Hàng nghìn người mù vĩnh viễn do dùng tay bẩn dụi mắt

GS.TS Nguyễn Thanh Long lo ngại, bệnh về mắt tại Thị xã Vĩnh Châu, Sóc Trăng liên quan đến trồng hành tím là vấn đề y tế công cộng khẩn cấp. Số người bị viêm loét giác mạc cao gấp 12 lần so với 1 số nước phát triển.

Cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ chung toàn quốc

Chiều ngày 20/10 đoàn công tác của Bộ Y tế do GS.TS.Nguyễn Thanh Long làm trưởng đoàn đã đến thăm một số gia đình trồng hành tại Vĩnh Châu. Tại đây, rất nhiều người bị tổn thương mắt do trồng hành tím.

GS.TS.Nguyễn Thanh Long thăm khám cho người dân trồng hành tím bị mù mắt tại Sóc Trăng.

Bà Lý Thị Hiên, 58 tuổi, Vĩnh Hải, thị xã Vĩnh Châu cho biết, bà không nhìn thấy mọi vật xung quanh từ hơn 2 năm nay. Bà nhìn mờ bắt đầu từ việc bóc hành, bụi bắn vào mắt, gây viêm đỏ mắt, chảy nước mắt nhiều. Bà cũng thường xuyên dụi mắt sau đó mắt bị viêm nhiễm. Cuối cùng mắt càng đỏ và bị mù.

Cũng là nạn nhân bị mù mắt do trồng hành tím, ông Lâm người cùng làng với bà Hiên chia sẻ: Tôi năm nay 40 tuổi bị mù 6 năm nay. Cách đây 6 năm, sau khi cắt hành, mắt tôi bị đau, rát rồi đỏ kèm ngứa. Tôi cũng mua thuốc nhỏ mắt để tra nhưng không đỡ. Sau đó, mắt nhìn lờ mờ rồi mù hẳn”.

Theo lãnh đạo Bộ Y tế, kết quả nghiên cứu điều tra của Viện Y tế công cộng TP.HCM cho thấy, tổng số người bị mù 2 mắt và mù 1 mắt tại thị xã Vĩnh Châu là 1.248 người, trong đó 77% số người mù 1 mắt, 23% mù 2 mắt.

Điều đáng chú ý là tỷ lệ mù ít nhất 1 mắt của Vĩnh Châu là 6 nguời/1.000 dân. Đặc biệt, riêng tại phường 2 và xã Vĩnh Hải tỷ lệ này cao gần gấp hai lần (11 nguời/1.000 dân), cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ chung của toàn quốc là 5 nguời/1.000 dân.

Qua thăm khám cho bệnh nhân, GS.TS.Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế phân tích, tỷ lệ viêm loét giác mạc tại thị xã Vĩnh Châu cao gấp 12 lần so với một số nước phát triển.

Thứ trưởng Bộ Y tế kiểm tra cơ sở sản xuất hành tím 

Tay bẩn dụi mắt dễ bị mù vĩnh viễn

Theo TS.BS.Vũ Tuấn Anh - Trưởng Phòng chỉ đạo tuyến - Bệnh viện Mắt Trung ương, hầu hết những người bóc hành bị tinh dầu hoặc bụi và các vật bắn vào mắt nhưng lại dùng tay bẩn để lau chùi mắt gây nhiễm khuẩn. Tuy vậy, người bệnh không biết nên dùng thuốc nhỏ mắt chứa chất corticoid (thuốc chống viêm, giảm đau), gây viêm loét giác mạc hoặc teo nhãn cầu vĩnh viễn… dẫn đến mù loà, mất thị lực.

Qua thị sát, Thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định, viêm loét giác mạc tại Vĩnh Châu có liên quan đến canh tác hành tím, đặc biệt là công đoạn cắt hành, làm đất trồng hành.

Các tổn thương  giác mạc gây ra do bụi đất, bụi vỏ hành, do tay bẩn dụi mắt, do tinh dầu hành tím bốc lên gây kích ứng và bỏng nhẹ giác mạc. Hơn nữa, nhiễm nấm mốc có trong hành cũng tạo điều kiện viêm loét giác mạc.

Bên cạnh đó, việc điều trị viêm loét giác mạc không kịp thời, điều trị sai, tự điều trị làm cho bệnh diễn biến nặng gây sẹo giác mạc và giảm thị lực, trường hợp nặng gây mù lòa.

GS.TS. Nguyễn Thanh Long cũng khẳng định, không có mối liên quan giữa việc sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật với nguyên nhân gây viêm loét giác mạc và mù lòa tại Vĩnh Châu. Ngoài ra, không có mối liên quan giữa các yếu tố môi trường (đất, nước) với việc viêm loét giác mạc và mù tại Thị xã Vĩnh Châu.

Theo GS.TS Nguyễn Thanh Long, dự phòng viêm loét giác mạc là phương pháp tối ưu nhất cho việc giảm tỉ lệ các trường hợp bị mù tại Vĩnh Châu. Bởi hầu hết các trường hợp bị viêm loét giác mạc và bị mù tại Vĩnh Châu có thể dự phòng và điều trị được.

Lãnh đạo Bộ Y tế đã giao BV Chợ Rẫy, BV Mắt TP HCM hỗ trợ nhân dân trong việc điều trị và dự phòng các trường hợp bị tổn thương mắt.

Để chống bệnh viêm loét giác mạc, mù lòa, bảo vệ sức khỏe người dân làng nghề sản xuất hành tím, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long kiến nghị địa phương phải đảm bảo quy định vệ sinh lao động; khám sàng lọc định kỳ cho người lao động nhằm phát hiện sớm và điều trị kịp thời; Tuyên truyền không để người dân tự điều trị theo kinh nghiệm dân gian.