Giải mã 6 bộ phim Tây Du Ký trong lịch sử
Từ năm 1927 đến 2013 đã có 6 bộ phim Tây Du Ký được sản xuất, từ phim câm đen trắng, phim truyền hình đến điện ảnh. Mỗi tác phẩm có một nét độc đáo riêng nhưng ấn tượng nhất vẫn là bản phim năm 1986.
Bộ phim truyền hình dài tập Tây Du Ký sản xuất năm 1986 được xem là tác phẩm kinh điển nhất kể về câu chuyện thầy trò Đường Tăng. Bên cạnh đó còn có 5 bản “Tây Du Ký” khác. Trong số đó có một bộ phim mới được phát hiện nhưng tồn tại lâu đời nhất. Đó là bản phim bị thất lạc, được sản xuất từ năm 1927.
Thử khám phá 6 bộ phim Tây Du Ký trong lịch sử từ năm 1927 đến 2013:
Động Bàn Tơ (1927)
Bộ phim Động Bàn Tơ dựa trên một chi tiết trong tiểu thuyết Tây Du Ký của Ngô Thừa Ân
Phim câm đen trắng mang tên Động Bàn Tơ mới được tìm thấy tại Thư viện quốc gia Na Uy. Đây vốn là một bộ phim cổ của Trung Quốc đã bị thất lạc từ lâu. Phim được xây dựng dựa trên một tình tiết trong tiểu thuyết Tây Du Ký của nhà văn Ngô Thừa Ân.
Trong bộ phim câm này, nhân vật Đường Tăng bị yêu tinh nhện bắt vào động Bàn Tơ. Chúng muốn giết hại Đường Tăng ăn thịt để trường sinh bất lão.
Đoạn phim cổ này được phía Na Uy tìm thấy và phục chế lại. Họ sẽ gửi về Cục điện ảnh Trung Quốc trong tuần tới. Đây được xem là bản Tây Du Ký cổ nhất, trước cả tác phẩm truyền hình năm 1986 mà công chúng vẫn biết.
Tây Du Ký 1986
4 thầy trò Đường Tăng được yêu mến nhất trên màn ảnh nhỏ
Nữ đạo diễn Dương Khiết đã tạo nên bộ phim truyền hình Tây Du Ký thành công nhất trong lịch sử phim ảnh Trung Hoa. Phim được ra đời trong thập kỷ 80, khi kỹ xảo điện ảnh còn thô sơ. Dẫu vậy, những công huyết của ê kíp đoàn phim đã mang đến cho người xem một tác phẩm kinh điển.
Phim được làm trong 6 năm, từ năm 1982 đến 1988. Sau khi được trình chiếu vào năm 1986, nhà sản xuất thu thập các ý kiến đóng góp của khán giả và tiếp tục xây dựng, đến năm 1988 thì hoàn thiện.
Câu chuyện thầy trò Đường Tăng đi Tây trúc thỉnh kinh được dựng thành phim dựa trên nguyên tác tiểu thuyết của nhà văn Ngô Thừa Ân. Trải qua 81 kiếp nạn, cuối cùng thầy trò đã đến được đất Phật, mang kinh về truyền bá ở phương Đông.
Trích đoạn thầy trò Đường Tăng rơi vào Bàn Tơ động
Các diễn viên trong Tây Du Ký 1986 được đánh giá là lớp nghệ sỹ ưu tú, với diễn xuất kinh điển, gồm Lục Tiểu Linh Đồng (vai Tôn Ngộ Không), Uông Việt – Từ Thiếu Hoa – Trì Trọng Thụy (vai Đường Tăng), Mã Đức Hoa (vai Trư Bát Giới), Diêm Hoài Lễ (Sa Tăng)…
Tây Du Ký bản Chiết Giang (2009)
Phiên bản Tây Du Ký 2009 bị chỉ trích nhiều nhất
Đây là bản phim do Đài truyền hình Chiết Giang sản xuất. Đạo diễn Trình Lực Đống và dàn diễn viên tham gia gồm Phí Chấn Tường vai Tôn Ngộ Không, Trần Tư Hàn vai Đường Tăng, Tạ Ninh vai Trư Bát Giới, Mưu Phụng Bân vai Sa Tăng.
