Cuộc đời người nghiện sang trang nhờ Methadone

Trước đây anh Sơn chẳng làm được việc gì vì cơn “khát” thuốc hành hạ. Nay nhờ điều trị Methadone anh có thể kiếm tiền nuôi sống bản thân.

Thân tàn ma dại vì ma túy

Anh Sơn chia sẻ, những ngày căng thẳng vật lộn cho con thỏa mãn cơn nghiện đã qua. Giờ đây, nhờ phương pháp điều trị bằng Methadone thay bằng 300 nghìn đồng 1 ngày anh chỉ tốn chưa đầy 10 nghìn.

“Sung sướng quá ấy chứ, gia đình lương ít, em nó lại dùng ma túy nhiều. Mỗi tháng 5,6 triệu tiền ở đâu ra”, bố anh Sơn nói.

Đến nay, anh Sơn tự đạp xe đi điều trị uống Methadone. Một công việc cực kỳ đơn giản vậy mà lại là câu chuyện mà chẳng ai dám nghĩ anh có thể làm được. Nghiện nặng lại bị HIV giai đoạn cuối. Những ngày đầu khi ra Trung tâm uống Methadone, người cha già phải đi cùng vì anh quá yếu, không thể tự đi lại. Nhưng giờ đây câu chuyện đó đã lùi xa vào quá khứ.

2 năm cai nghiện là 2 năm sức khỏe hồi phục, tinh thần sảng khoái. Tự bản thân anh thấy cuộc sống thực sự có ý nghĩa. Anh cũng bắt đầu và toan tính hạnh phúc cho riêng mình.

“Trước đây, dù gió bão, em cũng phải tìm cách mua ma túy uống, em lệ thuộc vào nó, không có nó vật vã lắm. Từ khi uống methadone, sáng có việc bận thì chiều đi, e ngủ được, ăn được. Mọi người không xa lánh, e cảm thấy rất vui”, anh Sơn nói.

Anh Sơn chỉ là 1 trong những trường hợp nhận thấy lợi ích của phương pháp điều trị Methadone tại Việt Nam.

Trường hợp anh Hùng (Hải Phòng) lao vào ma túy năm 16 tuổi. Anh theo một số người thân vượt biên. Vào trại tị nạn được một thời gian ngắn, anh cùng đám anh em trốn trại. Cuộc sống tạm bợ nơi đất khách quê người cùng với sự cô đơn, lạc lõng đã dẫn anh tìm đến "nàng tiên nâu".

Cuộc sống tạm bợ nơi đất khách quê người cùng với sự cô đơn, lạc lõng đã dẫn anh tìm đến "nàng tiên nâu". (Ảnh minh họa)

Anh Hùng kể, ban đầu anh chỉ hút tập tẹ cho quên đi nỗi buồn và sự nhọc nhằn của những kẻ tha phương, rồi nghiện lúc nào không hay. Đến lúc tỉnh ra thì đã quá muộn. Bao nhiêu tiền của làm ăn tích cóp cứ thế bay theo khói trắng.

Lúc 21 tuổi, cũng như bao thanh niên khác, anh Hùng lập gia đình với người con gái anh yêu thương và có một cậu con trai kháu khỉnh. Cuộc sống tưởng chừng như êm đềm, vậy mà không hiểu ma dẫn lối, quỷ đưa đường thế nào anh lại tái nghiện.

Anh Hùng nhớ lại, ngày ra đi gia đình tràn trề hi vọng vào một tương lai sáng ngời, có thể rũ  bỏ sạch những hệ lụy của một người nghiện… nào ngờ, ngày về anh lại còn thảm hại hơn với một hình hài thân tàn ma dại. Điều đó đã vắt kiệt niềm tin và sự mong mỏi của những người thân trong gia đình.

Mẹ anh vì đó mà đổ bệnh, vợ anh không chịu đựng được đã làm đơn ra tòa. Anh cũng biết mình nên không dám giữ chị ở lại. Anh chỉ chua chát cho cái số phận của mình, bất lực trước cái ma lực ghê gớm của ma túy kia.

