Dấu hiệu sớm cảnh báo trẻ chậm nói cha mẹ phải đặc biệt chú ý

Sự chậm trễ ngôn ngữ có thể được gây ra bởi nhiều yếu tố khác nhau (như vấn đề về thính giác) hoặc có thể là một phần của các tình trạng khác như khuyết tật học tập hoặc tự kỷ. Trong mọi trường hợp, đánh giá, chẩn đoán và điều trị kịp thời là chìa khóa dẫn đến kết quả tốt nhất cho trẻ.

Trong lĩnh vực phát triển ngôn ngữ, các mốc thời gian rất hữu ích. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc hiểu hoặc giao tiếp với trẻ mới biết đi và cảm thấy lo lắng, hãy tự đặt ra những câu hỏi sau đây. Nếu đa số câu trả lời của bạn là không trong những câu hỏi này, hãy can thiệp sớm để kiểm tra và chẩn đoán thêm.

Bé có cố gắng nói không?

Đến 12 tháng tuổi, trẻ mới biết đi sẽ cố gắng giao tiếp bằng lời nói với bạn. Mặc dù đó có thể là những từ chưa có nghĩa, nhưng bé tỏ ra mong muốn phát âm và “chuyện trò” với bạn

Bé có vẻ quan tâm đến người khác?

Khi ở nhà và những người khác vào hoặc ra khỏi phòng, trẻ sẽ chú ý và phản ứng. Phản ứng có thể bao gồm mỉm cười khi nhìn thấy một người quen, khóc khi bạn rời khỏi hoặc cố gắng theo dõi bạn khi bạn rời khỏi phòng. Bé cũng sẽ quan tâm đến những gì người khác đang làm, ví dụ, nếu ai đó đang ăn, đọc sách hoặc chơi với một món đồ chơi gần đó.

Bé có sử dụng từ mới với việc tăng đều đặn không?

Khi trẻ bắt đầu cố gắng sử dụng từ ngữ, bạn sẽ thấy sự tiến bộ ổn định trong sự phát triển ngôn ngữ của bé. Một khi bé bắt đầu nói sẽ có sự gia tăng các từ từ thời điểm đó trở đi. Hãy quan tâm nếu từ vựng của trẻ có vẻ trì trệ trong hơn một vài tháng hoặc nếu bé đã từng có một từ gì đó và sau đó lại biến mất.

Bé có phản ứng khi thấy tiếng nhạc?

Hầu hết trẻ mới biết đi cho thấy một số loại phản ứng với âm nhạc. Nếu bé vỗ tay, lắc lư hoặc cố gắng nhảy, lắc đầu, ngân nga hoặc cố hát, thì đừng lo lắng. Nếu trẻ không làm những điều này mới cần lo lắng bởi có thể có vấn đề.

Âm thanh của trẻ có giống với những gì em bé khác không?

Mặc dù giọng nói của mỗi người sẽ có những đặc điểm độc đáo, nhưng mẫu giọng nói của trẻ mới biết đi sẽ phản ánh những gì bé nghe thấy xung quanh mình. Chẳng hạn, bé phát ra những âm thanh không đều hoặc chỉ là những âm đơn chứ không thành từ.

Trẻ có biết và trả lời tên của chính mình không?

Khi bạn gọi tên trẻ, bé sẽ quay đầu về phía bạn hoặc nhìn thẳng vào bạn. Em bé 4 tháng tuổi có thể làm điều này. Hãy quan tâm nếu nó không xảy ra vào ngày sinh nhật đầu tiên của con bạn.

Trẻ có sử dụng nhiều từ hơn cử chỉ?

Khi được khoảng 2 tuổi, trẻ nên chuyển sang sử dụng nhiều từ hơn là cử chỉ.

Những người khác có hiểu được những câu nói của trẻ?

Cha mẹ có thể hiểu được ngôn ngữ của con mình ở một mức độ nhất định, tuy nhiên với đa số người lạ sẽ thường không hiểu một em bé 1 tuổi muốn nói gì. Nhưng nếu con bạn lên 3 và mọi người vẫn không hiểu các câu nói của bé thì đó là lý do cần quan tâm.

Trẻ có thể làm theo các lệnh đơn giản bằng lời nói không?

Trẻ 2 tuổi bình thường đã có khả năng làm theo các yêu cầu bằng lời nói thông thường như "Con hãy mang giày vào chân" hoặc "Đưa cho mẹ cốc nước". Nếu bé trên 2 tuổi mà vẫn chưa biết làm theo những yêu cầu này, hãy chú ý.

Trẻ đã bắt đầu ghép từ lại với nhau chưa?

Lên 2, trẻ đã có thể tập hợp các từ theo những cách có ý nghĩa. Bé đã có thể nói "con đói" khi muốn ăn hoặc "Đi ra ngoài" khi muốn đi chơi chẳng hạn. Hãy quan tâm nếu trẻ không làm điều này khi bé 3 tuổi.

Trẻ có biết bắt chước?

Hãy quan tâm nếu trẻ chưa bao giờ bắt chước âm thanh hoặc cử chỉ trước đây. Một số mô phỏng phổ biến, bắt đầu sớm có thể bao gồm tiếng mèo kêu, tiếng chó sủa, tiếng bố mẹ nói "uh oh" hoặc vẫy tay "tạm biệt" và vỗ tay khi bạn vỗ tay.

Trẻ đã từng bao giờ bị nhiễm trùng tai?

Nếu trẻ bị nhiễm trùng tai mà được chẩn đoán muộn, thì bé có thể đã gặp vấn đề với thính giác của mình và điều này cũng đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ.