Chuyên gia nhi giải đáp băn khoăn về 6 HMO giúp mẹ nuôi con nhẹ nhàng hơn

Các mẹ thường lo lắng rất nhiều về tình trạng rối loạn tiêu hóa và sức khỏe hệ miễn dịch ở trẻ, đặc biệt là trong những năm tháng đầu đời khi việc nuôi con bằng sữa mẹ gặp khó khăn

Khảo sát Nuôi con bằng sữa mẹ (tháng 11/2024) của VnExpress cho thấy có đến 45,5% các mẹ không thể cho con bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Khi được hỏi các yếu tố mẹ quan tâm khi buộc phải dùng giải pháp hỗ trợ, kết quả cho thấy tiêu hóa (56,4%) và miễn dịch (66,1%) là hai mối quan tâm hàng đầu của mẹ.

Kết quả Khảo sát Nuôi con bằng sữa mẹ (tháng 11/2024)

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng HMO trong sữa mẹ là một “đại dưỡng chất” mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa của trẻ. Do đó, trước thực trạng các mẹ không thể cho con nguồn sữa mẹ với đầy đủ dưỡng chất, HMO cũng đã được bổ sung trong các sản phẩm sữa bột trẻ em để mẹ có thêm sự lựa chọn, giúp con tăng cường sức khoẻ tiêu hóa và sức đề kháng. Gần đây nhất theo công bố của Vinamilk, lần đầu tiên tại Việt Nam, công thức sữa đã đạt được bước tiến lớn khi bổ sung tới 6 loại HMO, thành phần chiếm khoảng 58% tổng lượng HMO trong sữa mẹ.

Vậy cơ chế hoạt động của HMO đối với hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch như thế nào, cải tiến 6 HMO có ý nghĩa gì trong hành trình nuôi con của bố mẹ? Hãy cùng lắng nghe giải đáp từ các bác sĩ Nhi khoa đầu ngành về vấn đề này.

1. HMO là gì và có vai trò như thế nào đối với sức khỏe hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch của con tôi?

Chuyên gia: BS CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Nguyên Phó Giám đốc phụ trách chuyên môn Bệnh viện Từ Dũ, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa – Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh TP. Hồ Chí Minh

HMO (Human Milk Oligosaccharides) là một loại dưỡng chất đa lượng có nhiều thứ ba trong sữa mẹ. Bản chất của HMO là “món ăn” khoái khẩu cho hệ vi sinh vật trong hệ tiêu hóa, giúp gia tăng lượng lợi khuẩn và hỗ trợ đến việc cân đối hệ vi sinh đường ruột. Một số nghiên cứu còn chỉ ra HMO hoạt động tích cực như một khiên chắn, đẩy lùi các mầm bệnh tấn công niêm mạc ruột, củng cố sửa chữa biểu mô ruột kết, làm giảm nguy cơ nhiễm trùng. Nhờ đó, hệ tiêu hóa của trẻ được củng cố, giúp bé dễ dàng hấp thu các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển trong những năm tháng đầu đời. Hệ tiêu hóa khỏe thì đề kháng và sức khỏe tổng quát của trẻ cũng được đảm bảo.

2. Khi nào thì con cần bổ sung HMO?

Chuyên gia: BS CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Nguyên Phó Giám đốc phụ trách chuyên môn Bệnh viện Từ Dũ, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa – Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh TP. Hồ Chí Minh

Bé bú mẹ hoàn toàn thì không cần bổ sung HMO, vì dưỡng chất này đã có sẵn trong sữa mẹ, tuy nhiên báo cáo của UNICEF năm 2020-2021 (*) chỉ ra thực trạng rằng chỉ có 45% trẻ em được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, 67% trẻ Việt Nam được tiếp tục bú mẹ đến 15 tháng tuổi và 23% trẻ được bú mẹ đến 2 tuổi. Những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ không được bú mẹ đầy đủ thường liên quan đến mẹ sinh mổ, có sử dụng các thuốc đặc trị, mẹ vì hoàn cảnh phải đi làm sớm hay do yếu tố tâm lý sau sinh… Trong những trường hợp này, việc bổ sung đa dạng HMO từ các nguồn dinh dưỡng khác có thể giúp bé nhận được đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển miễn dịch và trí não.

