Mãn nhãn sản phẩm tưởng chỉ có ở trời Âu được làm thủ công bởi nghệ nhân làng trống

Không ngừng sáng tạo, những người con làng trống Đọi Tam (Hà Nam) luôn ý thức gìn giữ và phát triển nghề cha ông truyền lại. Từ kinh nghiệm tinh túy của công việc làm trống, họ đã biến tấu thành những sản phẩm độc lạ, đáp ứng thị hiếu thời cuộc.

Làng Đọi Tam, thuộc xã Tiên Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam nổi tiếng với nghề làm trống truyền thống với hơn 1.000 năm tuổi. Bên cạnh sản phẩm trống truyền thống, làng trống Đọi Tam cũng bắt kịp hướng đi mới của thị trường để ngày càng đa dạng mặt hàng thủ công mỹ nghệ, đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng. Những năm gần đây, một trong những sản phẩm được thị trường hết sức ưa chuộng là thùng ngâm rượu gỗ sồi.

Ngày cận Tết, các xưởng sản xuất trống tại làng Đọi Tam đều bận rộn hơn ngày thường bởi những đơn đặt hàng tới hàng trăm bình rượu gỗ sồi được làm thủ công từ chính những đôi bàn tay khéo léo của nghệ nhân làm trống.

Anh Lê Ngọc Tố - nghệ nhân làm trống tại làng Đọi Tam

Anh Lê Ngọc Tố - một nghệ nhân nổi tiếng ở làng trống Đọi Tam cho biết: “Tôi đã theo nghề làm trống được gần 30 năm nay, và đây là nghề truyền thống của gia đình. Nhận thấy, nghề thủ công mỹ nghệ có tiềm năng phát triển nên những năm gần đây ngoài sản phẩm trống, chúng tôi cũng đưa ra thị trường nhiều mặt hàng khác như: thùng ngâm rượu, bồn tắm, chậu ngâm chân, bình gạo phong thủy… Một trong những sản phẩm tôi nhận thấy được quan tâm nhiều nhất là thùng rượu gỗ sồi”.

Theo nghệ nhân Lê Ngọc Tố, bình rượu gỗ sồi được lấy nguồn cảm hứng từ đất nước Nga, nơi ông sinh sống những năm về trước. “Trong một lần đi hội chợ, tôi thấy người dân bên đó bày bán những sản phẩm bình rượu được làm bằng nhiều chất liệu gỗ khác nhau, tôi ghé xem và ấn tượng nhất với bình rượu gỗ sồi. Từ đó, tôi đã tìm tòi và học hỏi thêm với mong muốn đem sản phẩm này về làm ở quê hương mình bởi nghề làm trống ở làng tôi có nhiều kĩ năng liên quan đến quy trình sản xuất bình rượu gỗ sồi”, anh Tố tâm sự.

Cũng theo anh Tố, khâu đầu tiên và quan trọng nhất làm nên bình rượu bằng gỗ là lựa chọn loại gỗ. Chất lương gỗ ảnh hưởng rất nhiều đến việc tạo ra sản phẩm rượu sau này. “Trống được làm bằng gỗ mít, còn bình rượu thì tôi làm bằng gỗ sồi tươi nhập khẩu từ Mỹ và Nga. Gỗ đều đã được chọn lọc và thử nghiệm kỹ từ trước đó” – anh Tố nói.

Các nghệ nhân tại làng cho biết, làm một chiếc bình rượu gỗ sồi hoàn chỉnh và độc đáo các nghệ nhân thường áp dụng công thức tương tự như ghép tang trống truyền thống. Bên cạnh đó, những bước làm khác cũng vô cùng tỉ mỉ, công phu.

Theo ông Lê Ngọc Hùng – một nghệ nhân khác trong làng, sở dĩ gỗ sồi là loại gỗ được sử dụng rộng rãi nhờ vẻ đẹp thẩm mỹ nổi trội, chúng không chỉ có tác dụng làm đồ thẩm mỹ cao cấp mà còn được ưa thích bởi khả năng tạo hương vị cho rượu, đặc biệt là gỗ tươi.

