Bỏ công chức, viên chức: Hiệu trưởng, hiệu phó cũng nên theo chế độ hợp đồng

“Kể cả hiệu trưởng hay hiệu phó cũng chỉ là người làm công ăn lương giống như giáo viên. Vì thế, nếu giáo viên theo chế độ hợp đồng thì chẳng có lý do gì mà hiệu trưởng lại hưởng chế độ biên chế”, GS.TS Phạm Tất Dong cho hay.

Liên quan đến vấn đề Bộ GD&ĐT sẽ thí điểm bỏ công chức, viên chức và thay bằng chế độ hợp đồng với giáo viên đang làm “nóng” dư luận những ngày qua, PV báo Infonet đã có buổi trao đổi với GS.TS Phạm Tất Dong – Phó chủ tịch Hội khuyến học Việt Nam về vấn đề này.

Bỏ công chức, viên chức: Hiệu trưởng, hiệu phó cũng nên theo chế độ hợp đồng - 1

GS.TS Phạm Tất Dong – Phó chủ tịch Hội khuyến học Việt Nam

Thưa GS, vừa qua Bộ GD&ĐT thông tin, sẽ thí điểm bỏ công chức, viên chức và thay bằng chế độ hợp đồng với giáo viên. Xin GS cho biết quan điểm của mình về vấn đề này?

Theo quan điểm của tôi, không chỉ Bộ GD&ĐT mà cả những Bộ khác cũng nên tiến tới bỏ công chức, viên chức, thay vào đó là chế độ hợp đồng. Bởi lẽ, đó là chế độ lao động cần thiết và góp phần nâng cao chất lượng.

Nếu bỏ công chức, viên chức, giáo viên sẽ chủ động hơn bây giờ. Ít nhất, khi thấy môi trường không tốt, chế độ đãi ngộ không hợp lý họ có thể xin chuyển sang trường khác với những thủ tục gọn nhẹ.

Tuy nhiên, điều mà chúng ta cần chú ý là các giáo viên dạy ở vùng sâu, vùng xa. Trước kia, khi có chế độ biên chế, theo lệnh điều động họ phải đi. Còn khi bỏ biên chế, đương nhiên, khó có giáo viên nào tình nguyện ký hợp đồng ở các điểm trường vùng khó khăn.

Vì thế, giờ muốn thu hút giáo viên theo chế độ hợp đồng lên vùng sâu, vùng xa chúng ta phải có chế độ đãi ngộ hợp lý và có tính hấp dẫn. Đương nhiên, chỉ là những hợp đồng khoảng 3-4 năm rồi tạo điều kiện cho họ chuyển về dưới xuôi nếu họ có nguyện vọng chứ đừng quá cứng nhắc ép họ ở lại.

Với những giáo viên giỏi, chúng ta phải có cách giữ chân họ, tạo điều kiện cho họ thăng tiến và phát huy khả năng chứ đừng để họ làm cho hết hợp đồng rồi đi. Giáo dục là ngành trồng người nên rất đặc thù, chúng ta cần những giáo viên thực sự có chuyên môn để có một thế hệ trẻ năng động, có tầm quan sát.

Với giáo viên kém, đương nhiên, hết hợp đồng nên nghỉ cho người khác có trình độ làm. Điều đó sẽ khiến bản thân giáo viên phải tự vận động, tự trau dồi để nâng cao trình độ của mình để được ký tiếp hợp đồng. Nếu ai cũng thế, đương nhiên đội ngũ giáo viên của chúng ta sẽ nâng cao trình độ.

Nhiều người cho rằng, bỏ biên chế và thay thành chế độ hợp đồng với giáo viên, vậy cấp quản lý như hiệu trưởng, hiệu phó sẽ ra sao? Theo GS, nên thế nào với 2 vị trí này?

Theo tôi, kể cả hiệu trưởng hay hiệu phó cũng chỉ là người làm công ăn lương giống như giáo viên. Vì thế, nếu giáo viên theo chế độ hợp đồng thì chẳng có lý do gì mà hiệu trưởng lại hưởng chế độ biên chế.

Nhà nước sẽ ký hợp đồng, nhờ người này làm hiệu trưởng trong vòng một thời gian nhất định. Nếu đáp ứng sẽ ký hợp đồng tiếp còn không đạt yêu cầu thì dừng. Đến lúc ấy thì hiệu trưởng nào cũng phải phấn đấu quản lý tốt, chẳng dám lạm quyền để bị chấm dứt hợp đồng.

Theo GS, những người đã đến tuổi về hưu nhưng có chuyên môn, có trình độ thì có nên được ký hợp đồng để công tác tiếp không?

Điều đó là đương nhiên, chẳng có lý do gì mà chúng ta không ký hợp đồng với người có trình độ. Khi ở chế độ biên chế, chúng ta có quy định cứng nhắc là cấp giáo sư hay phó giáo sư thì chỉ làm đến một độ tuổi nào nhất định rồi sẽ về hưu.

Theo tôi, sang chế độ hợp đồng sẽ “cởi trói” cho quy định ấy. Miễn là họ làm được việc, có chuyên môn, có kinh nghiệm thì chúng ta nên trọng dụng họ vì chúng ta đang cần những người tài cơ mà?

Nhiều người cho rằng, Bộ GD&ĐT chỉ nên chuyển chế độ hợp đồng với những giáo viên trẻ, giáo viên mới ra trường còn những giáo viên có thâm niên thì không nên. Xin GS cho biết quan điểm của mình về ý kiến này?

Tôi không hiểu tại sao những giáo viên nhiều tuổi lại ngại chế độ hợp đồng. Tôi nghĩ, là một giáo viên lâu năm, nhiều kinh nghiệm, có uy tín đương nhiên nhà trường sẽ ký hợp đồng với giáo viên đó. Vậy thì có gì mà lo lắng cho việc ký hợp đồng với giáo viên trẻ hay giáo viên có tuổi. Vấn đề là tài năng, có tài năng thì ngại gì? Vì một người giỏi và có trình độ đâu dễ tìm.

Xin cảm ơn GS về cuộc trò chuyện này!