Phim Việt doanh thu 100 tỉ: Vẫn ăn may!

Chẳng có công thức chung nào cho phim có doanh thu trên 100 tỉ đồng. Yếu tố ăn may của một vài phim chưa đủ làm người trong giới tự tin về chất lượng công chúng và tính ổn định của thị trường giải trí này

Phim "Siêu sao siêu ngố" tính đến nay đã có doanh thu vượt mốc 103 tỉ đồng, hơn doanh thu phim Việt hóa "Em là bà nội của anh" trước đây, từng đạt 102 tỉ đồng và vươn lên vị trí thứ 2 trong tốp 4 phim có doanh thu hơn 100 tỉ đồng. Đây là thành tích đặc biệt trong lịch sử phim Việt mùa Tết từ trước đến nay. Điều gì làm nên thành công cho những phim doanh thu trăm tỉ?

Thiên thời, địa lợi, nhân hòa?

Tổng kết lại mùa phim Tết, phim "Siêu sao siêu ngố" thành công nhất về doanh thu, vượt mốc 100 tỉ đồng chỉ sau 3 tuần ra rạp. Mặc dù năm nay chất lượng các phim Việt được đánh giá tốt hơn hẳn những năm trước nhưng "Siêu sao siêu ngố" không được người trong giới đánh giá cao về chuyên môn. Phim được nhìn nhận dễ xem, nội dung đơn giản, hợp với khán giả bình dân và tiếng cười nhẹ nhàng mang thông điệp gia đình, tình yêu. Tuy nhiên, câu chuyện phim khá cũ với cái tứ quen thuộc về giới showbiz, cách kể cũng không mới lạ, diễn xuất ở mức tròn vai, không đột phá. Vậy vì sao phim này vẫn đạt doanh thu kỷ lục? Nhiều phân tích được đưa ra như phim có danh hài Trường Giang sở hữu đông người hâm mộ, phim được ưu ái xếp chiếu các suất có đông người xem, chiến lược truyền thông khéo léo... Ông Trần Xuân Phúc, chuyên viên truyền thông Hãng phim Chánh Phương, lý giải: "Phim "Siêu sao siêu ngố" có đủ các yếu tố: Thiên thời - địa lợi - nhân hòa nên dù chất lượng trung bình vẫn đạt doanh thu cao. Phim có giá vé mùa Tết cao so với bình thường. Phim được phát hành khá thông minh khi không có suất chiếu sớm. Các suất chiếu sớm dễ gây bất lợi nếu phim không thực sự xuất sắc và tạo hiệu ứng thông tin truyền miệng tốt. Trường Giang là nhân tố ở thời điểm thu hút chú ý của khán giả".

Ông Lý Quốc Oai, Giám đốc Hãng phim Nghiệp Thắng, cũng cho rằng "Siêu sao siêu ngố" có nội dung hợp khán giả bình dân, tiếng cười nhẹ nhàng. Đặc biệt, phim được nhà phát hành CGV - chiếm 40% số lượng rạp chiếu cả nước - ưu ái dành cho suất chiếu dày đặc. Các phim ngoại cùng thời điểm đều không phải đối thủ quá mạnh với các phim Việt và bom tấn "Chiến binh báo đen" cũng dời lịch chiếu sau Tết.

Là nhà làm phim nhiều kinh nghiệm, Thanh Thúy - Đức Thịnh nắm bắt tốt thị hiếu khán giả, họ khôn khéo trong việc chọn lựa sản phẩm phục vụ đúng thời điểm. Những yếu tố thuận lợi được nối kết, góp phần giúp "Siêu sao siêu ngố" thành công lớn về doanh thu. Nhìn lại 3 phim Việt khác từng vượt mốc 100 tỉ đồng: "Em chưa 18" (169 tỉ đồng), "Em là bà nội của anh" (102 tỉ đồng), "Để Mai tính 2" (101 tỉ đồng), thấy rõ các phim đều có chung chủ đề tình cảm, hài hước là chính. Tuy nhiên, yếu tố hài hước biến thiên rõ rệt theo thị hiếu khán giả, từ hài "nhảm" đến hài có thông điệp rõ ràng, đầu tư chỉn chu. Mỗi phim đều có "át chủ bài" riêng: Thái Hòa, Miu Lê, Katie Nguyễn, Trường Giang. Nhưng khi được hỏi về công thức chung cho phim doanh thu 100 tỉ đồng, người trong giới khẳng định không có công thức nào cả.

