Sau 2015, thi tốt nghiệp có thể chỉ còn 2 môn

“Kỳ thi tốt nghiệp THPT, đề thi sẽ yêu cầu học sinh tổng hợp kiến thức, kỹ năng của nhiều lĩnh vực để giải quyết một vấn đề chung theo hai lĩnh vực lớn Khoa học xã hội nhân văn và Khoa học tự nhiên. Hoặc kỳ thi tốt nghiệp cũng có thể chỉ thi 2 môn Toán và Ngữ văn”.

Nội dung dự kiến này được Bộ GD-ĐT đưa ra hội thảo “Hệ thống môn học và hoạt động giáo dục trong chương trình giáo dục phổ thông sau năm 2015” mới đây tại Hà Nội.

Trong đề xuất hướng đổi mới thi công nhận tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng giai đoạn sau 2015 thì đề thi không chỉ tập trung vào việc đánh giá học sinh biết cái gì mà quan trọng hơn là đánh giá học sinh làm được gì từ những điều đã biết, tức là tập trung đánh giá năng lực người học. Định hướng này buộc đề thi không thể chỉ kiểm tra trí nhớ mà phải yêu cầu vận dụng tổng hợp, thực hành, kiểm tra năng lực sáng tạo… của học sinh.

Việc thi công nhận tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng cần kết hợp kết quả đánh giá trong quá trình học tập (chủ yếu ở cấp THPT) và kết quả thi, kiểm tra kết thúc (để tốt nghiệp), kết quả thi, kiểm tra đầu vào (để tuyển sinh).

Sau năm 2015, kỳ thi tốt nghiệp có thể chỉ thi 2 môn, ảnh Đức Nguyễn

Cùng với đó, việc công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông sẽ kết hợp kết quả đánh giá quá trình và kết quả thi, kiểm tra kết thúc(để tốt nghiệp). Đồng thời, công nhận tốt nghiệp THPT dựa trên kết quả đánh giá trong quá trình giáo dục về phẩm chất, năng lực của học sinh và kết quả đánh giá cuối cấp học. Trong đó, đánh giá kết quả học tập theo hướng học xong đến đâu kiểm tra đánh giá đến đấy (hết chương trình, hết phần, hết môn). Kỳ thi tốt nghiệp, đề thi sẽ yêu cầu vận dụng tổng hợp kiến thức, kỹ năng của nhiều lĩnh vực lớn như Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội nhân văn. Cũng có thể đề thi chỉ có hai môn Toán và Ngữ văn.

Tuyển sinh đại học, cao đẳng, các trường tổ chức tuyển sinh theo hướng dựa vào kết quả công nhận tốt nghiệp THPT và có thể kiểm tra hoặc thi thêm một vài môn theo yêu cầu chuyên ngành đào tạo của mỗi trường.

Theo thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển, trong “Đề án đổi mới căn bản toàn diện giáo dục”, khâu đột phá chính là khâu kiểm tra, thi đánh giá chất lượng giáo dục. Bởi vì khâu này ít tốn kém không cần đầu tư nhiều. Khi thay đổi cách thi, giáo viên sẽ có tác động và thay đổi nội dung dạy học, phương pháp dạy học.

Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông sau năm 2015 sẽ hướng đơn giản hơn. Việc tốt nghiệp phổ thông không phải dựa vào thi cuối cùng mà căn cứ thêm vào việc đánh giá quá trình học của học sinh ở cấp phổ thông. Khi kiểm tra cuối cùng, đề thi ra theo hướng tăng cường nhu cầu vận dụng kỹ năng tổng hợp của học sinh chứ không phải kiểm tra kiến thức đơn thuần như hiện nay.

Cách thức công nhận tốt nghiệp trong cả quá trình học và thi cuối cùng sẽ tạo cơ sở cho kỳ tuyển sinh đại học, cao đẳng. Các trường đại học cũng có thể dựa vào những kết quả trong quá trình học, quá trình thi tốt nghiệp của học sinh để tuyển chọn học sinh vào trường. Một số trường có thể yêu cầu thêm mặt này mặt khác và người ta sẽ kiểm tra thêm, thi thêm. Như vậy kỳ thi tốt nghiệp cũng nhẹ nhàng hơn, thi đại học đỡ tốn kém hơn.

Thứ trưởng Hiển dẫn chứng, hiện nay hệ thống giáo dục Việt Nam đang thực hiện đổi mới thi, kiểm tra, đánh giá. Cụ thể như việc như việc xây dựng “ma trận đề” trong các kỳ kiểm tra nhằm đánh giá kiến thức toàn diện của học sinh, hướng tới phát triển năng lực cho người học.

“Hay như việc học sinh tham gia trong phạm vi rộng đối với kỳ thi quốc tế. Đây là một trong nhiều yếu tố đổi mới Bộ đã bắt đầu làm. Tuy nhiên, việc đổi mới thi cử một cách toàn diện hơn, đúng với ý nghĩa của nó thì những yếu tố khác của chương trình giáo dục phổ thông cũng phải đổi mới theo” Thứ trưởng Hiển chia sẻ.

Thứ trưởng Bộ GD cho biết, khâu đổi mới quản lý và đổi mới phát triển đối với nhà giáo cũng là vấn đề then chốt, nặng nề, bền bỉ và cần phải có nhiều giải pháp hữu ích. Hiện tại các trường Đại học Sư phạm cũng đã có bước đổi mới thi cử và đang thực hiện cho đến khi Bộ ban hành cụ thể “Đề án đổi mới giáo dục”.

Việc chuẩn bị cơ sở vật chất, đội ngũ cho việc đổi mới giáo dục sau năm 2015 còn khó bởi Việt Nam chưa có nguồn lực nhiều cho giáo dục. Do vậy, việc đổi mới thi cử vẫn phải  theo cách sử dụng có hiệu quả kinh phí, ngân sách nhà nước. Bộ sẽ tập trung đầu tư cho giáo dục THPT, giáo dục vùng sâu, vùng sa vùng khó…

Đại diện Bộ GD-ĐT cho hay, việc đổi mới như trên sẽ khắc phục được cơ bản những hạn chế về kiểm tra, đánh giá và thi cử hiện hành. Kết quả kiểm tra, đánh giá thực chất hơn, công bằng, khách quan. Đặc biệt, giảm bớt sự cồng kềnh tốn kém của một số kỳ thi, tác động tích cực việc dạy và học.