Quảng cáo chui: Tuýt còi vẫn khó xử!
Nếu như quảng cáo thông minh được xử lý một cách tinh tế để đem lại sự thoải mái cho người xem thì quảng cáo trá hình lại được xử lý một cách tinh vi nhằm lách luật.
Câu chuyện về quảng cáo trên phim đã không còn xa lạ vì ngay cả ở các quốc gia có nền công nghiệp phim ảnh phát triển, đây cũng là điều tất yếu. Phản cảm hay duyên dáng, lộ liễu hay ý nhị chính là câu hỏi mà khán giả luôn đặt ra. Tuy nhiên, không phải bộ phim hay nhà làm phim nào cũng giải quyết một cách hoàn hảo bài toán đó. Việc đảm bảo tiêu chí "đôi bên cùng có lợi" chính là sự thách thức không nhỏ đối với các nhà làm phim. Loạt bài Muôn màu quảng cáo trên phim sẽ mang đến những cái nhìn vừa tổng quát, vừa chi tiết về thực tế chuyện quảng cáo trên phim ảnh, đặc biệt là tại Việt Nam hiện nay.
Sao Việt bị "ném đá" vì quảng cáo chui
Mới đây, MV Cám ơn cha của Hồ Ngọc Hà bị cho là quảng cáo rượu trá hình đã gây bão trong dư luận. Ra mắt vào dịp Ngày của cha (16/6), MV gây xúc động bởi lời tri ân sâu sắc của người con dành cho đấng sinh thành với sự tham gia diễn xuất của cha đẻ.
Tuy nhiên, một sản phẩm âm nhạc giàu ý nghĩa đã trở thành phản cảm khi người đẹp "tranh thủ" quảng cáo cho một nhãn rượu. Không phải là thấp thoáng hình dáng sản phẩm mà hình ảnh chai rượu, cảnh uống rượu... đều được quay cận cảnh và xuất hiện với tần số dày đặc. Chưa hết, cuối clip còn có thông điệp "18+ thưởng thức có trách nhiệm".
Hồ Ngọc Hà từng bị khán giả "vạch tội" vì hành vi quảng cáo rượu trá hình
Quả thật, so với các hình ảnh các người đẹp uốn éo tạo dáng bên các chai rượu trước đây thì quả là quảng cáo trá hình của Hà Hồ lộ liễu hơn rất nhiều.
Tương tự, núp dưới hình thức là một show diễn thời trang lớn, ông bầu Vũ Khắc Tiệp cũng đã khéo léo đưa logo quảng bá cho một nhãn rượu vào thiệp mời như một hình thức quảng cáo trá hình.
Trước khi "Đêm hội chân dài 7" diễn ra, tấm thiệp mời của chương trình bị nhắc nhở vì sử dụng hình ảnh người mẫu bán nude. Ban tổ chức đã làm mờ đi phần nhạy cảm trên cơ thể các người mẫu. Tuy nhiên, logo của hãng rượu vẫn giữ nguyên.
Trong thời gian vừa qua, khán giả đã “hết chịu nổi” với màn quảng cáo bị cho là thô thiển của chương trình Cặp đôi hoàn hảo. Trong đêm liveshow 6, Mỹ Lệ và Khương Ngọc đã dàn dựng một tiết mục dự thi để quảng cáo cho nhà tài trợ.
Mỹ Lệ và Khương Ngọc cũng bị nhắc đến vì quảng cáo phản cảm
Cụ thể, Mỹ Lệ vào vai cô vợ keo kiệt cho anh chồng tội nghiệp Khương Ngọc ăn toàn mỳ gói, rồi bê cả két mỳ đặt lên mặt bàn.
Tương tự, Cát Phượng và Phan Đinh Tùng cũng đưa hiệu mỳ này vào phần clip giới thiệu hoàn cảnh dẫn đến tiết mục trình diễn. Vào vai cô vợ quyết tâm nhu mì, hiền thục, đảm đang để giữ chồng, nữ nghệ sỹ hứa hẹn sẽ làm đủ món ăn ngon, và dĩ nhiên món đó chính là món mỳ gói của nhà tài trợ.
Cuối cùng, cặp đôi Mỹ Lệ - Khương Ngọc thậm chí còn dán đầy tên của thương hiệu lên bộ váy mặc trên người.
Trăn trở việc bắt lỗi, xử phạt
Ông Vũ Khắc Tiệp, giám đốc Công ty Venus - đơn vị tổ chức của Đêm hội chân dài, khẳng định: "Khi làm thiệp mời, chúng tôi không hề biết luật định này, chỉ nghĩ đơn giản, thiệp mời của một chương trình lưu hành nội bộ thì chắc không phải xin phép”.
