“Bóng ma” doping Nga: Bí ẩn phòng xét nghiệm Moscow

Trong số gần 40 trung tâm xét nghiệm doping tại các quốc gia được WADA chứng nhận, duy nhất phòng xét nghiệm ở thủ đô Moscow - Nga bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn do vi phạm những chuẩn mực đạo đức của thể thao

Trên một tuyến đường trung tâm ở thủ đô nước Nga, tòa nhà mang tên “Trung tâm Xét nghiệm doping Moscow” nằm im ỉm sau hàng rào song sắt cao ngất, được bảo vệ 24/24 giờ. Khác với các trung tâm tương tự ở châu Á (Kazakhstan, Trung Quốc), châu Âu (Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha), châu Phi (Nam Phi) hay châu Mỹ (Brazil) chỉ bị tạm ngưng hoạt động có thời hạn, nơi đây bị đóng cửa vĩnh viễn sau khi bản báo cáo của WADA (Cơ quan Phòng chống doping thế giới) được công bố cuối năm 2015.

Phòng xét nghiệm doping tại Moscow - NgaẢnh: TASS.ru

Một thời, đây là nơi tập trung nhiều nhà khoa học hàng đầu của Nga. Hàng ngàn mẫu thử gồm nước tiểu, mẫu máu của VĐV được lưu giữ, bảo quản trong căn phòng đặc biệt rất rộng rãi, nhiệt độ luôn được giữ ở mức -27oC, tường bê-tông dày, cánh cửa bằng thép cứng luôn khóa chặt. Giám đốc trung tâm, TS Grigory Rodchenkov, làm việc ở căn phòng số 402 nằm ngay phía trên phòng lưu trữ, suốt ngày bận bịu với những chồng hồ sơ dày cộp.

Theo nội dung bản báo cáo được thành lập bởi cựu Chủ tịch WADA Dick Pound cuối năm 2015 và kết quả điều tra do luật sư Richard McLaren vừa công bố vài tuần trước, trung tâm xét nghiệm này là tâm điểm của chương trình sử dụng doping có hệ thống, được chính quyền Nga bảo trợ. Nơi đây bị cho là có khoảng 1.400 mẫu thử của các VĐV Nga bị phá hủy hoặc tráo đổi nhằm che giấu sự thật.

Khi bản báo cáo của Dick Pound được công bố tháng 11-2015, TS Rodchenkov đã từ chức và lập tức tìm cách trốn sang Mỹ để bảo đảm sinh mạng. Sau một thời gian lẩn tránh, đầu tháng 7-2016, Rodchenkov quyết định nhận vai trò người cung cấp thông tin, công bố sự thật đằng sau chương trình xét nghiệm doping đối với các VĐV Nga tham dự Thế vận hội mùa đông Sochi 2014.

Theo Rodchenkov, ông đã khai nhận việc cung cấp một thức uống mang tên “Nữ bá tước” là hỗn hợp các chất cấm bao gồm turinabol, oxandrolone và methasterone pha chung với rượu. Loại cocktail này sẽ được cơ thể hấp thụ qua màng mỏng ở trong miệng, rồi nhổ ra. Bằng cách đó, thời gian để VĐV bị phát hiện dương tính chỉ là 3-5 ngày.

Khi giới khoa học tìm ra cách phát hiện turinabol, thuốc này được thay bằng trenbolone. Cả 2 loại dược chất này đều gây tác hại rất lớn đến gan.

Kết thúc Sochi 2014, đoàn chủ nhà Nga đứng đầu bảng tổng sắp huy chương, giành đến 33 HCV. Bản thân TS Rodchenkov được nhận Huy chương Hữu nghị do đích thân Tổng thống Vladimir Putin trao tặng.

Có thể hình dung công việc của Rodchenkov và các cộng sự như sau, qua kết quả điều tra của luật sư McLaren: “Tại các giải đấu quốc tế, Nga tự theo dõi các mẫu thử của mình bằng cách chuyển về Trung tâm Xét nghiệm doping Moscow. Khi các mẫu xét nghiệm cho kết quả dương tính, chúng sẽ được chuyển đến Bộ Thể thao. Nếu chủ nhân mẫu thử là một VĐV có nhiều triển vọng tranh chấp huy chương, người này sẽ được đưa vào danh sách cần bảo vệ và kết quả sẽ được làm giả mạo. Ở những sự kiện lớn như Olympic mùa đông Sochi, chiến dịch “Blofeld” được triển khai nhằm né tránh các cuộc kiểm tra của bên thứ ba. Dưới sự giám sát của các quan chức liên quan, bức tường phòng thí nghiệm sẽ được khoan một lỗ nhỏ và Evgeny Blokhin, đặc vụ của FSB (Cơ quan An ninh Nga), đóng giả làm công nhân sửa chữa ống nước của Công ty Bilfinger, sẽ tìm cách lọt vào tòa nhà, ém lại tới nửa đêm để đánh tráo các mẫu nước tiểu qua lỗ tường đục sẵn”.