Nhóm sinh viên làm than nén từ vỏ tỏi đầu tiên trên thế giới

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Vỏ tỏi kết hợp sáp đậu nành được nén thành viên, giá chừng 2.000 đồng, có thể cháy trong 10-15 phút, để nướng thực phẩm, đuổi muỗi, được cho là "đầu tiên trên thế giới".

Viên nén mang tên NIION là sản phẩm của nhóm sinh viên Đại học Công thương, Kinh tế, Bách khoa TP HCM, Vin Uni và Cao đẳng Conestoga (Canada). Dự án sẽ tranh tài ở chung kết cuộc thi Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức vào tháng 4.

Trưởng nhóm Đinh Văn Nam, sinh viên trường Đại học Công thương TP HCM, cho biết viên nén sinh khối cacbon hóa từ vỏ tỏi có thể dùng làm mồi lửa, than nướng thực phẩm hoặc xông phòng, đuổi côn trùng. Việc tận dụng nguồn phế phẩm nông nghiệp không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường, tạo thêm thu nhập cho nông dân.

Sau khi đốt, phần tro có thể dùng để sản xuất phân bón hữu cơ, hỗ trợ canh tác bền vững.

Sản phẩm viên nén sinh khối từ vỏ tỏi của nhóm sinh viên. Video: Nhóm cung cấp

Ý tưởng về sản phẩm bắt nguồn từ lượng vỏ tỏi thừa trong xưởng sơ chế nông sản của gia đình Nam. Nam sinh cho hay mỗi ngày xưởng thải ra khoảng một tấn vỏ nhưng không thể chôn lấp như các loại rác thải sinh học khác, do có chất kháng sinh tự nhiên. Hàng tháng, gia đình Nam tốn 30 triệu đồng để xử lý lượng phế phẩm này.

Ban đầu Nam tìm cách tận dụng hoặc xử lý lượng vỏ tỏi để giảm thiểu chi phí cho gia đình. Cuối năm ngoái, dịch sốt xuất huyết xảy ra ở một số địa phương, khiến Nam nhớ đến hợp chất allicin trong vỏ tỏi có khả năng đuổi muỗi mà không gây hại cho sức khỏe.

Nghiên cứu kỹ, Nam thấy cấu tạo của vỏ tỏi tương tự giấy nhưng thô hơn, chứa nhiều dược chất, lại không tạo ra nhiều khí CO2 khi đốt. Nam sinh nghĩ nếu làm thành chất đốt như than sẽ giải quyết được nhiều vấn đề, từ nguồn nhiên liệu, năng lượng, lại giảm ô nhiễm môi trường.

"Em nhận ra đây là bài toán rất hay. Trong những trường hợp khẩn cấp như sau lũ lụt, thiên tai hoặc khi đi cắm trại không có điện, đèn dầu thì có thể đốt viên vỏ tỏi để sưởi, nướng thức ăn hoặc xua đuổi muỗi, côn trùng", Nam nói.

Để hiện thực hóa ý tưởng, nam sinh tìm đồng đội có chuyên môn về hóa, kỹ thuật để làm sản phẩm. Nhóm được thầy cô trường Đại học Công thương, Bách khoa TP HCM cho dùng phòng thí nghiệm trong quá trình nghiên cứu.

Thành phẩm viên nén từ vỏ tỏi ban đầu của nhóm. Ảnh: Lệ Nguyễn

Thời gian đầu, nhóm loay hoay tìm hợp chất có thể kết dính vỏ tỏi với nhau và nén lại thành khối. Nhiều thành viên bị bỏng khi thử dẫn cháy và kết dính bằng cồn, gelatin, bột bời lời. Sản phẩm ban đầu thất bại, thậm chí chống cháy. Liên tục thử trong một tuần, nhóm tìm ra cách kết hợp với sáp đậu nành hoặc sáp ong.

Sau khi so sánh, Nam và các bạn nhận thấy sáp đậu nành phù hợp hơn vì nóng chảy ở nhiệt độ 70-80 độ C, không làm biến chất vỏ tỏi. Trong khi đó, sáp ong đắt hơn, nhiệt độ nóng chảy đến 100 độ C có thể thay đổi hoạt chất trong vỏ tỏi.