Tuy nhiên, ông Võ Trọng Nam, Phó Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao Du lịch cho biết, dù thiệp mời không phát hành rộng rãi nhưng nó cũng được xem là ấn phẩm có phát tán truyền tay, vì thế phải tuân theo quy định của Sở. Với vi phạm Quảng cáo rượu có độ cồn từ 30 độ trở lên, công ty này đã bị phạt 20 triệu đồng.
Sự việc của Hồ Ngọc Hà cũng trở nên nghiêm trọng khi đại diện cả hai Sở là Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch TpHCM cùng với Sở Thông tinTruyền thông TpHCM cùng có những phát ngôn khẳng định “sẽ vào cuộc”.
Đêm hội chân dài 7 là một trong số hiếm hoi những chương trình quảng cáo trá hình bị xử phạt
“Việc quảng cáo rượu trong MV của nữ ca sỹ Hồ Ngọc Hà đã vi phạm pháp lệnh về quảng cáo, luật nói rất rõ rằng cấm quảng cáo rượu dưới bất kỳ hình thức nào. Vấn đề ở đây là khi nào người ta quảng cáo trên sản phẩm văn hoá như: băng đĩa, hoặc trình diễn như Đêm hội chân dài... chẳng hạn, thì sẽ bị coi là vi phạm. Trước mắt bên Sở Thông tin Truyền thông phải ra quyết định xử phạt bởi đó là chức năng của họ. Họ có hệ thống thanh tra để thanh tra, giải quyết vấn đề này"- Ông Võ Trọng Nam cho biết.
Trong khi đó, về việc quảng cáo phản cảm của Mỹ Lệ - Khương Ngọc, bà Ninh Thị Thu Hương, Trưởng Phòng Quảng cáo và Tuyên truyền, Cục Văn hóa cơ sở, Bộ Văn hóa thể thao và Du lịch cho biết, nghị định số 75/2010/NĐ-CP về Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động văn hóa không có quy định nào cấm thí sinh quảng cáo cho nhà tài trợ. Thí sinh mặc trang phục gắn chữ mỳ, bản thân quảng cáo đó không sai vì sản phẩm đó không nằm trong danh mục bị cấm.
Tuy nhiên, bà Thu Hương cảnh báo: "Từ số sau, nếu chương trình tiếp tục ngày càng quảng cáo lộ liễu, làm chệch hướng, sai mục đích, ảnh hưởng tới khán giả xem truyền hình thì cơ quan chức năng sẽ vào cuộc xử lý. Bộ Văn hóa sẽ tuýt còi chương trình này".
Cũng liên quan đến vấn đề này, Luật sư Nông Minh Đức - Giám đốc Công ty luật Tùng Dương, đoàn Luật sư TP.HCM, cho rằng: "Những cách thức quảng cáo thông qua phim ảnh hoặc trong các chương trình thực tế như vậy là họ đã lên kế hoạch rất kỹ, là một cách để lách luật, vì trong luật Quảng cáo chưa có những quy định cho việc này”.
“Theo tôi, các cơ quan chức năng rất khó để bắt lỗi họ và cũng không có bằng chứng để chứng minh được là người ta làm vậy là gián tiếp quảng cáo, mặc dù khán giả thì nhận biết được đó là một chiêu trò để quảng cáo cho nhà tài trợ” – Luật sư Nông Minh Đức cho biết.
Rất khó để bắt lỗi và nếu bắt được lỗi thì mức xử phạt cũng rất nhẹ. Đó là lý do vì sao, các hoạt động quảng cáo chui vẫn cứ thản nhiên đua nhau nở rộ mà hiếm khi có một vụ việc vi phạm nào được xử lý đến nơi đến chốn.
Người nổi tiếng có sức ảnh hưởng rất lớn đến công chúng nên việc các thương hiệu mượn danh họ để quảng cáo cho sản phẩm cũng là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, xuất hiện thế nào cho chừng mực và không gây phản cảm là điều mà các nghệ sỹ cần lưu ý. Theo đó, dưới status cá nhân của mình, anh đã để kèm theo slogan của chiến dịch “Make It Count” và đường link dẫn tới một video quảng cáo của hãng (màu xanh). Đúng như phân tích của nhà văn Trần Huy Quang: "Dù rằng họ sẽ có lợi về tiền bạc nhưng phần thiệt thòi về hình ảnh là không thể nào tránh khỏi. Những người xem họ sẽ lấy làm tiếc cho ca sĩ vì chính ca sĩ đang tự làm tổn thương và làm xấu đi hình ảnh của mình”. |
Mời độc giả đón đọc bài 4: Phẫn nộ với quảng cáo thô tục vào lúc 0h thứ Bảy ngày 24/8.