó thở tiến tới suy hô hấp.

Để giúp bác sĩ có thể xác định và điều trị phù hợp, người nhà nên mang rắn đã cắn (nếu còn giữ) đến bệnh viện để bác sĩ nhận dạng loại rắn.

Nếu ở xa, có thể nhờ người chụp ảnh của rắn và gửi qua mạng internet trước để giúp cho việc chẩn đoán nhanh và chữa trị kịp thời. Ngoài ra, nên cung cấp thêm thông tin về nơi bị rắn cắn, đặc điểm của rắn (nếu nhìn thấy), các biện pháp sơ cứu đã áp dụng...

Sơ cứu khi bị rắn cắn

Sơ cứu người bị rắn cắn: Động viện bệnh nhân yên tâm, đỡ lo lắng. Tuyệt đối không để bệnh nhân tự đi lại (vì vận động nhiều sẽ làm nọc độc di chuyển vào cơ thể nhanh hơn. Bất động chân, tay bị cắn (có thể bằng nẹp). Để bộ phận có vết cắn ở vị trí ngang bằng hoặc thấp hơn vị trí của tim; Cởi các đồ trang sức (nhẫn, vòng) ở vùng bị cắn.

Nếu rắn hổ cắn có thể gây liệt (hổ mang chúa, cạp nong, cạp nia, rắn biển, rắn hổ mang thường) thì áp dụng kỹ thuật băng ép bất động và nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất bằng phương tiện vận chuyển, nên gọi điện báo trước để được tư vấn.

Không nên làm những điều sau khi đi du lịch

BS Chính khuyến cáo mọi người không nên bước hoặc cho tay vào những nơi mà ta chưa quan sát được; Không nên ngồi cạnh gốc cây, gò đống, bờ ruộng có nhiều hang chuột, hang mối; Không nên lật tảng đá, đống gạch, đống củi hay thân cây đổ bằng tay trần (nếu cần phải dùng gậy hay chân có đi giầy); Không dùng tay bẻ cành cây, lấy củi trong đêm; Không đi chân không vào rừng, nương, rẫy (nhất vào ban đêm); Không trêu chọc rắn độc (cần khuyên bảo kỹ các em nhỏ); Không nên sờ vào miệng rắn, ngay cả khi rắn đã chết, đã chặt đầu hoặc giả vờ chết (một số rắn giả chết để tránh bị tấn công); Không nên ngủ dưới đất vì rắn hay lui tới những chỗ ấm.

Thường xuyên kiểm tra nhà phát hiện nơi rắn hay trú ẩn (mái lợp tranh rạ, mái hiên, tường rơm có khe nứt lớn, khoảng trống không bịt kín của ván sàn).