Có thành phẩm ban đầu, các thành viên tiến tới hoàn thiện quy trình sản xuất. Vỏ tỏi được thu gom ở chợ, xưởng chế biến nông sản hoặc các công ty làm gia vị, sau đó được làm sạch, phơi khô rồi kết hợp với sáp đậu nành theo tỷ lệ nhất định và tinh dầu để tạo mùi hương nếu cần.

Mỗi viên nén với khối lượng 12,5g cháy trong 10-15 phút. Nếu so sánh với than củi, than đá cùng khối lượng, thời gian cháy của viên nén vỏ tỏi dài hơn, năng suất tỏa nhiệt (nhiệt trị) cao hơn, lại giảm đến 80% lượng khí thải CO2.

Phương Anh, thành viên của nhóm, cho biết nhóm dự kiến cho ra thị trường 3 phiên bản viên nén vỏ tỏi, để phù hợp với các nhóm khách hàng. Cụ thể, viên nướng dành cho nhà hàng, gia đình để nướng thực phẩm. Viên nén sinh khối hướng đến làm chất đốt, sưởi ấm. Loại thứ ba có thêm tinh dầu, có công dụng đuổi muỗi, xông hương. Mỗi hộp 10 viên trọng lượng khoảng 125g, giá bán dự kiến khoảng 15.000-20.000 đồng.

Nhóm cũng tính làm thêm viên có kích thước nhỏ hơn, giá 500 đồng hoặc viên lớn để kéo dài thời gian cháy lên 180 phút.

"Với thành phần hoàn toàn từ tự nhiên, nhiều công dụng và gọn nhẹ, nhóm có niềm tin sản phẩm sẽ được thị trường trong và ngoài nước đón nhận", Phương Anh nói.

Các thành viên nhóm NIION đến từ nhiều trường đại học. Ảnh: Nhóm cung cấp

Thạc sĩ Hoàng Thị Thoa, Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp, trường Đại học Công thương TP HCM, cho biết trên thế giới đã có những viên nén sinh khối hay mồi lửa từ các phụ phẩm khác nhưng đây là sản phẩm đầu tiên làm từ vỏ tỏi. Khi nghe trình bày ý tưởng, bà bất ngờ vì sự mới lạ. Thành viên của nhóm từ nhiều lĩnh vực như tài chính, kỹ thuật, quản lý, sức khỏe và đều giỏi ngoại ngữ.

"Các bạn rất máu lửa, mang tinh thần khởi nghiệp nên hoàn toàn chủ động nghiên cứu cách chế biến, khám phá thị trường, lên kế hoạch kinh doanh", bà Thoa đánh giá.

Theo bà Thoa, viên nén sinh khối từ vỏ tỏi tạo ra nguồn năng lượng xanh, giảm ô nhiễm môi trường, có thể dần thay thế than củi, than đá.

"Sản phẩm có tiềm năng lớn khi nguồn cung dồi dào, đảm bảo chất lượng và đầu ra khả quan. Thị trường nước ngoài đang rất quan tâm đến dạng viên nén sinh khối như thế này cho các hoạt động du lịch, cắm trại", bà nhận định.

Dù vậy, bà cho rằng sản phẩm vẫn cần thêm thời gian để hoàn thiện về mặt kỹ thuật trước khi thương mại hóa.

Đây cũng là mục tiêu mà nhóm Nam đề ra trong thời gian tới. Nam sinh cho hay các thành viên đang cải tiến công thức theo hướng giảm tỷ lệ sáp đậu nành để giảm giá thành. Hiện, giá 1kg vỏ tỏi sạch khoảng 1.000 đồng trong khi giá của 1kg sáp đậu nành là 175.000 đồng. Đồng thời, nhóm cần tìm máy sản xuất phù hợp, giúp xay nhuyễn vỏ tỏi để viên nén được mịn, đẹp hơn.

"Chúng em muốn thương mại hóa sản phẩm, lập công ty kinh doanh chứ không dừng lại là dự án trong các cuộc thi sinh viên" Nam nói.