Học xác suất, thống kê từ lớp 2 để làm gì?

Thông tin sắp tới Bộ GD&ĐT sẽ đưa nội dung xác suất, thống kê được giảng dạy môn Toán từ lớp 2 khiến nhiều phụ huynh “hoang mang”.

Trong Chương trình Giáo dục phổ thông mới sẽ đưa nội dung xác suất – thống kê vào Toán lớp 2. Ảnh minh họa: Q.Anh

Lớp 2 đã học nội dung của… đại học

Theo Chương trình Giáo dục phổ thông mới môn Toán do Bộ GD&ĐT công bố, nội dung thống kê, xác suất được dạy xuyên suốt từ lớp 2 đến lớp 12. Ở lớp 2, phần thống kê gồm các nội dung thu thập, phân loại, sắp xếp số liệu, đọc biểu đồ tranh, nhận xét về các số liệu trên biểu đồ tranh. Về phần xác suất, học sinh làm quen với khả năng xảy ra (có tính ngẫu nhiên) của sự kiện, biết mô tả những hiện tượng liên quan các thuật ngữ có thể, chắc chắn, không thể, thông qua một số thí nghiệm, trò chơi, hoặc xuất phát từ thực tiễn. Sang đến lớp 3, lớp 4 và lớp 5, sẽ là nâng cao hơn đối với xác suất và thống kê…

Dù Bộ GD&ĐT chỉ đưa ra định hướng (nhưng chắc chắn đưa vào chương trình) với môn Toán có học về xác suất, thống kê từ lớp 2, với nhiều phụ huynh, thông tin này khiến họ người cảm thấy băn khoăn bởi bản thân họ, chỉ được tiếp cận môn học này khi học đại học.

"Tôi nhớ, hồi học đại học tôi mới học đến nội dung này, lúc đó chỉ bạn nào giỏi Toán mới học tốt và đạt điểm khá, môn này cũng khá nhiều người phải thi lại, thậm chí học lại. Nên có thông tin dạy từ hồi lớp 2, khiến tôi có phần lo lắng bởi nếu quá khó thành ra đánh đố các con. Mục tiêu giảm tải nên đưa những kiến thức nhẹ nhàng, học tư duy là chính chứ không nên đưa những phần khó vào áp dụng", chị Phương Hoài (ở Đống Đa, Hà Nội) có con đang học lớp 1 cho biết.

Còn phụ huynh Đinh Trung Tuyên (ở Hoàng Mai, Hà Nội) cho rằng: "Nếu xác suất, thống kê mà dạy theo kiểu học mà chơi thì rất hay và rèn tư duy Toán học cho học sinh. Học từ lớp 2 có thể theo hướng tiếp cận, tăng thực hành và chia nhóm cho học sinh sẽ hiệu quả. Tôi đánh giá học nội dung nào không quan trọng bằng học như thế nào. Có nhồi nhét, quá tải hay sẽ là phần học hay tùy thuộc vào cách dạy ra sao thôi. Về chủ trương có thể rất hay, nhưng khi ban hành nội dung học những gì, thực hành ra sao mới là quan trọng".

Những thắc mắc, hoài nghi của phụ huynh đối với nội dung mới sẽ được đưa vào Toán học từ lớp 2 ắt hẳn cũng có nhiều nguyên do. Có lẽ, Chương trình Giáo dục hiện hành đang ở mức quá tải, nhiều phụ huynh đã "nản" với việc gồng mình của con với các nội dung khó ngay từ cấp tiểu học, vậy nên trước những sự thay đổi nào đó sẽ băn khoăn, lo lắng bởi đã có nhiều lần "đổi mới" nhưng đâu vẫn vào đó.

Khó hay dễ phụ thuộc vào cả giáo viên?

Không chỉ các bậc phụ huynh, với nhiều giáo viên, thông tin này được đón nhận một cách khá tích cực. Thầy Trần Mạnh Tùng - Giáo viên Toán Trường THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội), theo tôi được biết, mặc dù không có tên gọi chính xác là "xác suất, thống kê" nhưng ở nhiều nước, học sinh đã được học phần này từ tiểu học. Ở Việt Nam, xác suất được dạy ở bậc đại học trước đây và lớp 11 từ năm 2007 đến nay. Ngay ở chương trình Toán tiểu học cũng đã có đề cập ở lớp 3, học sinh được làm quen với bảng thống kê số liệu, ví dụ như thống kê số con trong gia đình…

"Với học sinh lớp 2, yêu cầu của phần này không khó, tương tự những việc hiện nay các em đang làm. Ở lớp 2 mới chỉ ở mức độ làm quen, là phần mở đầu để nâng dần cho các lớp sau. Phụ huynh cũng không nên quá lo lắng. Tuy nhiên, để đáp ứng được yêu cầu, các thầy cô sẽ phải có một quá trình tập huấn, tự học, tự đào tạo mình để bồi dưỡng, nâng cao kiến thức. Ngoài ra, giáo viên phải tổ chức lớp học theo các hoạt động để từ đó phát huy năng lực của học sinh, lĩnh hội tri thức mới", thầy Trần Mạnh Tùng chia sẻ.

Được tiếp cận với Chương trình Giáo dục phổ thông mới, trong đó có môn Toán tiểu học, cô Vũ Thị Mai – Giáo viên Trường Tiểu học Y Tý (xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai) cho biết: "Chương trình học của học sinh sắp tới sẽ được giảm nhẹ đi rất nhiều, không quá khó và nâng dần theo lớp. Tuy nhiên, khi áp dụng ở vùng cao biên giới, trình độ học sinh chưa đồng đều, có những phần học sinh sẽ khó tiếp thu. Ví dụ như, hoạt động trải nghiệm hướng dẫn các em sử dụng tiền, thống kê việc mua bán… các em vẫn còn lúng túng do ít được làm quen. Nhiều phụ huynh cũng chưa quan tâm để hỗ trợ học sinh, nên khi áp dụng nội dung nào cần có những phù hợp với nhận thức của học sinh".

Theo Bộ GD&ĐT, mục đích của học xác suất, thống kê trong Chương trình Giáo dục phổ thông mới là để tạo cho học sinh khả năng nhận thức và phân tích các thông tin được thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, hiểu bản chất xác suất của nhiều sự phụ thuộc trong thực tế. Từ đó hình thành sự hiểu biết về vai trò của thống kê như là nguồn thông tin quan trọng về mặt xã hội, biết áp dụng tư duy thống kê để phân tích dữ liệu. Nâng cao hiểu biết và phương pháp nghiên cứu thế giới hiện đại cho học sinh.

Theo Chương trình Giáo dục phổ thông mới ở môn Toán do Bộ GD&ĐT công bố, nội dung thống kê, xác suất được dạy xuyên suốt từ lớp 2 đến lớp 12 và áp dụng từ năm học 2020 - 2021. Trong chương trình, các bài học thiết kế nhẹ nhàng, đơn giản, rất thiết thực với học sinh từ bậc tiểu học. Theo Bộ GD&ĐT, chương trình Toán học của một số nước có nền giáo dục tiến bộ cũng dạy xác suất thống kê cho học sinh tiểu học từ sớm.