Khóc ròng khi đầu tư tiền ảo: mua ảo, mất thật
Rất nhiều nhà đầu tư mất tiền khi tham gia vào thị trường tiền kỹ thuật số, mà nguyên nhân không chỉ là vì thị trường đang giảm điểm.
Sau khi lập đỉnh 20.000 USD/coin vào năm 2017, Bitcoin đã sụt giảm trầm trọng xuống chỉ còn trên dưới 3.500 USD/coin trong thời điểm hiện tại. Tuy nhiên sự sụt giảm giá không phải là nguyên nhân duy nhất khiến các nhà đầu tư mất tiền khi tham gia thị trường.
Đầu tư vào coin “rác” - đầu tư theo các nhóm
Năm 2017, cũng như rất nhiều nhà đầu tư theo trào lưu khác, anh Long (nhà đầu tư, TP.HCM) nhảy vào thị trường khi Bitcoin đang ở mức giá 3.000 USD, và chẳng bao lâu sau đã chốt lời ở mức 4.500 USD. Lúc đó tưởng như mình đang đứng ở đỉnh vinh quang, anh lại mất tiền.
“Đầu tư lời được 50% trong vòng vài tháng là một khoản lợi nhuận khủng. Nhưng thị trường lúc đó khiến tôi không nghĩ vậy. Có rất nhiều đồng tiền khác ra đời, tăng gấp 3, 4 lần trong một đêm”, anh Long cho biết.
Thời điểm Bitcoin bùng nổ, hàng loạt đồng coin khác cũng rục rịch ra đời và tăng giá. Trong số đó không ít là những đồng coin không giá trị, chúng được tung ra với lời hứa hẹn sẽ tạo nên những sự thay đổi lớn kèm theo lợi nhuận lớn. Quả thật những đồng coin này đã có những giai đoạn tăng giá vượt bậc, đặc biệt là ở thời điểm mới phát hành, nhưng chẳng bao lâu sau lại mất hoàn toàn giá trị. Cuối cùng, anh Long đã dốc hết vốn lẫn lời sau khi đầu tư Bitcoin để mua vào những coin này, và kết quả, chúng lại rớt giá thê thảm.
Hàng loạt đồng coin ra đời và được cho là đã chết
Anh Long không phải là nạn nhân duy nhất của kiểu đầu tư theo trào lưu này. Chính xác hơn, thị trường xuất hiện rất nhiều nhóm trade coin. Những đồng coin mới có mặt trên thị trường, giá thành rẻ, có thể mua vào số lượng lớn và kỳ vọng sẽ tăng gấp 2, gấp 3 lần. Anh Long chia sẻ: “Tôi không đầu tư một mình, thực tế chúng tôi có hẳn 1 nhóm cùng đầu tư, nhóm này có cả những người ở nước ngoài. Chúng tôi kêu gọi nhau cùng mua một đồng tiền nào đó, đẩy sức mua của nó lên, nếu mọi người cùng mua chúng sẽ tăng giá. Thực tế thì cũng đã có những lúc lời, nhưng chuyện gì đến cũng phải đến.”
Anh Thanh Tâm (nhà đầu tư, Vũng Tàu) cho biết: “Thị trường này nghĩa là mình đi lấy nóc nhà người ta xuống về xây nhà mình, ai rút ra đúng thời điểm thì có lời, ai không thì mất tiền. Vấn đề là mình chỉ là những con cá rất nhỏ, ngoài kia lại có những con cá lớn hơn, chẳng lý nào mình làm chủ thị trường, dẫn đầu xu thế được cả.”
Đối với thị trường tài chính luôn có những con cá lớn, có khả năng thao túng, họ có thể mua vào rất nhiều coin đẩy giá thị trường tăng, thu hút những con mồi khác. Khi giá tăng đến một điểm nhất định, những con cá sẽ xả hàng từ từ, gây áp lực bán và đương nhiên giá coin sẽ giảm.
Anh Thanh Tâm (nhà đầu tư, Vũng Tàu) nhận xét: “Những đồng coin này thường không mang lại giá trị gì, công ty đằng sau không có tiềm lực tài chính, không có công nghệ đột phá, không có sản phẩm. Điều duy nhất mà họ giỏi là làm Marketing.”
FOMO – sợ bỏ lỡ cơ hội
FOMO (fear of missing out) chính là cảm giác tâm lý khiến nhà đầu tư mất tiền nhiều nhất. Chị Trinh chia sẻ: “Mình thường vào thị trường lúc giá đang ở đỉnh, vì thấy giá tăng nhanh quá, dù lý trí biết đã cao lắm rồi nhưng không kiềm được. Mình mua Bitcoin ở mức giá rất cao, và phải chốt lỗ ở mức giá giảm thấp”.
Chị Trinh cho biết trước khi đầu tư cũng đặt điểm chốt lời và chốt lỗ nghiêm ngặt. Ví dụ như bán ở điểm giá tăng 20%, và chốt lỗ ở 10%. Nhưng cuối cùng lại không làm theo quy tắc, vì khi thấy giá tăng lại sợ nó tăng hơn nữa, còn giá giảm lại kỳ vọng sẽ tăng trở lại.
