Khi nào có thể khẳng định 24 người cứu nạn nhân TNGT nhiễm HIV không bị lây nhiễm?
Theo TS.BS Hoàng Đình Cảnh, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS, những y bác sỹ và người dân tham gia cấp cứu người bị TNGT nhiễm HIV có nguy cơ phơi nhiễm dù là thấp nhưng những người bị phơi nhiễm chưa loại trừ khả năng đã nhiễm HIV.
Do vậy họ không được cho máu, sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục và nếu là phụ nữ đang nuôi con nhỏ thì không cho con bú cho đến khi loại trừ được tình trạng nhiễm HIV.
TS Hoàng Đình Cảnh phân tích, về mặt khoa học, khi người nhiễm HIV đã được điều trị ARV từ 6 tháng trở lên thì nồng độ vi rút HIV trong máu ở mức rất thấp (dưới ngưỡng ức chế) nên khả năng lây truyền sang những người khác rất thấp. Mặt khác 24 người này lại được điều trị dự phòng phơi nhiễm ngay, do vậy hy vọng những người tiếp xúc trực tiếp với máu nạn nhân này sẽ không ai nhiễm HIV.
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế về quản lý, điều trị và chăm sóc HIV/AIDS ban hành kèm theo Quyết định số 3047/QĐ-BYT ngày 22/7/2015 của Bộ trưởng Bộ Y tế, việc điều trị dự phòng sau phơi nhiễm HIV nên thực hiện càng sớm càng tốt, tối ưu nhất trong vòng 72 giờ. Theo báo cáo của Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS Kon Tum, cả 24 bệnh nhân này đều được điều trị ARV trong vòng 48 giờ đầu sau phơi nhiễm. Đây là thời gian tối ưu mà Bộ Y tế đã khuyến cáo.
Trả lời câu hỏi 24 trường hợp này sẽ uống thuốc trong thời gian bao lâu và theo dõi như thế nào? Khi nào có thể khẳng định họ hoàn toàn an toàn? Ông Hoàng Đình Cảnh cho hay, việc điều trị dự phòng sau phơi nhiễm HIV kéo dài liên tục trong thời gian 28 ngày tức 4 tuần. Trong thời gian này, họ cần được tư vấn để theo dõi về tác dụng phụ có thể có của thuốc ARV. Không nên ngừng điều trị khi có tác dụng phụ nhẹ và thoáng qua. Nếu có các tác dụng phụ nặng cần đến các cơ sở y tế ngay. Sau 3 tháng xét nghiệm lại nếu âm tính với HIV thì có thể khẳng định chắc chắn là họ không nhiễm HIV,ông Cảnh cho biết.
Những người đang điều trị cũng được tư vấn hỗ trợ tâm lý nếu cần, tư vấn tuân thủ điều trị. Việc xét nghiệm HIV sẽ được làm lại sau 3 tháng theo quy định tại Quyết định số 3047/QĐ-BYT ngày 22/7/2015 của Bộ trưởng Bộ y tế.
BS Nguyễn Thị Diệu Thúy- giám đốc Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh Kon Tum cho biết nạn nhân Trần Thị M. nằm trong danh sách điều trị do trung tâm quản lý. Lần lấy thuốc mới nhất là ngày 5/6 vừa qua. Theo nhận định, do được điều trị ARV thường xuyên nên tải lượng virus HIV trong máu sẽ thấp hơn những trường hợp không dùng, khả năng lây nhiễm sẽ thấp hơn. |
Ông Cảnh cũng cung cấp thêm thông tin, theo quy định tại Quyết định số 265/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ qui định về chế độ đối với người bị phơi nhiễm do tai nạn rủi ro nghề nghiệp, những người bị phơi nhiễm HIV do rủi ro nghề nghiệp được nghỉ việc 20 ngày hưởng nguyên lương và phụ cấp để điều trị dự phòng.
Hiện nay các thuốc ARV được lựa chọn điều trị là khá an toàn với người sử dụng và cũng rất ít tác dụng phụ. Tuy vậy một số người mới uống có thể có cảm giác mệt mỏi, triệu chứng này sẽ nhanh qua. Do vậy nếu những người dùng thuốc mà khỏe mạnh, họ có thể đi làm bình thường nếu muốn. Những trường hợp có phản ứng phụ của thuốc như dị ứng, mệt mỏi nhiều cần đến cơ sở y tế để được tư vấn và có thể đổi phác đồ điều trị.
Cả 24 bệnh nhân bị phơi nhiễm HIV sau khi tham gia cấp cứu tai nạn giao thông đều được điều trị ARV trong vòng 48 giờ đầu.