Gỗ tươi sau khi nhập khẩu được xẻ nhỏ và xếp cao thành từng hàng và có khe hở để các thanh gỗ được phơi khô tự nhiên, tiếp xúc các yếu tố tự nhiên như ánh nắng, gió, không khí… Đây là quá trình “lão hóa” gỗ tự nhiên, quá trình này kéo dài ít nhất từ 6 tháng đến 2 năm tùy thuộc vào yêu cầu và mục đích sử dụng.

“Các thanh gỗ được lựa chọn kĩ càng từ màu gỗ, vân gỗ phải đẹp và đều. Lựa chọn tỉ mỉ thì mới làm ra những chiếc bình đựng rượu gỗ sồi đẹp, chất lượng. Các thanh gỗ được xếp lại với nhau sao cho các thanh gỗ không bị cong vênh, giữ được hình dáng của thùng”, ông Hùng chia sẻ.

Sau khi dựng khung thành bình rượu, việc đốt cháy nhám mặt đen trong thùng gỗ rất quan trọng. Nó giúp cho việc ngâm ủ ượu trong thùng rượu gỗ sồi được thơm hơn và sự trao đổi giữa rượu và thùng diễn ra nhanh hơn. Ngoài ra, khi đốt lửa phải luôn tưới nước xung quanh thùng, để không bị cháy gỗ, nếu không chú ý sẽ làm giảm chất lượng của thùng gỗ sồi.

Hoàn thiện thùng gỗ sồi để xuất xưởng là bước làm cuối cùng. Ghép mặt thùng vào thân thùng và nén đai cố định bằng inox hoặc thép không gỉ để cố định thùng cho chắc chắn. Thiết kế thêm phần chân thùng và trang trí nghệ thuật để thùng gỗ sồi được đẹp mắt hơn. Cuối cùng là tiến hành khoan vòi chiết rượu và bắt đầu kiểm tra chất lượng đầu ra của sản phẩm.

Sản phẩm bình rượu có nhiều loại và giá thành khác nhau, tùy vào chất liệu và kích thước. Giá sản phẩm dao động từ hơn 1 triệu đồng đến vài chục triệu đồng. Tuỳ theo nhu cầu của khách hàng mà các nghệ nhân trong làng sẽ làm ra những loại bình với giá thành khác nhau.

Bình rượu gỗ sồi không chỉ dùng để đựng rượu mà nó còn được sử dụng như vật trang trí trong nhà. Hiện nay, sản phẩm này đang phổ biến và được rất nhiều người ưa chuộng.

Cứ mỗi dịp Tết đến, các xưởng làm bình rượu trong làng luôn phải hoạt động hết công suất để kịp hoàn thành những đơn hàng cho khách.

"Mặt hàng thùng rượu gỗ sồi phải sản xuất thủ công, không dùng hóa chất vì ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Hiện cung đang vượt quá cầu mà năng lực sản xuất của chúng tôi chưa đáp ứng hết được bởi việc đảm bảo chất lượng, uy tín chúng tôi luôn đặt hàng đầu. Sau này thị trường mở rộng, quy mô sản xuất tăng lên chúng tôi sẽ tính đến cả xuất khẩu", anh Tố bày tỏ.

Ngoài sản phẩm trống truyền thống, các sản phẩm đồ thủ công mỹ nghệ nói chung và bình rượu gỗ sồi nói riêng mang lại cho người dân làng trống Đọi Tam nguồn thu nhập ổn định từ 9 đến 15 triệu đồng/tháng

Bốn vật dụng nhất định nên có khi đi máy bay sau Tết

Những vật dụng này sẽ giúp bạn đảm bảo an toàn tối đa trong thời điểm dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp như hiện...

Bấm xem >>