Khó vay vốn ưu đãi nhà ở xã hội
Đại diện Ngân hàng Chính sách xã hội đã đưa ra những lí giải vì sao việc giải ngân vẫn còn chậm với vốn vay nhà ở xã hội.
Dự án NƠXH Bright City (Hoài Đức, Hà Nội) người dân không được vay ưu đãi do chủ đầu tư đã thế chấp dự án tại ngân hàng
Bà Trần Lan Phương, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) Việt Nam cho biết, tính riêng Hà Nội trong năm 2018 đã giải ngân được 62 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội trong chương trình. Theo bà Phương, năm 2018, NHCSXH được ngân sách nhà nước cấp 500 tỷ đồng, đã tạo nguồn vốn cho vay trong năm 2018 là 1.000 tỷ đồng. Đến 31/12/2018 đã có 59 tỉnh, thành phố thực hiện cho vay, và cơ bản hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch giao.
Lý giải việc giải ngân vẫn còn chậm với vốn vay NƠXH, đại diện NHCSXH cho rằng, đây là năm đầu thực hiện giải ngân vốn vay ưu đãi qua NHCSXH và vẫn còn nhiều vướng mắc khi giải ngân vốn cho chương trình này. Một trong những vướng mắc lớn nhất là trường hợp căn hộ NƠXH đã được chủ dự án thế chấp để gọi vốn từ các ngân hàng khác, nay người dân muốn vay vốn để mua nhà của họ thì chủ dự án phải giải chấp căn hộ đấy. Việc giải chấp căn nhà cần rất nhiều thời gian. Ngoài ra, thủ tục về giấy tờ cũng làm người dân nản không tham gia vay vốn.
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, tại Việt Nam, nhu cầu NƠXH ngày càng bức thiết hơn bởi cơ cấu dân số bước vào cơ cấu dân số vàng, với 70% dân số trong độ tuổi lao động. Đặc biệt là tại hai đô thị lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, dân số gia tăng trong khi quỹ đất để phát triển các công trình hạ tầng, như: Nhà ở, giao thông và các dịch vụ công cộng đang ngày càng thiếu hụt.
“Đến năm 2020, có khoảng 1,7 triệu người gặp khó khăn về nhà ở, phải sinh sống trên diện tích dưới 5m2/người. Mục tiêu đến năm 2020 cần xây dựng thêm ít nhất 12,5 triệu mét vuông sàn NƠXH hướng tới tầng lớp dân cư có mức thu nhập thấp tại các khu vực đô thị; đáp ứng khoảng 80% số sinh viên, học sinh các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp dạy nghề và khoảng 70% số công nhân lao động tại các khu công nghiệp có nhu cầu được giải quyết chỗ ở; hỗ trợ khoảng 500.000 hộ gia đình (theo chuẩn nghèo mới) tại khu vực nông thôn cải thiện nhà ở”- Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nói.
Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội BĐS TPHCM - cho biết, câu chuyện việc phát triển NƠXH vẫn tiến triển rất chậm, nhiều khó khăn, ách tắc do điểm nghẽn lớn nhất chính là nguồn vốn tín dụng.
Luật Nhà ở về ưu đãi chủ đầu tư dự án xây dựng NƠXH quy định chủ đầu tư dự án NƠXH được vay vốn ưu đãi từ NHCSXH. Trường hợp chủ đầu tư xây dựng NƠXH để cho thuê thì được vay vốn với lãi suất thấp hơn và thời gian vay dài hơn so với trường hợp xây dựng NƠXH để cho thuê mua, bán. Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay, chủ đầu tư các dự án NƠXH không được vay ưu đãi.