Mối nguy từ vụ cầu thủ Doãn Ngọc Tân bị mạo danh

Người nổi tiếng dễ bị mạo danh vì mạng xã hội là môi trường mở. Người hoạt động trong showbiz, người có uy tín xã hội càng dễ nằm trong tầm ngắm của kẻ xấu.

Kênh giả 'hot' như kênh chính chủ

Thời gian qua, nhiều người nổi tiếng khốn đốn vì bị mạo danh trên mạng xã hội. Một số cầu thủ liên tục gặp rắc rối sau trận chung kết AFF Cup. Facebook cá nhân của cầu thủ Ngọc Tân bị hack. Bà xã Doãn Ngọc Tân còn cho biết nam cầu thủ bị mạo danh trên TikTok. Tài khoản TikTok giả mạo thu hút gần 15.000 lượt theo dõi, mới đăng 3 video.

Nguyễn Quỳnh Anh - bà xã tuyển thủ Đỗ Duy Mạnh - cũng đăng cảnh báo về Fanpage giả mạo trên Facebook có tên giống hệt với tài khoản chính chủ. Hiện fanpage giả có hơn 200.000 lượt theo dõi.

Gia đình Duy Mạnh, Xuân Son bị mạo danh trên mạng xã hội.

Gia đình tiền đạo Nguyễn Xuân Son liên tục gặp rắc rối với hàng loạt kênh TikTok, Instagram mạo danh. Trước trận chung kết lượt về AFF Cup, bà xã Xuân Son là Marcele Seippel bị hack Facebook. Trên TikTok, một lượt tìm kiếm cho ra hàng chục tài khoản tên Nguyễn Xuân Son. Tài khoản nào cũng tự giới thiệu là "chính thức", "chính chủ".

Ngoài hình thức lập tài khoản mạo danh, kẻ xấu còn nghĩ ra chiêu trò cắt ghép hình ảnh người nổi tiếng vào nội dung sai sự thật. Tháng 8/2024, một fanpage Facebook đăng tải bài viết với tiêu đề “Bản hợp đồng trị giá 2 triệu USD của một tỷ phú dành cho Xuân Bắc và nhãn hàng của anh ấy đại diện”.

Để tăng độ tin cậy, fanpage này sử dụng hình ảnh giả mạo của vị tỷ phú và NSND Xuân Bắc, nhằm lừa đảo và trục lợi từ người tiêu dùng.

NSND Xuân Bắc bị cắt ghép hình ảnh.

Trước sự việc, NSND Xuân Bắc nói: "Hình ảnh trên trang Facebook chỉnh sửa, cắt ghép từ khoảnh khắc tôi vinh dự nhận danh hiệu NSND. Chúng tôi rất mong các cơ quan thực thi pháp luật vào cuộc bởi những hành vi này vi phạm trắng trợn về bản quyền về hình ảnh, vi phạm quyền của người tiêu dùng". Cầu thủ Đoàn Văn Hậu cũng rơi vào tình trạng tương tự, chỉ khác nhãn hàng.

MC Đại Nghĩa, ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng, NSND Hồng Vân... từng phản ánh việc bị kẻ xấu tạo trang Facebook mạo danh.

Người dùng cần tỉnh táo

Trao đổi với Tiền Phong quanh tình trạng này, ông Nguyễn Trường Sơn - Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam - khẳng định người nổi tiếng dễ bị mạo danh vì mạng xã hội là môi trường mở. Người hoạt động trong showbiz, người có uy tín xã hội hoặc nổi tiếng với cộng đồng mạng càng dễ nằm trong tầm ngắm của kẻ xấu.

Ông Nguyễn Trường Sơn cho rằng việc mạo danh có thể xuất phát từ tâm lý muốn nổi tiếng, gây sự chú ý bằng mọi cách. Từ đó, kẻ xấu có thể tăng lượng người theo dõi, phục vụ mục đích kinh doanh trên Facebook.

"Tình trạng mạo danh trên mạng xã hội xảy ra tràn lan, khó quản lý. Tôi cũng là nạn nhân của việc này. Thanh tìm kiếm trên Facebook hiện tới 5-6 tài khoản lấy tên Nguyễn Trường Sơn, để hình ảnh đại diện của tôi. Lần khác, một người bạn nổi tiếng của tôi bị làm giả Facebook, sau đó kẻ xấu dùng tài khoản đó vay tiền khắp nơi", ông Nguyễn Trường Sơn nói.

Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam Nguyễn Trường Sơn khuyên người dùng mạng xã hội nên tỉnh táo khi tiếp nhận thông tin.

Chuyên gia cũng cho biết không dễ để ngăn chặn tình trạng này. Chỉ những tài khoản có tick xanh mới dễ dàng báo cáo với ứng dụng để loại bỏ kênh giả. Quá trình xử lý cũng mất nhiều thời gian.

Ông Nguyễn Trường Sơn nhấn mạnh Dự thảo Luật Quảng cáo sửa đổi sắp được thông qua sẽ tạo cơ sở để loại bỏ tài khoản giả mạo.

Ngoài ra, căn cứ theo Nghị định 147/2024/NĐ-CP, người dùng Facebook phải xác thực tài khoản bằng số điện thoại di động tại Việt Nam. Nếu sử dụng tính năng livestream với mục đích thương mại,người dùng bắt buộc phải xác thực tài khoản bằng số định danh cá nhân.

"Ban soạn thảo Luật Quảng cáo cũng đề xuất hình phạt cụ thể với trường hợp mạo danh tài khoản Facebook. Người dùng mạng xã hội cũng nên lưu ý sàng lọc thông tin, tránh bị lừa", ông Sơn nói.

Trước tình trạng mạo danh tràn lan, Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) khuyến cáo người dân cảnh giác trước những thông tin không rõ nguồn gốc trên mạng xã hội. Đặc biệt, những người thường xuyên thực hiện giao dịch mua bán trực tuyến cần kiểm tra tính xác thực của thông tin và người bán.

"Người dùng cũng nên tránh truy cập vào các liên kết lạ, không tải xuống các ứng dụng không rõ nguồn gốc và không cung cấp thông tin cá nhân dưới bất kỳ hình thức nào. Nếu phát hiện các hoạt động giả mạo, hãy báo cáo ngay cho các nền tảng mạng xã hội, trang web liên quan, hoặc cơ quan công an gần nhất để có thể xử lý kịp thời và ngăn chặn các hành vi gian lận", Cục An toàn thông tin khuyến cáo.