Mặc dù được đầu tư hơn 50 triệu NDT (khoảng 150 tỷ VND), quy tụ được những diễn viên nổi tiếng nhưng đây lại là phiên bản bị chê nhiều nhất, từ tạo hình nhân vật tới các chi tiết vô lý.
Tạo hình 4 nhân vật thầy trò Đường Tăng trong phiên bản truyền hình Chiết Giang
Nếu như Tôn Ngộ Không năm 1986 mang đến cái nhìn chân thực cho người xem thì phiên bản mới lại chưa đạt được điều đó. Nguyên nhân chính thuộc về khâu hóa trang.
Nghệ sỹ Lục Tiểu Linh Đồng đã phải mất nhiều tiếng đồng hồ để các nhân viên gắp từng dúm lông nhỏ đắp lên mặt một cách thủ công. Dù buồn ngủ, anh cũng không dám chợp mắt vì lo ảnh hưởng tới dung mạo nhân vật. Trong khi khâu hóa trang năm 2009 chỉ sử dụng một “khuôn” lông làm sẵn, thiếu tự nhiên và lộ rõ tính nhân tạo. Chính vì vậy hiệu quả chân thực của “Bạch mã ôn” năm 2009 thua xa so với năm 1986.
Chưa kể đến tạo hình của Đường Tăng, Trư Bát Giới hay Sa Tăng đều không tạo cảm giác thân thiện với người xem.
Không những vậy, chi tiết hoang đường trong việc yêu đương của 4 thầy trò đã làm người xem thấy tức giận. Đạo diễn Trình Lực Đống tự tạo nên những nội dung đổi mới quá mạo hiểm, như việc Tôn Ngộ Không gặp rắc rối tình cảm với Bạch cốt tinh, Đường Tam Tạng tình tứ trên thuyền rồng với nữ vương Tây vương lữ quốc, Sa Tăng phải lòng một yêu tinh nhện…
Tây Du Ký (2011)
4 diễn viên chính trong phiên bản Tây Du Ký năm 2011
Năm 2011, sau 5 năm “thai nghén”, bộ phim Tây Du Ký của nhà sản xuất Trương Kỷ Trung đã hoàn thành. Các diễn viên chính trong phim gồm Ngô Việt vai Tôn Ngộ Không, Nhiếp Viễn vai Đường Tăng, Tàng Kim Sinh vai Trư Bát Giới, Từ Cẩm Giang vai Sa Tăng.
Bộ phim được đầu tư kinh phí lớn gấp đôi Tây Du Ký phiên bản Chiết Giang. 75% trong tổng chi phí đầu tư 100 triệu NDT (khoảng 300 tỷ VND) được đổ vào sản xuất hơn 400.000 cảnh quay (có 22.000 cảnh kỹ xảo).
Sự đầu tư hoành tráng về kỹ xảo giúp bản làm lại này có những cảnh quay sống động. Tuy nhiên nhiều khán giả phản đối cách hóa trang dị biệt của các nhân vật.
Các nhân vật hóa trang cầu kỳ nhưng ghê rợn
Tạo hình các yêu quái khiến nhiều trẻ em xem Tây Du Ký 2011 phát khóc vì sợ hãi. Ngay cả 3 học trò của Đường Tăng cũng không chiếm được cảm tình của khán giả.
Tôn Ngộ Không bị ví với người ngoài hành tinh trong phim Hollywood, Trư Bát Giới “không có một chút gì dễ thương, "chẳng khác gì lợn rừng” (một khán giả người Hoa nhận xét). Sa Tăng quá dữ tợn so với nguyên tác...
