Những người phụ nữ bí ẩn thời tiền sử
Ardi chưa phải người nhưng không còn là vượn, cô mang đặc tính của cả hai loài.
Ardi
Hóa thạch xương của Ardi có niên đại cách ngày nay 4,4 triệu năm tại Ethiopia. Người phụ nữ này có chiều cao 1,2m với cân nặng 50kg, có não nhỏ, tay và ngón tay dài cùng ngón chân cái to giúp di chuyển dễ dàng qua các cành cây.
Răng của Ardi cho thấy cô thường ăn thực vật, hoa quả và động vật có vú nhỏ.
Lucy
Hóa thạch xương của Lucy cách ngày nay 3,2 triệu năm, được phát hiện tại Ethiopia năm 1974 khi các nhà khảo cổ đang lắng nghe ca khúc Lucy in the Sky with Diamonds của nhóm The Beatles, tên cô ra đời từ đây.
Lucy có não nhỏ, tay dài, chân ngắn và vòng eo rộng, chiều cao 1m và trọng lượng 27kg. Cấu trúc xương chậu và đầu gối của Lucy cho thấy cô đi trên hai chân giống như người hiện đại. Lucy ăn hoa quả, hạt và mối lẫn trứng chim.
Các nhà nghiên cứu chắc chắn Lucy là nữ bởi xương nam giới thường to lớn hơn nhiều. Qua nghiên cứu cho thấy, Lucy là phụ nữ trưởng thành, khoảng 21 tuổi.
Người phụ nữ X
Hang động nơi tìm thấy hóa thạch người phụ nữ X.
Hóa thạch xương của người phụ nữ X này có niên đại 40,000 năm, được tìm thấy trong hang động ở Siberia.
Qua xét nghiệm DNA cho thấy, X là giống người di cư từ châu Phi đến các châu lục khác, giống người thứ 3 (H. denisovan) sau người cổ đại Homo erectus và người Denisovan.
Qúy cô đỏ
Xương quý cô đỏ được tìm thấy tại hang El Miron ở Tây Ban Nha, có niên đại 18.700 năm trước, gần với cuối kỷ băng hà. Cô có sức khỏe tốt và thường ăn dê rừng, hươu, nấm, cá và các loại hạt.
Tên của cô được đặt là đỏ vì hóa thạch xương được phủ lớp bùn đỏ. Qúy cô đỏ mất ở độ tuổi từ 35 - 40 nhưng không xác định được nguyên nhân cái chết. Cô được chôn cẩn thận cùng một hình điêu khắc cho thấy địa vị đặc biệt của cô khi còn sống.
Phụ nữ Hobbit
Năm 2003 các nhà khảo cổ tìm thấy giống người tí hon mới trên hòn đảo xa xôi Flores của Indonesia.
Đó là người phụ nữ "Hobbit" thuộc chủng người Homo floresiensis cao 1m, sống cách ngày nay 18.000 năm, cùng thời kỳ người hiện đại đã chiếm lĩnh toàn bộ thế giới.
Phát hiện này phá tan giả thuyết cho rằng người Homo sapien là loài duy nhất thống trị Trái Đất hàng chục ngàn năm trước.
Người Homo floresiensis có não bằng kích cỡ quả nho, giống với loài vượn. Họ tạo ra lửa, công cụ bằng đá và đi săn tập thể.
Người phụ nữ Arlington Springs
Năm 1959, xương người đàn ông Arlington Springs có niên đại 10,000 năm trước, được phát hiện tại đảo Santa Rosa, California. Vài năm sau, các nhà khoa học khẳng định Arlington Springs là phụ nữ dựa vào cấu trúc xương và có niên đại 13,000 năm trước, trở thành giống người cổ xưa nhất được tìm thấy trên đất Mỹ.
Xương người Arlington Spring.
Năm 2006, chính nhóm khoa học khẳng định Arlington Springs là phụ nữ lại lên tiếng khẳng định đó là đàn ông sau 40 năm nghiên cứu.
Việc tìm thấy người Arlington Springs là phát hiện quan trọng, chứng minh rằng người tiền sử đã sử dụng thuyền để tiếp cận các bờ biển ở châu Mỹ. Họ sống theo nhóm ở ven biển và sống bằng đánh bắt cá và ăn xác thối.
Người đẹp Minnesota
Hóa thạch xương người đẹp Minnesota có niên đại khoảng 8.000 năm trước, được tìm thấy gần Pelican Rapids, bang Minnesota năm 1931. Cô qua đời năm 16 tuổi và chưa được làm mẹ, cô mang theo con dao găm làm từ sừng nai được cho là công cụ săn bắn. Cổ cô đeo vỏ sò Florida.
Cô Minnesota không được gia đình hay bộ tộc chôn cất, các vỏ sò và hến vỡ bao phủ quanh cơ thể cô, có thể cô đã bị chết đuối. Thi thể cô được lớp trầm tích đáy hồ bao phủ khiến xương gần như nguyên vẹn và có màu ngà.
Người mẹ
Xương của Mẹ có niên đại 7.700 năm trước vào thời kỳ đồ đá, được tìm thấy tại nghĩa trang Irkutsk, Siberia năm 1997. Đặc biệt, bên trong ổ bụng bà còn có xương của hai em bé (khoảng 36 - 40 tuần tuổi), một trường hợp cực hiếm gặp đối với các nhà khảo cổ. Qua đó, em bé đầu tiên đã thò được một chân ra ngoài nhưng có thể bị mắc kẹt, dẫn đến cái chết của cả ba mẹ con.
Người mẹ trẻ khoảng 20 - 25 tuổi được chôn theo từ thế nằm bên cạnh một vài chiếc răng sóc, cho thấy cô là thành viên của cộng đồng săn bắn, hái lượm và họ không có nghĩa trang chính thức.
Người đẹp Penon
Bà qua đời ở tuổi 26 cách nay 13.000 năm trước, cuối thời kỳ băng hà. Xương người đẹp Penon được tìm thấy cạnh hồ tiền sử, nay là một nhánh vùng ngoại ô Mexico City. Tên bà được đặt theo ngọn đồi nhỏ, mảnh đất nhô ra từ hồ cổ.
Nguyên nhân bà qua đời chưa tìm tìm ra, nhưng xương bà phát triển tốt, khỏe mạnh và không có dấu hiệu của suy dinh dưỡng.
Điều thú vị là hộp sọ dài, hẹp của Penon không giống với sọ người châu Mỹ bản địa ngày nay, cũng không giống với hóa thạch của những người châu Mỹ đầu tiên tại đây như giống người Kennewick Man.
Thay vào đó, hộp sọ Penon giống hóa thạch người phụ nữ Naia có niên đại 13.000 năm trước, tìm thấy tại hang động ở Mexico năm 2014.