EVN nói gì về nghịch lý ngành Điện?

Hệ thống điện đang thiếu hụt nguồn cung nhưng hàng chục nhà máy điện lại đang bị cắt giảm công suất.

Ngành điện với nghịch lý thừa điện từ nhà máy điện gió, mặt trời và phải cắt giảm công suất rồi lại sử dụng thêm nhà máy nhiệt điện chạy dầu để bù đắp. Ảnh minh họa.

Theo thông tin từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), đến cuối tháng 6/2019, cả nước có 89 nhà máy điện gió và mặt trời, với tổng công suất đặt 4.543,8 MW, chiếm 8,3% tổng công suất của hệ thống điện quốc gia.

Con số này đã vượt xa so với dự kiến của Quy hoạch điện VII điều chỉnh (chỉ 850 MW điện mặt trời vào năm 2020).

Trong đó, riêng 2 tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận hiện có 38 nhà máy điện gió, điện mặt trời với tổng công suất đặt 2.027 MW. Dự kiến, đến tháng 12/2020, công suất điện gió và điện mặt trời ở 2 tỉnh này sẽ tăng lên 4.240 MW. Công suất cần phải truyền tải từ 2 địa phương này là từ 1000-2000 MW và Bình Thuận là từ 5.700 - 6.800 MW (bao gồm cả các nguồn điện truyền thống).

Theo tính toán, sự phát triển “nóng” này đã dẫn tới thực trạng đa số các đường dây, TBA từ 110-500 kV trên địa bàn đều quá tải. Trong đó có đường dây quá tải lên đến 360%. Dự kiến, mức mang tải của các đường dây còn tiếp tục tăng lên trong thời gian tới.

Cả EVN và Bộ Công thương đều đang nhấn mạnh việc quá tải hệ thống lưới truyền tải buộc Trung tâm Điều độ Hệ thống Điện quốc gia (A0), EVN phải cắt giảm công suất của các nhà máy điện gió, điện mặt trời ở một số thời điểm để đảm bảo an toàn cho hệ thống điện.

Trước con số cắt giảm 60% công suất mà một số chủ đầu tư nêu ra A0 cho rằng chỉ là con số ở một thời điểm nhất định. “Nếu tính trung bình ngày, trong tháng 6 và tháng 7/2019, công suất cắt giảm chỉ dao động ở mức 30-35%”, ông Nguyễn Đức Cường, Giám đốc A0 cho biết.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, việc cấp phép dự án điện mặt trời, điện gió phải được Bộ Công thương xét duyệt để phù hợp với quy hoạch điện quốc gia. Tại cuộc họp báo Bộ Công thương mới đây, lãnh đạo Bộ này cũng nêu, để triển khai một dự án điện mặt trời chỉ mất khoảng 6 tháng, thậm chí ngắn hơn, nhưng thực hiện một dự án lưới điện truyền tải 220 kV, 500 kV mất khoảng 3-5 năm. Tuy nhiên, các dự án điện năng lượng tái tạo vẫn được cấp phép ồ ạt.

Trong khi đó, ông Cường cho biết giá điện năng lượng tái tạo dù có đắt (2.086 đồng/kWh) nhưng vẫn rẻ hơn nhiệt điện dầu (3000-5000 đồng/kWh). Các nguồn năng lượng tái tạo cũng luôn được ưu tiên huy động tối đa theo quy định nhưng hiện nay phải giảm công suất do quá tải lưới điện. Trong khi đó, EVN vẫn đang phải huy động nhiệt điện dầu để đảm bảo cung ứng điện đáp ứng nhu cầu phụ tải. Đây chính là nghịch lý của ngành điện!

Đại diện chủ đầu Nhà máy Điện mặt trời Phước Mỹ (Ninh Thuận) cho biết, nếu tình trạng quá tải kéo dài thì tất cả các bên đều bị thiệt hại. Vị này cho rằng, cần đẩy nhanh tiến độ các dự án lưới điện truyền tải nhằm giải tỏa hết công suất của các nhà máy, bổ sung thêm nguồn điện cho đất nước.