Bác sĩ chỉ rõ sai lầm khi cứu người bị nạn trên đường dễ gây tử vong

Khi gặp người bị tai nạn trên đường, người dân thường hay có thói quen bế vác, cõng hoặc khiêng nạn nhân đi cấp cứu càng nhanh càng tốt. Tuy nhiên, không phải lúc nào cách giúp người này cũng mang lại hiệu quả, thậm chí còn khiến tình trạng bệnh nặng nề hơn, nếu mất máu ồ ạt có thể dẫn đến tử vong.

Tại lễ kỷ niệm 4 năm thành lập khoa Ngoại Chấn thương – BVĐK Nông nghiệp và Hội nghị khoa học thường kỳ chuyên đề “Xu thế điều trị ngoại khoa thoái hóa khớp gối”, PGS.TS Hà Hữu Tùng – Giám đốc BVĐK Nông nghiệp cho biết, chuyên ngành Ngoại Chấn thương của BV đã giúp cấp cứu nhiều ca chấn thương nặng thành công, đem lại cơ hội sống cho người bệnh.

Do đặc thù là cơ sở y tế nằm ngay cạnh đường quốc lộ, hàng ngày, BVĐK Nông nghiệp tiếp nhận khoảng 20-30 ca cấp cứu tai nạn, nhiều nhất là các ca tai nạn giao thông. BV cũng đã lắp đặt biển báo cấp cứu tai nạn giao thông ngay cổng BV để người dân biết, đưa bệnh nhân chấn thương vào cấp cứu kịp thời, giảm thiểu hậu quả nguy hiểm.

BSCK II. Nguyễn Tiến Văn - Trưởng khoa Ngoại chấn thương của BV cho biết, điều đáng lo ngại là nhiều trường hợp nạn nhân được người dân sơ cứu không đúng cách khiến tình trạng tổn thương nặng nề hơn.

“Tâm lý nói chung khi gặp người bị nạn là nôn nóng đưa họ đến bệnh viện cấp cứu càng nhanh càng tốt. Sai lầm thường gặp nhất đó là tập tức bế vác, cõng nạn nhân vào viện, trong khi đó, với một số trường hợp như gãy chi thể lại không được nẹp giữ hay gãy cột sống không được cố định dễ khiến nạn nhân tổn nặng nề hơn, dẫn đến bị liệt toàn thân, thậm chí dẫn tới tử vong.

Hoặc lại có những trường hợp khiêng nạn nhân lên cáng, lên ô tô không đúng phương pháp gây nguy hiểm tính mạng”- BS. Văn nói.

Bác sĩ chỉ rõ sai lầm khi cứu người bị nạn trên đường dễ gây tử vong - 1

Người dân đến khám tại BVĐK Nông nghiệp.

Theo các bác sĩ, sơ cứu đúng cách, kịp thời sẽ tăng cơ hội sống cho người bệnh, giảm nguy cơ tổn thương thêm. Đôi khi những cách sơ cứu dù đơn giản lại có thể giúp người bệnh thoát khỏi "lưỡi hái tử thần" trong gang tấc. Chẳng hạn, đối với người bị tai nạn giao thông mà vẫn hoàn toàn tỉnh táo, không chảy máu, thậm chí đứng dậy được, đừng dại chở ngay người bệnh đến viện, mà hãy để bệnh nhân nằm nghỉ để theo dõi nhịp thở.

Còn khi bị gãy xương (thường là bị gãy cẳng chân, tay), triệu chứng rõ nhất là đau và có khả năng mất vận động bên bị gãy. Triệu chứng tại chỗ sưng, tím, thậm chí những chỗ gãy hở còn thòi cả xương. Lúc này, không nên có những tác động vào vết gãy, vì tất cả những can thiệp đó có thể làm cho xương bị di lệch thêm. Tuyệt đối không kéo, nắn xương cho bệnh nhân.

