Phim Việt: Một năm tương đối buồn!

2013 là một năm tương đối buồn với nền điện ảnh Việt Nam khi phải chia tay với một người nghệ sĩ đáng kính, một lão làng của điện ảnh Việt Nam – “bác trưởng thôn” Văn Hiệp. Năm nay cũng chứng kiến sự “đi xuống không phanh” của thị trường phim Việt với sự thất bại của hàng loạt những bộ phim vốn rất được kỳ vọng.

“Bác trưởng thôn” qua đời - ồn ào phong danh hiệu!

Sự ra đi đột ngột của “bác trưởng thôn” Văn Hiệp là một cú shock cho hàng triệu khán giả Việt Nam. Trong sự tiếc thương ấy, người ta chợt nhận ra từ trước tới nay vẫn gọi là diễn viên Văn Hiệp, danh hài Văn Hiệp và người ta ngơ ngác hỏi: Tại sao Văn Hiệp không có một danh hiệu xứng đáng với những cống hiến của ông?

Đáp lại thắc mắc ấy, ngày 13/09/2013, chủ tịch nước đã ký quyết định truy tặng danh hiệu NSƯT cho cố nghệ sĩ Văn Hiệp, đáp lại sự mong mỏi của hàng triệu khán giả và các nghệ sĩ đồng nghiệp của ông. Gần 50 năm hoạt động trong nghề với hàng trăm vai diễn, nhưng tới tận khi nhắm mắt xuôi tay, người ta mới sực nhớ ra người nghệ sĩ già ấy vẫn chưa có một cái danh hiệu nào. Và lúc ấy, người ta mới nghĩ đến chuyện đi “yêu cầu đặc cách” cho ông một cái danh hiệu cho xứng đáng. Câu chuyện “xin” đặc cách truy tặng danh hiệu NSƯT cho danh hài Văn Hiệp vừa bi lại vừa hài như chính cuộc đời của ông vậy.

Sự ra đi của “bác trưởng thôn” Văn Hiệp là một cú shock cho hàng triệu khán giả Việt Nam

Sự ra đi của nghệ sĩ Văn Hiệp cũng đã làm dấy lên một cuộc tranh luận về thực trạng đáng buồn khi những nghệ sĩ đã đóng góp cả đời cho “môn nghệ thuật thứ 7” lại có một cuộc sống về già vất vả và thiếu thốn về vật chất. Rất nhiều câu chuyện được kể, rất nhiều hình ảnh được đưa lên. Thực trạng đáng buồn ấy làm dấy lên sự tranh luận kịch liệt trong công chúng, rồi sau đó tất cả lại chìm vào quên lãng như chưa từng có chuyện gì xảy ra.

Dòng phim hành động thất thế

Năm 2013 có thể nói là một năm buồn của dòng phim hành động khi những phim được kỳ vọng đều không thành công như mong đợi.

Đầu tiên phải kể đến chuyện “Bụi đời chợ Lớn” phải sửa lên sửa xuống và cuối cùng bị Hội đồng duyệt phim quốc gia cấm phát hành. Có thể nói, những phim như Dòng máu anh hùng, Bẫy rồng đã đặt một dấu mốc mới cho dòng phim hành động của Việt Nam. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi Trailer của phim vừa được tung ra, Bụi đời chợ Lớn của Charlie Nguyễn đã nhanh chóng tạo nên một cơn sốt trong dư luận, đặc biệt là giới trẻ. Với những cảnh quay võ thuật đẹp mắt, những màn đâm chém theo kiểu xã hội đen, những cuộc đối đầu sinh tử khiến khán giả trẻ háo hức chờ đợi.

Tuy nhiên, bộ phim đã không thể qua cửa kiểm duyệt vì lý do quá bạo lực và không đúng với hình ảnh xã hội Việt Nam. Nhà sản xuất dù không muốn nhưng cũng buộc phải sửa chữa nội dung phim nhiều lần cho phù hợp với yêu cầu của Hội đồng duyệt phim. Tuy nhiên, Bụi đời chợ Lớn vẫn không thể qua cửa.

Thất bại của Bụi đời chợ Lớn mở màn cho sự xuống dốc của dòng phim hành động

Cùng thời điểm đó, đồng số phận kẹt lại ở cửa của Hội đồng duyệt phim vì lý do quá bạo lực, diễn tả một xã hội đen tối và bế tắc nhưng Đường đua lại may mắn hơn. Sau khi sửa chữa nội dung, Đường đua được phép công chiếu. Nhưng niềm vui chưa qua, nỗi buồn lại đến khi doanh thu thất bại nặng nề, nhà sản xuất thua lỗ trầm trọng vì nội dung phim…dở dang và khó hiểu. Nhưng, nhà sản xuất thì cho rằng, Đường đua không thu hút khán giả vì là một bộ phim “nặng”, không nhiều tính giải trí cho lớp khán giả trẻ dưới hai mươi tuổi.

