Hải sản khô: Ăn vô tư, chết từ từ

Theo các bác sĩ, hải sản khô nếu chế biến và bảo quản trong điều kiện sơ sài sẽ tạo ra những độc chất hết sức nguy hiểm cho người sử dụng. Độc chất này có thể không phát tác ngay, nhưng vài năm sau sẽ gây hại đến nhiều bộ phận trên cơ thể con người.

Hải sản khô “hút” khách ngày mưa

Nếu những ngày nóng bức, các đại lý, cửa hàng bán thủy sản khô tại Đồng Xuân, Long Biên luôn ở trong tình trạng ế ẩm, lượng hàng hóa được bán rất ít, thì vào những ngày trời mưa lạnh các sạp hàng này lại luôn nhộn nhịp khách mua hàng. Mỗi ngày, số lượng tiêu thụ của các điểm bán buôn này thường từ vài chục kg đến vài tạ.

Bác Ngữ, một chủ ki-ốt bán buôn tại chợ Đồng Xuân cho biết: “Thời tiết mưa lạnh, người ta hay ăn đồ khô nên các mặt hàng này được bán rất chạy...".

Theo các tiểu thương, do giá cả các mặt hàng đều tăng nên các mặt hàng thủy hải sản khô cũng tăng theo. Cụ thể, cá mực ngon có giá giá bán dao động từ 450.000 – 700.000 đồng/kg. Cá chỉ vàng ngon có giá bán 300.000 đồng/kg. Các loại cá khô thông dụng khác có giá bán thấp hơn. Cá nục hấp có giá 90.000 đồng/kg, cá bống: 100.000 đồng/kg, cá chi 95.000 đồng/kg, cá hồng 105.000 đồng/kg, cá mai 120.000 đồng/kg…

Được bày "lô thiên" nên các loại hải sản khô rất dễ hút ẩm, tạo điều kiện cho các độc chất phát tác, gây hại cho người sử dụng.

Các loại tôm khô có giá bán dao động từ 2000.000 – 650.000 đồng/kg. Cụ thể, tôm nõn loại 1 có giá 700.000 đồng/kg, tôm nõn loại 2,3 có giá bán dao động từ 300.000 – 650.000 đồng/kg tùy loại. Tôm moi được bán với giá 150.000 đồng/kg, tôm đồng 270.000 đồng/kg.

Chất lượng bị… thả nổi

Điều đáng nói là hầu hết các mặt hàng khô được bày bán phổ biến tại chợ Đồng Xuân đều không có hạn sử dụng, không nguồn gốc, không nhãn mác, không túi bảo quản... Song theo thói quen, nhiều người tiêu dùng tỏ ra rất dễ tính khi mua các loại sản phẩm này.

“Vì là hàng khô nên tôi không quan tâm đến những thông tin về sản phẩm lắm, cứ chọn những con cá, con tôm kho mình săn chắc, không chảy nước, mùi thơm,… mà mua thôi”, chị Lâm (Cống Vị, Ba Đình, HN) một khách mua hàng tại chợ Đồng Xuân cho biết.

Những thùng carton đựng cá, tôm bày bán không được che đậy, nên nhiều ruồi nhặng bay đến rất mất vệ sinh. Ngay cả những khi trời mưa, ẩm thì những mặt hàng này đều được để “lộ thiên” không che đậy. Chính vì thế một số loại cá khô như: cá ruội, bống không có mùi tanh hoặc mùi thơm của nắng mà lại hơi ẩm ướt, có mùi hơi hắc rất khó chịu của chất bảo quản hay một chất hóa học nào đó.

Khi PV hỏi về nguồn gốc, chất lượng cũng như độ an toàn của các thực phẩm này thì một chủ cửa hàng tại chợ Đồng Xuân cáu kỉnh: “Hàng khô thì làm gì có hạn sử dụng, có để năm này qua năm khác thì vẫn dùng được. Ở quê người ta toàn mua dùng cả năm, có ai bị làm sao đâu”.

Không ai có thể dám chắc rằng, các loại thực phẩm này đã đảm bảo vệ sinh trong quá trình chế biến hoặc vận chuyển, đặc biệt với điều kiện bảo quản khá sơ sài của người bán. Nhất là vào những ngày độ ẩm lớn, những sản phẩm khô thường “hút ẩm”, mà sản phẩm khô đã bị ẩm thì rất nhanh hỏng, không đảm bảo chất lượng.

“Thông thường cá khô chỉ để được lâu nhất là 3 tháng nếu thời tiết khô thoáng. Nếu trời ẩm, mưa nhiều thì chỉ được 1 tháng là "kịch kim"...", chị Thủy, một người mua hàng cho biết.

Theo các bác sỹ, thực tế các loại động vật khi chết sau một giờ đã bị phân hủy, đạm bị phân hủy sẽ tạo ra histamine (thường xuất hiện với cá biển), nếu bảo quản không tốt thì lượng histamine càng nhiều, tạo độc tố cao, con người ăn vào sẽ bị dị ứng ngay. Hơn nữa, trong quá trình phơi sấy, vi sinh, nấm mốc phát triển làm cá khô bị phân hủy, tạo ra “gói độc chất” rất nguy hiểm. Chất này có thể không gây dị ứng ngay tức khắc mà tác hại lâu dài trong 5-10 năm sau, ảnh hưởng đến nhiều bộ phận trong cơ thể con người.

Bên cạnh đó, các bác sỹ cũng cho rằng, ngay cả đối với những hóa chất được dùng trong chế biến, bảo quản thực phẩm do bộ Y tế cấp phép cũng vẫn phải khống chế hàm lượng. Nếu sử dụng quá liều sẽ gây ngộ độc thực phẩm, nguy hiểm hơn là gây bệnh ung thư.