Hãy đặt bệnh nhân tư thế nằm và nên nẹp tạm thời chỗ xương gãy lại, dù có thể không biết nẹp đúng quy cách, nhưng sẽ hạn chế di động của xương và để người bệnh đỡ đau, sau đó đưa ngay bệnh nhân đến bệnh viện.

Trong trường hợp thấy người bệnh chảy máu, hãy cầm máu cho bệnh nhân trước khi đưa tới viện, bằng cách lấy một cục bông đè mạnh vào vết thương - động tác rất đơn giản nhưng cầm máu hiệu quả.

Với bệnh nhân trong tình trạng hôn mê, bất tỉnh, cần chuyển ngay bệnh nhân đến bệnh viện ở tư thế nằm nhưng phải thận trọng trong nhấc bệnh nhân lên cáng, tuyệt đối không bế xốc bổng, bế gập người lại, mà cần 2 - 3 người, người giữ phần đầu vai, người vùng chân, người giữ vùng lưng để di chuyển bệnh nhân nhẹ nhàng nhất.

Bác sĩ chỉ rõ sai lầm khi cứu người bị nạn trên đường dễ gây tử vong - 2

Ca vi phẫu nối 2 ngón tay đứt rời cho nam thanh niên bị tai nạn. Bác sĩ khuyến cáo cần bảo quản phần thi thể bị đứt rời bằng cách nhanh chóng bọc thật chặt chi thể đứt rời vào nhiều lớp vải rồi bỏ vào thùng đá chuyển thẳng đến BV cùng nạn nhân sớm nhất để được cấp cứu kịp thời.

Trong mọi trường hợp khi sơ cứu, việc đầu tiên là cần phải kiểm soát được đường hô hấp cho bệnh nhân, làm đường thở thông thoáng. Nếu đường thở bị tắc nghẽn do đất, cát, răng giả, đờm dãi... phải móc ngay ra. Nếu người bệnh không thở được thì phải hô hấp nhân tạo. Muốn hạn chế tình trạng suy hô hấp thì nên đặt bệnh nhân nằm đầu cao. Nếu bệnh nhân bị huyết áp thấp, hoặc bệnh nhân có bệnh sọ não cần lưu ý không nên đặt nằm ở tư thế đầu quá cao.

Theo các chuyên gia, đối với bệnh nhân phẫu thuật sau chấn thương việc phục hồi chức năng chiếm tới 40- 60% thành công của quá trình điều trị, do đó kể sau khi xuất viện người bệnh cần thực hiện theo đúng hướng dẫn của thầy thuốc.

Được biết, hiện nay tại BVĐK Nông nghiệp đã triển khai được nhiều kỹ thuật tiên tiến giúp nâng cao chất lượng điều trị cho bệnh nhân như ở lĩnh vực phẫu thuật chấn thương chỉnh hình có thay khớp háng toàn phần, nội soi khớp gối; phẫu thuật kết hợp xương bằng đinh nội tuỷ có chốt; vi phẫu nối mạch máu, thần kinh...

Phẫu thuật chấn thương sọ não có các kỹ thuật lấy máu tụ ngoài màng cứng, dưới màng cứng, nâng xương lún, trượt đốt sống thắt lưng...

Phẫu thuật lồng ngực tạo hình có các kỹ thuật nội soi gỡ dính màng phổi, dẫn lưu màng phổi, vá da, chuyển vạt, che phủ khuyết hồng phần mềm...

Với mong muốn hạn chế những hậu quả đáng tiếc do sơ cấp cứu sai cách cho người bị tai nạn, tại hội nghị này các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực chấn thương ngoài chia sẻ các kinh nghiệm cấp cứu ngoại viện cũng đã cập nhật những tiến bộ mới trong điều trị về phẫu thuật điều trị các bệnh lý khớp gối, gãy xương cánh tay.

Hiện nay, BV cũng đã có sự kết nối, thường xuyên có hội chẩn và tham gia chuyên môn của các chuyên gia đầu ngành về phẫu thuật chấn thương, chỉnh hình và là cơ sở đào tạo, thực hành cho sinh viên của các trường đại học.