Chưa tăng học phí, quyết chống lạm thu

Buổi họp báo đầu năm học mới 2012-2013 tại Bộ GD-ĐT những vấn đề nóng như thu chi đầu năm học, phân luồng học sinh, nâng cao chất lượng giáo viên, chính sách cho sinh viên nghèo,… đã được tập trung thảo luận.

"Đã xuất hiện tình trạng lạm thu"

Trước thực tế cứ đến đầu năm ở các trường lại xảy ra tình trạng lạm thu, một số ý kiến cho rằng nguyên nhân xuất phát từ việc ngân sách của nhà nước chi về các trường không đủ. Lãnh đạo một số trường cho rằng nên tăng học phí để tránh hiện tượng lạm thu tràn lan như hiện nay.

Ông Lê Khánh Tuấn – Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, Bộ GD-ĐT: cho biết, Bộ đã làm việc với các tỉnh, bộ ngành và thống nhất trình Thủ tướng. Tuy nhiên chúng tôi chưa đặt vấn đề tăng học phí trong điều kiện kinh tế như hiện nay”.

Dẫu vậy, ông Tuấn cũng chia sẻ: “Hiện nay ngân sách chi cho các trường còn hạn chế nên hoạt động của nhà trường còn nhiều khó khăn”

Theo ông Tuấn, khắc phục lạm thu cần thực hiện nhiều giải pháp, trong đó quan tâm để đảm bảo đủ nguồn đầu tư ngân sách theo quy định. Trước mắt là đảm bảo nguyên tắc 80% chi cho con người và 20% chi cho hoạt động.

HS Trường Tiểu học Vĩnh Ngọc (xã Vĩnh Ngọc, huyện Đông Anh, Hà Nội) trong giờ ra chơi. (Ảnh: Văn Chung).

Thừa nhận thực tế ở một số địa phương đã xuất hiện tình trạng lạm thu đầu năm học, ông Tuấn cho hay Bộ GD-ĐT cùng các UBND tỉnh, thành phố vào cuộc. Nếu phát hiện tình trạng trên sẽ có biện pháp xử lí nghiêm”.

Hiện nay Bộ GD-ĐT đang soạn thảo 2 văn bản gồm: Thông tư hướng dẫn việc thu tự nguyện trong các nhà trường và đang đến bước cuối cùng để chuẩn bị ban hành. Thứ hai là thông tư theo nghị định 49,cho phép những trường tổ chức dịch vụ, chương trình chất lượng cao để được thu tương xứng, cũng là một cách để chống lạm thu.

50.000 tỷ đồng hỗ trợ cho SV vay vốn

Liên quan đến chính sách hỗ trợ cho sinh viên nghèo, có hoàn cảnh khó khăn, ông Ngũ Duy Anh, Vụ trưởng Vụ công tác học sinh-sinh viên, Bộ GD-ĐT cho hay: “Việc được vay tín dụng đã tăng đến 1 triệu đồng/tháng/sinh viên. Tức mỗi năm các em được vay 10 triệu để trang trải học phí và lo cuộc sống, tránh tình trạng vì nghèo mà bỏ học”.

Vụ trưởng thông báo: Cho tới nay đã có trên 2 triệu sinh viên đã được vay vốn. Nhằm đảm bảo cho công tác hỗ trợ, dự kiến số vốn cần gần 50.000 tỷ đồng.

Về chính sách nhà ở, ông Anh cũng chia sẻ việc sinh viên gặp khó khăn khi chỗ ở trong kí túc xá chủ yếu dành cho đối tượng nhà nghèo, chính sách. Bộ GD-ĐT cũng đã kết hợp với các địa phương để thuyết phục các chủ nhà trọ không tăng giá nhà.

Trường chuẩn, lớp vẫn đông là không tránh khỏi

Vụ trưởng Giáo dục tiểu học Lê Tiến Thành cho hay, Bộ có biết tình trạng lớp học quá đông ở các trường, đặc biệt ở các TP lớp. Hiện tượng này xuất phát từ thực tế ở thành phố (TP) lớn hàng năm đều có lượng di cư lớn, học sinh ngày càng đông, còn ở nông thôn ngày càng ít đi. Như vậy TP không xây dựng kịp trường học. Trách nhiệm là ở UBND các tỉnh, TP.

Ông Thành tâm sự: “Ngành giáo dục muốn tất cả các trẻ đều được đến trường. Nếu như xe khách 30 chỗ không thể nhét được 50 người, 20 người còn lại không được đi thì trong giáo dục không thể chỉ chấp nhận 30 người và từ chối không cho những em còn lại học. Tỉnh, TP cũng không thể kiếm thêm được trường. Trong tất cả các giải pháp, phải chấp nhận một giải pháp”.

“Chúng tôi biết các TP đều cố gắng xây trường, giảm học sinh trên một lớp nhưng để đạt được con số mong muốn thì các UBND phải cố gắng nhiều. Chúng ta rất bức xúc về sự mất cân đối nhưng đó là thực tế mà hiện tại chúng ta phải chia sẻ, không thể có một giải pháp tức thì được” – ông Thành nhấn mạnh

Về việc công nhận trường chuẩn quốc gia, nếu sĩ số học sinh quá đông liệu có tiếp tục được là “chuẩn” không, ông Thành cho hay: “Chúng ta không phải công nhận một lần là mãi mãi. Cũng như phổ cập giáo dục, năm sau vẫn phải làm. Như vậy mới đảm bảo chất lượng.”.

Công tác phân luồng gặp nhiều khó khăn

Theo ông Hoàng Ngọc Minh, Vụ trưởng Vụ GD Chuyên nghiệp: “Công tác phân luồng đã đặt ra nhiều năm nay nhưng tiến triển chưa được bao nhiêu. Năm 2010 có 22.657 học sinh tốt nghiệp THCS, TCCN. Năm 2011 thụt đi một chút”.

Những khó khăn được chỉ ra là: Công tác quản lí khi cả Bộ Lao động- Thương binh-Xã hội và Bộ GD-ĐT cùng quản lí đến chuyện bậc TCCN nhận được rất ít đầu tư dẫn tới thí sinh gặp thiệt thòi nhiều. Thêm vào đó là cuộc cạnh tranh tuyển đầu vào đến từ các trường cao đẳng nghề.

Nhiều giải pháp đã được đưa ra như việc tuyên truyền của các nhà trường và địa phương đi kèm với cải thiện chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, ông Minh cũng thừa nhận đây là “vấn đề nan giải”.

“Hiện tại các trường, doanh nghiệp đã và đang tích cực làm công tác hướng nghiệp sớm cho học sinh phổ thông. Đặc biệt tập trung ở các vùng kinh tế khó khăn. Ở các địa phương khác như TP.HCM và Vĩnh Phúc đã chủ động làm rất tốt.

Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao công tác phân luồng vẫn dựa vào ý chí của các lãnh đạo, sự quyết tâm của các ban ngành kết hợp với chiến lược phát triển dạy nghề của Chính phủ” – ông Minh nhấn mạnh.