Không phải "món ăn" béo bở

Trước đây, thị trường phim Việt dễ đoán, những công thức chung được đưa ra theo từng thời kỳ: Hài nhảm + ngôi sao; hài nhảm + danh hài + nội dung đơn giản; danh hài + nội dung hài có thông điệp; ngôn tình + gương mặt mới + hài hước; showbiz + ngôi sao mới + các yếu tố khác xoay quanh. Tuy nhiên, hầu hết các công thức này đều không thực sự hiệu quả vì thị hiếu khán giả thay đổi nhanh chóng. Vì thế, hiện không có công thức nào cho phim ăn khách mà điều tiên quyết là phim phải chất lượng. Nếu đầu tư sơ sài vài tỉ đồng để thăm dò thị trường, chắc chắn thất bại, không có kiểu "ăn may" như trước đây khi yếu tố truyền miệng lan nhanh, mạnh. "Phim Việt đã có bước phát triển so với trước nhưng thị hiếu khán giả rất khó đoán. Vì thế, phim ra rạp buộc phải chất lượng, thắng thua là yếu tố may rủi, nhà sản xuất xem xét sau. Tôi nghĩ trong tương lai xa, những phim có doanh thu 100 tỉ đồng sẽ nhiều lên vì nhà đầu tư bắt đầu kinh doanh nghiêm túc" - nhà sản xuất kiêm đạo diễn Hạnh Nhân chia sẻ.

Ông Quốc Oai cũng nhìn nhận việc có thêm phim góp mặt danh sách trên 100 tỉ đồng là tín hiệu vui, cho thấy khán giả vẫn yêu phim Việt. Nhưng cũng phải nhìn nhận rằng thị trường phim hiện nay khó đoán, thành công không dễ dàng bởi còn phụ thuộc nhiều yếu tố khách quan khác. Nếu chỉ nhìn thấy phim tình cảm hài, danh hài, đầu tư chỉn chu một chút sẽ thu lợi mà "tưởng bở" đổ xô làm sẽ thất bại. Từ cuối năm 2017 đến nay, số lượng phim Việt đạt doanh thu cao đếm trên đầu ngón tay mà thua lỗ khá nhiều trong khi lượng khán giả ra rạp tăng.

"Nhà sản xuất đã nhận ra không nên bắt chước nhau vì thị hiếu khán giả không có khuôn mẫu nhất định. Kiều Minh Tuấn tạo đột phá ở "Em chưa 18" nhưng thắng lớn ở thị trường phim Tết lại là Trường Giang. Mỗi phim, mỗi thời điểm chứ không phải lúc nào danh hài kết hợp một câu chuyện đơn giản, dễ hiểu cũng thắng. Tôi tin nhà sản xuất tiếp tục cải thiện hơn về chất lượng vì biết rằng hiện nay, phim dở khán giả sẽ không xem" - biên kịch Thanh Hương nhấn mạnh.

Vẫn là thị trường bất ổn

Tình hình làm phim hiện tại cho thấy nhà sản xuất vẫn nâng chất nhưng ở chừng mức nhất định. Họ không thể đổ dồn vốn đầu tư trong lúc giá vé quay lại mức khuyến mãi, những phim chất lượng trung bình vẫn còn cơ hội thắng đậm. Các cú "thua đau" đã làm dòng phim hài "nhảm" biến mất. Nếu phim chất lượng trung bình cũng có doanh thu thấp như phim hài nhảm trước đây, nhà sản xuất buộc phải đầu tư nâng chất lượng phim lên khá hơn và tăng dần.

Chuyên viên Xuân Phúc cho rằng phim Việt vẫn có bước tiến bộ nhưng tốc độ không nhanh do yếu tố thị trường quyết định. Đến khi nào doanh thu những phim chất lượng cao được lòng giới chuyên môn lẫn khán giả thắng lớn mới chứng tỏ sự phát triển toàn diện và ổn định của thị trường.