Tâm lý sợ hãi bỏ lỡ cơ hội đã khiến nhiều nhà đầu tư mất tiền
Chị Trinh cho rằng mình rất có kinh nghiệm mua đỉnh bán đáy. Thực tế đây là câu chung của bất kỳ nhà đầu tư tài chính nào, nhất là ở một thị trường đầy biến động như Bitcoin.
Ham khuyến mãi, đầu tư ở những sàn không uy tín
Có rất nhiều sàn giao dịch tiền kỹ thuật số (nơi các nhà đầu tư trao đổi, mua bán coin của nhau), đây có thể là sàn giao dịch trong nước và ngoài nước. Nhà đầu tư sẽ nộp tiền vào sàn để giao dịch, với một số sàn sẽ yêu cầu nhà đầu tư mua đồng coin do chính sàn đó phát hành để trao đổi với các đồng Crypto khác. Các sàn sẽ có những chính sách thưởng, khuyến mãi khác nhau để thu hút nhà đầu tư. Từ đây cũng không ít kẻ lừa đảo xuất hiện.
Anh Thành (Nhà đầu tư) cho biết: “Tôi có mua vào 100 triệu đồng Bitcoin ở giai đoạn giá 10.000 USD. Lúc đó, tôi quyết định trữ coin lên một sàn giao dịch kia, vì lời hứa sẽ trả thưởng cao khi nạp tiền vào sàn, nhưng cuối cùng lại mất trắng vì sàn ôm tiền chạy mất.”
Đầu tư “trâu đào” khi thị trường đang nóng
“Trâu” là từ mà những người tham gia thị trường ám chỉ máy đào Bitcoin. Anh Hải (người đào coin, TP.HCM) cho biết đã đầu tư 2 tỷ để mua vào 26 máy đào coin. Anh Hải vào thị trường ở giai đoan nóng nhất, Bitcoin đạt đỉnh giá 20.000 USD/coin.
Trước sức hấp dẫn của thị trường, anh không mua coin nhưng quyết định sẽ đầu tư dàn máy đào. Tuy giá máy đắt, chi phí tiền điện, bảo dưỡng rất cao nhưng với giá thị trường Bitcoin ở thời điểm đó, anh Hải ước tính chỉ sau vài tháng sẽ bù được vốn.
Tuy nhiên, thị trường coin đã không lý tưởng như mọi người mong đợi. Trong khi việc đào coin ngày càng khó (Bitcoin được thiết kế để càng về sau việc đào coin ngày càng tốn thời gian và nhiên liệu), giá Bitcoin cũng không có mấy tiến triển tốt đẹp. Sau khi đạt đỉnh giá 20.000 USD/coin, Bitcoin có những phiên trồi sụt và hiện tại đã giảm giá dần, có lúc xuống đến 3.000 USD/coin trong năm 2018. Tất nhiên dàn trâu của anh Hải đã phải bán lỗ vốn.
Thị trường không thể định đoán
Qua tháng 3/2019, giá Bitcoin và hàng loạt đồng tiền kỹ thuật số khác vẫn chưa có nhiều biến chuyển. Bitcoin đang giao dịch ở mức giá gần 4.000 USD/coin, vẫn là mức giá rất thấp so với đỉnh. Thị trường coin không hoạt động theo bất kỳ nguyên tắc nào có lẽ là bài học lớn nhất mà các nhà đầu tư đã học được trong suốt những năm qua.
Anh Minh (nhà đầu tư, TP.HCM) chia sẻ: “Tôi đã từng đầu tư coin theo hướng phân tích kỹ thuật, dùng những thông số kỹ thuật tương tự như đầu tư chứng khoán, đọc biểu đồ, phân tích chúng. Tôi cũng đầu tư theo hướng phân tích tin tức, mua coin khi có những thông tin có lợi. Cũng có lúc đúng lúc sai, nhưng có lẽ điều tôi học được nhiều nhất, là chẳng có quy tắc nào cho thị trường này cả.”
Tuy nhiên anh Minh vẫn rất tin tưởng vào tương lai của thị trường, đặc biệt là đồng Ethereum (ETH). Anh cho biết: “Tôi dự định sẽ mua vào 100 ETH trong năm nay, tin tưởng nó có thể tăng giá 5 lần, nhưng cần thời gian”.
Tuy nhiên anh Minh cũng khuyến cáo rằng: “Đừng đầu tư nếu bạn không tìm hiểu sâu về những đồng tiền này cũng như công nghệ đứng sau nó. Cũng như xác định rằng khoản tiền bạn đầu tư có thể lời gấp 2, nhưng cũng có thể mất trắng.”
Thị trường Crypto, tiền kỹ thuật số vẫn còn đó những nhà đầu tư đầy tham vọng. Khó để nói thị trường này có tồn tại được hay không, tuy nhiên với các nhà đầu tư cá nhân khi tham gia vào thị trường, quan trọng nhất là xác định rõ đây là khoản đầu tư rủi ro và cũng cần trang bị kiến thức để không mất tiền oan ức.
Sau khi đạt đỉnh lịch sử vào cuối năm 2017, giá bitcoin đã lao dốc không phanh trong năm 2018.