3. Trẻ bị tiêu hóa kém nên bổ sung dưỡng chất gì? Có phải chọn sữa càng nhiều HMO thì càng tốt?

Chuyên gia: PGS.TS Nguyễn Thị Việt Hà, Trưởng khoa tiêu hóa, Bệnh viện Nhi Trung ương

Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Trường hợp mẹ không đủ sữa, mẹ bị bệnh hoặc phải dùng một số thuốc có thể ảnh hưởng đến chất lượng nguồn sữa mẹ, hoặc bé không thể bú mẹ, thì sữa công thức sẽ là nguồn bổ sung dưỡng chất phổ biến cho trẻ. Bệnh cạnh các dòng sữa công thức “bắt chước” được tính ưu việt của các thành phần chất đạm (tỷ lệ đạm Whey/casein), chất đường và chất béo, các thành phần khác giúp hỗ trợ tiêu hóa mẹ có thể lưu ý là nhóm prebiotic (bao gồm các HMO , các chất xơ hòa tan FOS/GOS) và nhóm probiotic (bao gồm lợi khuẩn BB-12™ và LGG™).

HMO, đóng vai trò như chất xơ tự nhiên trong sữa, giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn, cân bằng hệ vi sinh đường ruột và cải thiện khả năng tiêu hóa của trẻ. Chính vì thế, các sữa công thức đã nỗ lực để bổ sung nhiều nhóm HMO chính nhằm kéo gần khoảng cách với sữa mẹ.

4. HMO quan trọng như vậy, nhưng tại sao đến bây giờ mới có 6 HMO và đột phá này có ý nghĩa như thế nào?

Chuyên gia: TS.BS Lưu Thị Mỹ Thục – Trưởng khoa Dinh Dưỡng, Bệnh viện Nhi Trung ương

Việc nghiên cứu và mô phỏng HMO trong sữa công thức là một quá trình vô cùng phức tạp. Trong sữa mẹ, có khoảng 200 loại HMO khác nhau, nhưng không phải loại nào cũng có thể đưa vào sữa công thức dành cho trẻ em. Với cải tiến công nghệ, lần đầu tiên Việt Nam đã có sữa công thức chứa 6 loại HMO, thành phần chiếm khoảng 58% tổng lượng HMO trong sữa mẹ (trước đó thị trường chỉ có 5 HMO - thành phần chiếm khoảng 48% tổng lượng HMO có trong sữa mẹ).

6 loại HMO, bao gồm DFL, 2′-FL, 3-FL, LNT, 3′-SL và 6′-SL, thuộc 3 nhóm HMO chính. Ngoài những lợi điểm chung cho sức khỏe, mỗi HMO mang lại những lợi ích riêng biệt:

- Non-fucosylated HMOs – Nhóm có ưu thế nuôi dưỡng lợi khuẩn: LNT

- Fucosylated HMOs – Nhóm có ưu thế trong bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa: 2’-FL, DFL, 3-FL

- Sialylated HMOs – Nhóm có ưu thế trong hỗ trợ sức đề kháng và chức năng não bộ: 3’-SL, 6’-SL

Việc kết hợp đồng thời nhiều loại HMO trong công thức không chỉ giúp tối ưu hóa lợi ích của từng loại HMO mà còn góp phần tạo ra sự tương hỗ và cộng hưởng, giúp trẻ phát triển hệ tiêu hóa khỏe mạnh, hệ miễn dịch vững vàng, đồng thời giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm khuẩn.

Ngoài ra, sự kết hợp của 6 HMO cùng các thành phần khác như chất xơ hòa tan (FOS/GOS), lợi khuẩn BB -12TM, LGGTM, đạm whey giàu alpha-Lactalbumin thì sẽ giúp trẻ hấp thu chất dinh dưỡng tốt hơn, tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa và tăng sức đề kháng.

(*) UNICEF (2021), Viet Nam SDGCW Survey (2020-2021), Infant and Young Child Feeding