Năm học mới 2015-2016: Nhiều đổi mới, lắm băn khoăn

Hôm nay (5.9) lần đầu tiên, 22,2 triệu học sinh, sinh viên cả nước đồng loạt đón ngày khai giảng gọn nhẹ, ý nghĩa theo chủ trương mới của Bộ GDĐT. Đây là năm có nhiều thay đổi về chương trình học, sách giáo khoa, thi cử... nên kéo theo đó cũng có khá nhiều băn khoăn.

Giáo viên “3 trong 1”

Trước thềm năm học mới, một vấn đề lớn đang được nhiều phụ huynh, học sinh quan tâm là dự thảo về chương trình tổng thể giáo dục phổ thông vừa được Bộ GDĐT đưa ra lấy ý kiến dư luận. Mặc dù theo dự thảo, đến năm 2018, chương trình này mới được áp dụng chính thức, nhưng Thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Vinh Hiển cho biết, ngay từ năm học 2015 – 2016 các trường sẽ bắt đầu tiến hành thay đổi cách dạy và học để làm tiền đề cho cuộc đổi mới.

Các em nhỏ Trường Tiểu học Trần Quốc Toản, Hà Nội.  Ảnh: T.A

Một trong những nội dung quan trọng trong dự thảo chương trình này là việc tích hợp các môn học ở tất cả các cấp học để đạt mục tiêu phát triển năng lực và hoàn thiện nhân cách học sinh. Ví dụ, cấp THCS có môn khoa học tự nhiên (tích hợp lý, hóa, sinh); khoa học xã hội (tích hợp văn, sử, địa)… Đồng nghĩa với yêu cầu tích hợp liên môn, 1 giáo viên phải đủ trình độ để dạy cùng một lúc 3 môn học. Trước lo lắng về việc áp dụng đại trà dạy tích hợp, Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển khẳng định, việc dạy tích hợp thực chất đã được đưa vào áp dụng ở mô hình trường học mới (VNEN) từ năm 2011 – 2012. Hiện nay, 1.447 trường tiểu học trên cả nước đã áp dụng mô hình này, dự kiến đến năm học 2015 – 2016 sẽ có trên 3.700 trường triển khai. 

Đồng tình với chủ trương của Bộ GDĐT nhưng GS Nguyễn Minh Thuyết – nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội vẫn băn khoăn: “Hiện nay, các trường sư phạm vẫn đào tạo giáo viên theo từng môn học, việc dạy được tích hợp sẽ rất khó. Trước khi đổi mới chương trình phải đổi mới phương thức đào tạo giáo viên. Trong khi trình độ giáo viên chưa “tích hợp” đã dạy “tích hợp” thì có quá vội vàng không?”.

Lời hứa của Bộ trưởng

Năm học 2014 - 2015, lần đầu tiên Bộ GDĐT áp dụng Thông tư 30 về đổi mới đánh giá học sinh tiểu học. Theo đó, suốt 1 năm học qua, giáo viên, học sinh và phụ huynh phải làm quen với việc không chấm điểm, nhận xét bằng lời, không xếp loại học sinh giỏi, khá, tiên tiến...  Tổng kết 1 năm thực hiện thông tư này, Bộ trưởng Bộ GDĐT Phạm Vũ Luận cũng thừa nhận, ở những lớp học có sĩ số đông việc thực hiện gặp nhiều khó khăn, giáo viên phải gánh vác lượng sổ sách lớn, mất nhiều thời gian nhận xét, ghi chép, hạn chế khả năng nâng cao nghiệp vụ, chuyên môn. Ông Luận hứa: “Trong năm học 2015 – 2016, Bộ GDĐT sẽ có những chỉ đạo quyết liệt đối với công tác quản lý để giảm tải công việc hành chính, sự vụ, sổ sách cho giáo viên để thầy cô có nhiều thời gian cho công việc chuyên môn”.

Một điểm quan trọng khác đã được ngành giáo dục triển khai quyết liệt trong năm học 2014 – 2015 là đổi mới thi cử. Kỳ thi THPT quốc gia ra đời với hai mục đích, công nhận tốt nghiệp THPT và lấy điểm xét tuyển vào ĐH. Bộ GDĐT đánh giá, kỳ thi “2 trong 1” đã giải quyết được nhiều vấn đề, trong đó có việc giảm áp lực cho học sinh, giảm chi phí cho xã hội và giảm tiêu cực. Tuy nhiên, khi thực hiện “công đoạn” xét tuyển vào ĐH, CĐ, kỳ thi này đã bộc lộ những vướng mắc khiến cho không ít thí sinh, phụ huynh phải lao đao, tốn kém vì việc rút – nộp hồ sơ quá phức tạp. Thẳng thắn nhìn nhận thiết sót, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận đã hứa sẽ tổ chức rút kinh nghiệm một cách nghiêm túc từ Bộ đến địa phương, các trường ĐH, CĐ về công tác chuẩn bị, tổ chức, chấm thi, xét tuyển… Trong năm học 2015 – 2016, Bộ trưởng khẳng định vẫn tiếp tục thực hiện kỳ thi THPT quốc gia nhưng sẽ có những điều chỉnh phù hợp hơn về kỹ thuật và thời gian tổ chức kỳ thi này.