Kho bạc "ứ đọng" hàng trăm ngàn tỷ tại ngân hàng

"Ngân hàng Nhà nước mua ròng hơn 6 tỷ USD trong quý 1/2019; tiền kho bạc đang ứ tại ngân hàng thương mại vì chậm giải ngân đầu tư công ”, đó là diễn biến thị trường tiền tệ tháng 3 vừa được SSI điểm tin chiều nay.

Tiền kho bạc “ứ” vì không giải ngân được

Theo SSI, trong tháng 3 vừa qua, NHNN đã hút ròng tổng cộng 24.237 tỷ đồng trong đó có 19.337 tỷ đồng qua kênh OMO (thị trường mở) và 4.900 tỷ đồng qua kênh tín phiếu. Tính chung cả quý 1/2019, NHNN hút ròng 80.689 tỷ đồng thông qua thị trường mở nhưng cũng mua vào khoảng hơn 6 tỷ USD – đồng nghĩa với khoảng 150 nghìn tỷ đồng được bơm ra.

Bên cạnh đó, số tiền Kho bạc Nhà nước vẫn “ứ” đọng tại các ngân hàng thương mại (NHTM) khi lượng trái phiếu kho bạc (TPKB) phát hành mới Q1/2019 là 69.469 tỷ đồng mà lượng vốn đầu tư công được giải ngân chỉ khoảng 49.800 tỷ đồng. Tại cuối năm 2018, chỉ tính riêng lượng vốn KBNN gửi tại Vietcombank, BIDV và Vietinbank đã lên đến trên 216.700 tỷ đồng.

Thông tin Tiền Phong có được, con số thực tế hiện cao hơn rất nhiều và điều này chứng tỏ tiến độ giải ngân đầu tư công vẫn còn quá chậm, chưa được như kỳ vọng. Một chuyên gia cho rằng, điệp khúc ứ tiền kho bạc tại NHTM cho thấy "một sự khá luẩn quẩn" trong phát hành trái phiếu (cứ xong tiền lại để đó quay về nằm tại ngân hàng trong khi Chính phủ phải trả lãi cao), theo ông, đây là vấn đề cần xem xét.

Cùng đó bản tin tiền tệ SSI cũng cho biết: Thanh khoản dồi dào đặc biệt tại các ngân hàng lớn đã khiến cho lãi suất trên liên ngân hàng giảm liên tục từ sau Tết Nguyên đán, chạm mức đáy 05 tháng là 3,18%/năm với kỳ hạn qua đêm vào ngày 20/3 sau đó tăng trở lại khi NHNN phát hành tín phiếu kỳ hạn 7 ngày, lãi suất 3%/năm sau gần 5 tháng không phát hành và hơn 2 tháng duy trì số dư tín phiếu bằng 0.

“Một lần nữa, lãi suất tín phiếu lại được chứng minh là ngưỡng chặn dưới đối với lãi suất qua đêm trên liên ngân hàng. Lãi suất trên liên ngân hàng hiện duy trì ổn định quanh mức 4.1-4.3%/năm với kỳ hạn qua đêm và 4.3-4.5%/năm với kỳ hạn tuần, chênh lệch lãi suất USD-VND được duy trì ở mức 1.5-1.7%/năm.”, Bản tin viết.

Kho bạc "ứ đọng" hàng trăm ngàn tỷ tại ngân hàng - 1

Kho bạc phát hành trái phiếu lấy tiền xong do chưa giải ngân được lại quay về nằm im tại NHTM

Cùng đó theo SSI, trên thị trường 1, lãi suất huy động ghi nhận mức tăng khoảng 20-30bps ở các kỳ han trên 6 tháng tại một số ngân hàng, duy trì ở mức 4.3-5.5%/năm với kỳ hạn từ 1 đến dưới 6 tháng, 5.5-7.5% với kỳ hạn 6 đến dưới 12 tháng và 6.4-8%/năm với kỳ hạn 12,13 tháng.

Lãi suất neo cao ở mặt bằng đã được tạo lập từ cuối tháng 12/2018 đến nay ngoài lý do gia tăng huy động, đáp ứng yêu cầu giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn còn bởi vì nhiều NHTM chuyển hướng đẩy mạnh cho vay đối tượng khách hàng cá nhân với lãi suất cho vay tốt, đảm bảo mức sinh lời cần thiết nên có cơ sở để duy trì lãi suất huy động cao. Trong bối cảnh đó, các ngân hàng khác cũng phải duy trì lãi suất tốt để không bị mất thị phần huy động.

Thông tin từ NHNN, tính từ đầu năm đến 25/3/2019, tín dụng toàn ngành tăng 2.28%, thấp hơn khá nhiều so với mức tăng trưởng 3.56% trong Q1/2018 nên áp lực tăng trưởng tín dụng (nguồn mang lại lợi nhuận chính cho các NHTM) sẽ chuyển sang Q2/2019 kéo theo nhu cầu huy động vốn cao và lãi suất vẫn khó có thể giảm bớt.

Ngân hàng Nhà nước mua thêm 6 tỷ USD

Như đã nói ở trên, tính chung cả quý 1/2019, NHNN hút ròng 80.689 tỷ đồng thông qua thị trường mở nhưng cũng mua vào một lượng ngoại tệ kỷ lục lên tới hơn 6 tỷ USD – đồng nghĩa với khoảng 150 nghìn tỷ đồng được bơm ra.

Riêng quý 1/2019 NHNN đã mua vào 6 tỷ USD

Tỷ giá trung tâm liên tục được nâng lên, hiện ở mức 22.980đ/USD – tăng 0.28% trong tháng 3 và 0.68% trong quý 1/2019 và đang tiền gần đến tỷ giá mua vào của NHNN. Lượng USD kỷ lục NHNN mua vào được trong quý 1/2019 ngoài lý do mùa kiều hối và tăng trưởng tốt của lượng vốn FDI, FII còn cho thấy tâm lý thị trường khá ổn định, lượng ngoại tệ đầu cơ, găm giữ giai đoạn trước đó đã được giải phóng.

Tỷ giá USD/VND dao động trong biên độ hẹp 5-15đ/USD và kết thúc tháng 3 ở mức tương đương thời điểm cuối tháng trước, ở mức 23.150/23.250 trên ngân hàng và 23.195/23.205 ở thị trường tự do. Tính chung cả quý 1/2019, tỷ giá giảm ở cả 2 chiều mua vào-bán ra lần lượt 15 và 5đ/USD trên thị trường ngân hàng và 75 và 85đ/USD ở thị trường tự do.

Dù nguồn cung ngoại tệ các tháng tới có thể bớt thuận lợi hơn nhưng tỷ giá USD/VND vẫn sẽ duy trì ổn định nhờ vào diễn biến tích cực của đàm phán thương mại Mỹ - Trung hỗ trợ sự ổn định của đồng CNY, giảm sức ép với VND; chênh lệch lãi suất VND-USD vẫn duy trì ở mức khá cao (1.5-1.7%/năm); và dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã được củng cố và đang ở mức tốt nhất từ trước tới nay sẽ gia tăng nguồn lực để NHNN bình ổn thị trường khi có biến động.

“Do đó, chúng tôi cho rằng mặt bằng tỷ giá sẽ vẫn duy trì ổn định quanh mức 23.200đ/USD.”, Bản tin SSI viết.