 Lửa Phật là một sự thất bại tiếp theo của dòng phim hành động. Nếu xét riêng về độ tưởng tượng thì phim là một thành công lớn khi làm cho khán giả không biết mình đang ở thời đại nào, không gian nào, chuyện gì đang xảy ra và ý nghĩa của phim là gì. Ít ra cũng có thể dành một lời khen ngợi cho phim về võ thuật, sự đầu tư và tinh thần mạo hiểm cho một thể loại phim mới. Dustin Nguyễn chia sẻ rằng nếu sự mạo hiểm của anh trong Lửa Phật là một thất bại, anh sẵn sàng chấp nhận và không biện minh.

Phim nhảm lên ngôi – LHP xuống cấp

Dòng phim hài - tình cảm luôn là dòng phim được các nhà sản xuất lựa chọn nhiều nhất bởi nó không quá khắt khe về kịch bản, không cần đầu tư quá nhiều về bối cảnh và diễn xuất mà doanh thu vẫn cao ngất ngưởng.

Những phim kiểu như Giải cứu thần chết, Cô dâu đại chiến,…được đánh giá là tạm ổn cũng chỉ còn là quá khứ. Năm nay, những phim mới đi theo dòng phim này đều thất bại về chất lượng nhưng đa số rất thành công về doanh thu. Ví dụ như Mỹ nhân kế, Hoán đổi thân xác, Yêu anh, em dám không? Bay vào cõi mộng,… Điều này cũng không có gì là lạ khi những bộ phim này đều đánh trúng tâm lý của khán giả bằng một công thức đơn giản mà hiệu quả: dàn diễn viên hot – nội dung đậm chất giải trí - trailer hoành tráng – quảng cáo rầm rộ và những hứa hẹn về một bộ phim hấp dẫn tới mức không thể không xem.

Mỹ nhân kế là điển hình cho sự nhạt nhẽo và vô vị của dòng phim hài - tình cảm năm nay

Điển hình cho dòng phim này là Mỹ nhân kế - một bộ phim không biết phải liệt vào loại nào cho phải vì nó cũng có những màn võ thuật nhưng chưa đủ để gọi là phim hành động, cũng có tình tiết gây cười nhưng không đủ để gọi là phim hài, cũng lãng mạn tình cảm nhưng tình cảm nào cũng đều lấp lửng. Đúng với cái tên của nó, bộ phim đã dùng mỹ nhân để làm kế lôi khán giả đến rạp và đa phần khán giả đề ra về với tâm thế “đã bị lừa”. Vì thế, dù bị chê tơi tả, Mỹ nhân kế vẫn đạt doanh thu kỷ lục (57 tỷ đồng) và trở thành bộ phim ăn khách nhất Việt Nam.

Khán giả ngày càng cảm thấy phim hài - tình cảm Việt Nam nhàm và nhạt, sự ủng hộ hết mình cho phim Việt dường như chỉ nhận lại sự chán nản và thất vọng mỗi lần bước ra khỏi rạp chiếu phim.

Cũng có lẽ vì có quá ít những bộ phim chất lượng nên kỳ Liên hoan phim quốc gia năm nay đã đem đến cho công chúng một sự thất vọng nặng nề. Được tổ chức hai năm một lần, LHP Quốc gia vẫn luôn được đánh giá là nơi có những giải thưởng uy tín và danh giá nhất nhì điện ảnh Việt. Nhưng, tại kỳ LHP 18 năm nay, ngay từ khi danh sách những phim tham gia tranh giải được công bố, nhiều người đã cảm thấy khá bất ngờ và shock khi thấy một hàng dài những phim nhảm, thậm chí có phim còn được khán giả bình chọn giải “Mâm xôi vàng” như Hello cô Ba, Giấc mộng giàu sang, Cát nóng…

Cách tổ chức bát nháo, vội vàng và thiếu chuyên nghiệp càng làm cho những giải thưởng “danh giá nhất” của điện ảnh Việt Nam “xuống giá” thảm hại. Và, mặc dù năm nay có tới những hai “Bông Sen vàng” thì có lẽ, với số đông công chúng, năm nay vẫn là một mùa “sen vàng không nở”.