Choáng với sách giáo khoa đầy “sạn”

Dù những kiến thức trong đó được coi là chuẩn mực nhưng trên thực tế, sách giáo khoa từ tiểu học đến THPT vẫn mắc rất nhiều lỗi.

Một trong những cuốn sách giáo khoa (SGK) rất nhiều sạn là Tiếng Việt 1, tập 1 do NXB Giáo dục Việt Nam (trực thuộc Bộ GD-ĐT) phát hành.

Sai từ tiểu học...

Trong cuốn SGK được coi là mẫu mực này, người đọc có thể bắt gặp rất nhiều lỗi sai ở cách viết thường, viết hoa. Ví dụ, sau bài 28 (dạy về chữ thường, chữ hoa), học sinh đã được nhận biết về chữ hoa, chữ thường nhưng sách lại viết rất lộn xộn, tùy tiện.

Ở trang 81, sách in hoa chữ Chào Mào nhưng tại trang 85, sách lại chỉ viết hoa chữ Tu, còn chữ hú lại viết thường, dù Chào Mào và Tu Hú cùng là những loại chim. Trang 89 tiếp tục viết hoa chữ Sáo Sậu nhưng châu chấu, cào cào thì lại viết thường. Trang 101 viết hoa chữ Kiến nhưng trang 99 chữ lợn lại viết thường. Trang 115, sách viết Trai gái bản mường cùng vui vào hội, trong khi Mường là danh từ riêng, nhất thiết phải viết hoa.

Sách giao khoa cần sự chuẩn mực và chính xác

Sách viết cho học sinh lớp 1 phải rất trong sáng, dễ hiểu để phù hợp với lứa tuổi này nhưng các tác giả lại dùng nhiều từ khó hiểu, đánh đố các bé. Cách dùng từ bò bê có cỏ, bò bê no nê ở trang 29 khiến nhiều người lớn cũng phải suy nghĩ chứ đừng nói gì đến trẻ 6 tuổi. Ở đây, thay vì dùng từ có, sách nên dùng từ ăn để học sinh có thể hiểu bài.

Một ví dụ khác của sự tùy hứng xuất hiện ở bài 26, trang 55. Hình minh họa trong sách vẽ trạm y tế nhưng câu học sinh được học lại là bé bị ho, mẹ cho bé ra y tế xã , thay vì trạm y tế xã...

Anh Ngô Bá, một phụ huynh có con đang học lớp 2, cho biết rất kinh ngạc với các kiến thức được cung cấp trong sách tham khảo Cùng em học Tiếng Việt được NXB Hà Nội ấn hành. Ngay trong những trang đầu tiên, sách đã đưa ra bài trắc nghiệm đánh đố không chỉ học sinh mà cả phụ huynh.

Ở bài Có công mài sắt có ngày nên kim, sách đưa đưa ra câu hỏi câu trắc nghiệm: “Trong lúc đi chơi, điều gì làm cậu bé ngạc nhiên? A. Từ một thỏi sắt, bà cụ mài một lúc đã thành chiếc kim. B. Có một bà cụ mải miết mài thỏi sắt thành tảng đá. C. Có một bà cụ ngồi chơi bên đường, tay cầm thỏi sắt”… Anh Bá cho hay rất bất bình về cách ra câu hỏi trắc nghiệm kiểu này cũng như kiến thức của những người viết sách. Trên thực tế, cả 3 đáp án đều sai và quan trọng hơn là làm sai ý nghĩa của câu tục ngữ rất hay này của người Việt.

... đến trung học

SGK môn Lịch sử 6 có dung lượng rất mỏng (chỉ 84 trang), song “sạn” cần phải nhặt thì lại khá nhiều. Dù đã qua nhiều lần sửa chữa, tái bản nhưng ở bản năm 2013, sách vẫn viết Đạo quân bộ của Mã Viện lẻn qua Quỷ Môn Quan (Tiên Yên - Quảng Ninh), xuống vùng Lục Đầu (trang 50).

Lỗi sai này là nghiêm trọng vì giở bất kỳ cuốn từ điển, sổ tay địa danh nào hay vào Google tìm đều có thể biết Quỷ Môn Quan thuộc xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn. Thêm vào đó, từ “lẻn” chỉ hợp với hành động lén lút của một người, không phù hợp với một đạo quân “gồm 2 vạn quân tinh nhuệ” - như thông tin được chính SGK Lịch sử 6 này đưa ra.

Trang 58, sách viết: Lí Bí quê ở Thái Bình, mạn bắc Sơn Tây nhưng các tác giả không hề có chú thích Thái Bình, mạn Bắc Sơn Tây nằm ở đâu, thuộc tỉnh, thành phố nào để học sinh biết.

SGK Lịch sử 6 cũng thiếu nhất quán khi ở trang 56 viết Triệu Quốc Đạt - một hào trưởng lớn ở miền núi huyện Quan Yên nhưng phần chú thích ở các trang 73 và 79 lại viết Hào trưởng: người có thế lực lớn nhất ở một vùng miền xuôi.

Cách diễn đạt trong sách cũng không trong sáng khiến học sinh hiểu nhầm. Trang 47, sách viết Dưới quận là huyện, các Lạc tướng vẫn trị dân như cũ có thể khiến học sinh nhầm tưởng lạc tướng là quan cấp huyện (lạc tướng là chức quan đứng đầu các bộ của nước Văn Lang - Âu lạc).

Không phải chỉ một lần các chuyên gia lịch sử, thậm chí cả Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, đã lên tiếng về những sai sót này. Tuy nhiên, đến lần tái bản thứ 11 năm 2013, những “hạt sạn” nêu trên vẫn giữ nguyên.