Sau lần đó ý thức và trách nhiệm của một người cha làm cho anh quyết tâm một lần nữa đi cai rồi cũng tái nghiện ngay sau khi ra khỏi trại.

Và cuộc đời anh bước sang một trang mới khi anh tìm đến với chương trình điều trị Methadone.

Methadone:  “Tiêu chuẩn vàng”

Ông Nguyễn Khắc Định, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ nhấn mạnh, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới và Liên Hợp Quốc, để liệu pháp điều trị nghiện bằng thuốc Methadone có thể mang lại lợi ích tối đa về kinh tế và an ninh, trật tự xã hội. Chính vì thế, Chính phủ đã khuyến khích và tạo điều kiện để đẩy mạnh mô hình xã hội hóa hoặc tư nhân hóa điều trị Methadone theo nhu cầu.

Theo ông Định, phương pháp điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone là phương pháp điều trị “tiêu chuẩn vàng” đã được thí điểm ở Việt Nam từ năm 2008 và đã đạt được những hiệu quả nhất định.

Đến nay độ bao phủ của chương trình tại Việt Nam mới chỉ đạt 5-9%. Để đạt được mục tiêu này đòi hỏi các ban ngành phải hành động cụ thể và thiết thực.

Ông Định đánh giá, điều trị bằng Methadone là phương pháp điều trị nghiện hiệu quả, chi phí rẻ, phù hợp với điều kiện kinh tế Việt Nam. Chính phủ sẽ khuyến khích và tạo điều kiện đẩy mạnh mô hình xã hội hóa hoặc tư nhân hóa điều trị Methadone theo nhu cầu. Địa phương cần triển khaii mô hình thiết thực này. Các địa phương cần xem xét giới thiệu, chuyển gửi người nghiện đi điều trị Methadone là một chỉ tiêu mà địa phương hướng tới.

Đại diện Thành phố Hải Phòng cho biết,  một trong những khó khăn khi mở rộng chương trình là nguồn thuốc đang bị hạn chế

Chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone được triển khai thí điểm tại Việt Nam từ năm 2008 và được đánh giá là “an toàn cho cộng đồng; đem lại chi phí hiệu quả; và là giải pháp hữu hiệu cho vấn nạn ma túy của Việt Nam”.

Tuy nhiên, việc duy trì và mở rộng các cơ sở điều trị hiện nay đang gặp rất nhiều khó khăn do nguyên nhân lớn nhất là chưa có nguồn lực tài chính đầu tư cho chương trình điều trị Methadone và cụ thể là chi phí để mua thuốc.

Hiện nay, thuốc Methadone được tài trợ nước ngoài và được nhập khẩu hoàn toàn. Số thuốc cam kết từ tài trợ nước ngoài đủ để điều trị cho 19.000 người bệnh và dự kiến sẽ kết thúc vào năm 2015 trong khi nguồn tài chính của Trung ương và địa phương chưa phân bổ phù hợp cho các cơ sở điều trị Methadone mà đang tập trung vào xây dựng và duy trì các trung tâm cai nghiện tập trung 06.

Ngoài ra, vấn đề các công ty dược phẩm trong nước không mặn mà với việc nhập khẩu, sản xuất và lưu hành thuốc Methadone cũng là một trở ngại do họ không nhìn thấy cam kết về tài chính của Trung ương và địa phương phân bổ cho việc mua thuốc Methadone điều trị cho bệnh nhân.

Bên cạnh đó, do có quá ít cơ sở điều trị Methadone và quá ít bệnh nhân nên việc sản xuất hoặc nhập khẩu thuốc Methadone phải chịu chi phí giá thành cao. Lợi nhuận không có nên các công ty không đáp ứng được nhu cầu về thuốc cho số ít các tỉnh thành cần nguồn thuốc Methadone cho các bệnh nhân đang chờ được điều trị. Thêm vào đó, thuốc Methadone được quản lý chặt chẽ, chỉ được phép bán cho các cơ sở điều trị Methadone nên rủi ro không bán hết được thuốc cũng khiến cho các công ty dược không mạnh dạn đầu tư vào sản xuất thuốc.