Đại thoại Tây Du (1995)
Châu Tinh Trì tạo tiếng cười trong "phim nhái Tây Du Ký"
Tân Tây Du Ký hay Đại thoại Tây Du là một cặp 2 phim Hồng Kông phỏng theo bộ tiểu thuyết của nhà văn Ngô Thừa Ân. Tác phẩm điện ảnh này hoàn toàn khác biệt so với các bản làm lại Tây Du Ký trên truyền hình. Bộ phim chỉ đơn giản lấy tích Tôn Ngộ Không từng theo Đường Tăng đi thỉnh kinh để làm khởi nguồn cho nội dung chính về nhân vật Chí Tôn Bảo do Châu Tinh Trì đóng.
Chí Tôn Bảo vốn là hậu thân của Tôn Ngộ Không. Trong một lần tình cờ, anh ta có được “nguyệt quang bảo hợp” giúp đưa con người trở về quá khứ.
Nhờ bảo vật này, anh ta nhận ra kiếp trước mình là Tôn Ngộ Không bị Quan Âm trừng phạt vì bội nghĩa thầy trò với Đường Tăng. 500 năm sau, Chí Tôn Bảo trở thành bang chủ bang Lưỡi búa chuyên hành nghề ăn cướp trên sa mạc.
Chính nội dung này khiến bộ phim gây nên tranh cãi về việc biến tấu sai lệch so với tiểu thuyết nguyên gốc. Dẫu vậy, sau khi công chiếu, Tân Tây Du Ký của Châu Tinh Trì vẫn nhận được đánh giá cao từ giới phê bình.
Bản thân "vua hài" đã giành giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất của Hiệp hội Phê bình Điện ảnh Hồng Kông. Năm 2005 bộ phim đã được bình chọn xếp thứ 19 trong danh sách 100 phim tiếng Hoa hay nhất trong lịch sử.
Tây Du Ký: Mối tình ngoại truyện (2013)
Phiên bản Tây Du Ký điện ảnh năm 2013
Năm 2013, Châu Tinh Trì tiếp tục làm một phiên bản Tân Tây Du Ký mới. Lần này, anh không tham gia diễn xuất mà trở thành đạo diễn.
Những chi tiết hài hước và sáng tạo kiểu luôn là đặc trưng trong phim của Châu Tinh Trì. Anh đã tạo ra một “mối tình ngoại truyện” chưa bao giờ có trong tích Tây Du Ký.
Đó là câu chuyện về thợ săn yêu quái trẻ tuổi Huyền Trang với một nữ pháp sư hàng yêu (do Thư Kỳ đóng). Trước khi lên đường sang Tây trúc thỉnh kinh, Đường Tam Tạng phải hàng phục 3 đệ tử cứng đầu gồm Tôn Ngộ Không, Sa Tăng, Trư Bát Giới.
Đường Tam Tạng, Tôn Ngộ Không, Sa Tăng, Trư Bát Giới đều có những tạo hình mới mẻ
Những hình ảnh quen thuộc về 4 thầy trò Đường Tăng hoàn toàn biến mất trên phim do Châu Tinh Trì đạo diễn. Thay vào đó, gương mặt của mỗi nhân vật được biến tấu theo một hướng mới.
Tôn Ngộ Không có cái trán dô và gương mặt không lông lá như loài khỉ. Trư Bát Giới đội lốt một trang nam tử hào hoa nhưng đằng sau có cái đầu lợn kinh dị. Đường Tam Tạng là một chàng trai hiền từ, ngu ngơ với mái tóc bù xù. Sa Tăng tóc dài, gương mặt quắc thước...
Trích đoạn: Thợ săn yêu quái Huyền Trang được trợ giúp để hàng phục Trư Bát Giới
Việc khắc họa về mối tình giữa Huyền Trang và Bạch cốt tinh đã gây nhiều tranh cãi giữa tính nghệ thuật và tính hài nhảm. Dẫu vậy, thành tích phòng vé của bộ phim đã đạt được kỷ lục với doanh thu hơn 4.000 tỷ VND.