Lịch vạn niên
Video: Trà Giang uất nghẹn khôn cùng
Điều gì có thể ngăn một người đàn bà khỏi tự tử vì thấy nhục nhã vì bị cưỡng hiếp? Đó là tiếng khóc của đứa con. Bạn có thể tìm phim Việt gì không thua kém Hollywood? Đó là Chị Tư Hậu, một tác phẩm điện ảnh được làm năm 1962.
Chính thành công của những cảnh phim đắt giá nói riêng và cả phim nói chung đã phóng đạo diễn Phạm Kỳ Nam lên hàng những đạo diễn bậc thầy của làng điện ảnh Việt Nam. Cũng chính tác phẩm danh giá này đã mở đường cho một sự nghiệp trên màn bạc rạng rỡ chói lói cho diễn viên Trà Giang. Phim vô cùng xứng đáng khi giành giải thưởng Bông sen vàng của Liên hoan phim Việt Nam lần 2 năm 1973.
Diễn viên điện ảnh bậc thầy - NSND Trà Giang
Không dễ dàng để tìm được những viên ngọc điện ảnh lấp lánh khi tìm về với kho phim cũ của ngày xưa. Nhưng Chị Tư Hậu, cùng với Con Chim Vành Khuyên, Đến Hẹn Lại Lên, nằm trong số những thước phim vàng ngọc hiếm hoi như thế.
Câu chuyện 90 phút kể về hành trình cuộc đời trở thành nữ anh hùng của một phụ nữ miền Nam Việt Nam tên là Tư Hậu trong kháng chiến chống Pháp trước năm 1950. Trong một trận càn của giặc Pháp, chị Tư Hậu bị cưỡng hiếp. Nỗi đau khiến chị suýt tự tử nếu không có tiếng khóc xé lòng của đứa con nhỏ khát sữa. Từ đó, chị luôn phải vượt qua mọi thử thách khốn cùng khác để trở thành một chiến sỹ cách mạng vĩ đại.
Trường đoạn chị Tư Hậu bị cưỡng hiếp ở đầu phim được coi là một trong những kinh điển và mẫu mực bậc nhất của điện ảnh khi lột tả xuất sắc tâm tư tình cảm của một người vợ, người mẹ điển hình.
Trường đoạn phim bắt đầu với cảnh tên đồn trưởng, bạn học cùng chồng của chị Tư Hậu bước vô căn chòi chị Tư Hậu đang nấp. Sau một hồi vờ tỏ ra rất Thúc Sinh, hắn cũng lộ mặt một tên râu xanh lá mặt lá trái. Con thú tìm mọi cách cưỡng hiếp chị nhưng bất ngờ, gã sếp Tây người Pháp bước vô. Đại ác nhân liền hớt tay trên của gã Sở Khanh, đuổi đàn em ra và “hành xử” với người phụ nữ đáng thương.
Đạo diễn xử lý cảnh cưỡng hiếp vô cùng khéo léo. Một cảnh phim cưỡng hiếp dài hai phút không hề có nhân vật cưỡng hiếp và bị cưỡng hiếp. Chỉ có tiếng kêu ngoài khung hình. Thay vào đó là một cuộc nói chuyện vô cùng đắt giá. Tên đồn trưởng người Việt vừa bị hớt tay trên người nói chuyện với lính rằng hắn làm sếp mà không được làm chủ vựa cá dồi dào của vùng hắn chỉ huy. Cảnh phim là một sự so sánh vô cùng tinh tế khi lột tả một thế tay ba. Chị Tư Hậu là con cá – tên đồn trưởng chì là gã trông ao – còn gã chủ đê tiện thực sự đứng đằng sau chính là tên sếp Tây.
Nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó thì tay nghề biên kịch cũng chỉ dừng lại ở mức tốt, chưa thực sự trở thành bậc thầy được. Và nhà biên kịch đã khẳng định vị thế độc tôn của mình với cảnh ngay sau đó, khi chị Tư Hậu mặc chiếc áo rách tả tơi do vừa bị cưỡng hiếp chạy băng băng ra biển, hòng lao mình xuống biển vì vết nhơ nhục nhã.
Chị sẵn sàng giết chết bản thân dơ dáy của mình để chứng minh tiết hạnh của tâm hồn trong sạch. Dù cha già chạy theo quyết ngăn cản. Dù ai cũng hiểu "chuyện đã rồi" không hề là lỗi của chị. Nhưng một người đàn bà bị làm nhục làm sao có thể dễ dàng tha thứ cho bản thân như thế!
Tuy nhiên, cứu cánh duy nhất của cuộc đời là tiếng khóc của đứa con thơ. Âm thanh vô cùng đắt giá của kịch bản. Đứa con thơ khóc xé lòng khiến chị Tư Hậu khựng lại và bước trở về cho con bú. Chị không thể nào chết được.
Ở trường đoạn gồm hai cảnh này, Phạm Kỳ Nam đã khắc họa hình ảnh một người vợ và một người mẹ vô cùng mẫu mực. Vợ thủy chung và mẹ thương con hết lòng. Đây là những tính cách cốt yếu nhất của một người phụ nữ Việt. Chính hai tính cách này tiên đoán hành trình trở thành một nữ lãnh đạo vĩ đại của nhân dân vùng chiến.
Cũng chính ở trường đoạn này, bạn sẽ không hề thấy khoảng cách thường thấy giữa một phim Hollywood với một phim Việt Nam, thậm chí là rất nhiều phim Việt đang được làm hiện tại.
Dựng phim đã tạo cho tiết tấu phim không hề chậm, nếu không nói là rất đủ nhanh. Đặc biệt, nhà làm phim đã ghép hình song song cảnh chị Tư Hậu vừa chạy phăng phăng ra biển và người cha của chị cũng ôm đứa trẻ thơ chạy theo níu kéo.
Không thể phủ nhận vai trò quay phim rất xuất sắc. Phim ở dạng đen trắng nhưng những cảnh quay cũng rất tốt. Máy quay trong cảnh chị Tư Hậu chạy lao xuống biển cũng làm việc xuất sắc không khác gì phim Hollywood khi chạy trên một đường ray lớn đủ để đuổi kịp nhân vật chị Tư Hậu đang chạy từ trên cao xuống nước trong một quãng đường dài. Ngoài ra, ở cành này cũng có rất nhiều góc quay phong phú và đa dạng.
Xem clip trường đoạn chị Tư Hậu (Trà Giang) bị cưỡng hiếp:
